İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği (İSİG) Meclisi “Agrobay işçilerinin 38 günlük direnişinin özü budur” diyerek iş cinayetleri raporunu kamuoyuyla paylaştı.
“Tarım işkolunda son on yılda en az 1803 işçi çalışırken hayatını kaybetti” ifadelerinin yer aldığı raporda “Agrobay işçileri ne istiyor?” sorusu çalışma koşulları özetlenerek yanıtlandı:
“Ağır ve aynı işi sürekli yapmaktan kaynaklı fiziksel hastalıklar örneğin (fıtık) çok yaygın. Kimyasal maddelere maruz kalmalarından ötürü solunum rahatsızlıkları mevcut. Servisler eski, klimaları yok, kışın buz gibi, yazın cehennem gibi sıcaklıklarda işçilerin günde üç saatleri yolda geçiyor.”
Şubat ayında Agrobay serasında başlayan sendikal örgütlenme çalışmalarına karşı patron 22 Ağustos’ta sendika üyesi bir işçiyi, ertesi gün sendika üyesi olan ve olmayan 10 işçi daha işten çıkardığı belirtilen raporda talepler şu şekilde sıralandı:
“İlk süreçte belirlenen talepler şunlardı: İşten atılan işçilerin işe geri alınması, maaşların düzenli yatırılması, bir gün izin-iki gün çalışma sisteminin kaldırılması, kaliteli koruyucu ekipmanların verilmesi, sıcaklarda soğuk su verilmesi, tuvalet izni verilmesi, mobbingin ortadan kaldırılması, servislerin düzeltilmesi ve promosyon hakkının verilmesi...
Ancak görüşmenin yapılacağı gün temsilci olarak seçilen üç işçiden ikisi işten çıkarıldı. Devamında 20 kadar işçi daha çıkarıldı. Şu an için işten atılan işçi sayısı 39’a ulaştı. Eyleme katılan işçilerin büyük çoğunluğu Kod-46 ile, bir kısmı da Kod-4 ve Kod-3 ile çıkarıldı. Özellikle Kod-46 önemli. Zira Kod-46 işçinin işyerinin gizliliğini ihlal etmesi veya hırsızlık gibi “yüz kızartıcı” suçlar işlemesi durumunda uygulanan bir kod. İşçiyi damgalayan, işçinin işsizlik maaşı almasını engelleyen, başka işletmelerde çalışmasını zorlaştıran bir kod.”
Tarım işkolunda iş cinayetleri
Agrobay direnişinden hareketle hazırlanan raporda iş cinayetleri verileri şöyle aktarıldı:
“2013 yılında 122 işçi, 2014 yılında 140 işçi, 2015 yılında 202 işçi, 2016 yılında 177 işçi, 2017 yılında 154 işçi, 2018 yılında 184 işçi, 2019 yılında 190 işçi, 2020 yılında 215 işçi, 2021 yılında 149 işçi, 2022 yılında 180 işçi ve 2023 yılının ilk sekiz ayında 90 işçi olmak üzere; 2013 yılından bugüne en az 1803 tarım işçisi iş cinayetlerinde hayatını kaybetti...”
Tarım işçilerinin ölümlerine ilişkin hazırlanan raporda şu bilgiler ayrıca dikkat çekilerek verildi:
“• Hazırladığımız raporlarda tarım işkolunu geniş anlamda (işçi ve çifçi ölümleri) temel almamıza rağmen bu raporda, işkolunun en kötü koşullarda çalışanları olan ‘ücretlileri/işçileri’ esas aldık. Diğer yandan tarım işçilerinin çok büyük bir çoğunluğunun da ‘sigortasız’ çalıştığının altını çizelim ve SGK İş Kazası İstatistikleri’nde yer almadığını belirtelim.
• Tarım işçiliğinin mevsimlik etkiyle özellikle Nisan ayının sonu ile ivme kazandığını ve bu ivmenin Kasım ayı başında sona erdiğini belirtelim. Yine okulların tatil olması da bu ivme sürecinin içindeki ayrı bir sıçrama noktasını oluşturuyor. İstihdamın genişlemesi ve güvencesiz çalışmanın/yaşamın temel olması iş cinayetlerinin de bu dönemde artmasının nedenini oluşturuyor.”
Tarım iş kolunda ölen göçmen işçilerin oranının diğer işkollarından fazla olduğu belirtilen rapor iş cinayetlerine ölenlerin yaşlarına göre gruplaması, iş cinayetlerinin nerede gerçekleştiği gibi bilgilerin aktarımından ölenlerin isimleri sıralanarak rapor sonlandırıldı.
