Türk Tabipleri Birliği’nin (TTB) iki haftada bir olmak üzere düzenlediği Pandemi Bültenlerinin 18’incisi “Pandemide Sağlık Çalışanlarının Ölümleri” başlığıyla çevrimiçi olarak gerçekleşti. Bültenin sunumunu yapan TTB Merkez Konseyi üyesi Dr. Halis Yerlikaya Dünya Sağlık Örgütü’nün 0cak 2020-Mayıs 2021 verilerine göre 115 bin sağlık emekçisinin koronavirüs nedeniyle yaşamını yitirdiğini duyurdu.
Pandeminin dünyada etkisini sürdürdüğünü belirten Yerlikaya “Tüm dünyada sağlık reformlarının bir sonucu olarak sağlığın piyasalaşması, pandemi ile mücadelede öncelikli rolün birinci basamak sağlık hizmetleri üzerinden planlanamaması, salgının hastanelerde karşılanmasının bedelini sağlık çalışanları canları ile ödedi” dedi.
“461’i aktif görev yapan 497 sağlık çalışanı yaşamını yitirdi”
Sağlık çalışanlarına dayatılan kötü çalışma koşullarına dikkat çeken Yerlikaya “Türkiye’de de bilimsel bilgiye dayanmayan, şeffaflıktan yoksun, yerel dinamikleri gözetmekten uzak, eksik, yanlış ve tutarsız uygulamalar sonucunda sağlık çalışanları yaşamlarını yitirdi” dedi. siyahkurdele.com verilerine göre 9 Kasım 2021 itibarıyla 461’i aktif görev yapan 497 sağlık çalışanının yaşamını yitirdiğini kaydeden Yerlikaya, daha sonra ölümlere ilişkin ayrıntılı veriler paylaştı:
“-Toplam ölümlerin %35,2’si hekim, %13’ü eczacı, %6,7’si hemşire ve ebeydi.
-Toplam ölümlerin %85,6’sı erkek, %14,4’ü kadındı.
-Hekim ölümlerinin %96,9’u erkek, hemşire ve ebe ölümlerinin %87,1’i kadındı.
-50 yaş altı ölümlerin %28’i kadındı.
-Aktif çalışan hekimlerin %56,8’i, diş hekimlerinin %92’si, eczacıların %98,3’ü özel kurumlarda çalışmaktaydı.
-Aktif sağlık çalışanlarının %24,1’i, özel sektörde çalışanların %47,7’si 65 yaş ve üzerindeydi.
-Aktif sağlık çalışanlarından 34 yaş ve altındakilerin %33,3’ü, 35-49 yaş arasındakilerin %41,7’si işçi statüsündeydi.
-Hekimlerin 19’u aile hekimi, 21’i işyeri hekimiydi.”
Özel sektörde çalışan hekimlerde ölümlerin daha fazla olduğunun altını çizen Yerlikaya “Daha fazla ölümün olmaması için kamusal ve bilimsel olarak düzenlenmiş çalışma ortamların oluşturulması büyük bir ihtiyaçtır” diye konuştu.
“İktidarın politikaları nedeniyle yüzlerce sağlık çalışanını kaybettik”
Aşılama sonrası sağlık çalışanı ölümlerinin önemli ölçüde azaldığını belirten Yerlikaya sunumu şu şekilde sonlandırdı.
“COVID-19 pandemisi bu sağlık sisteminin, başta sağlık çalışanları olmak üzere toplum sağlığını korumak bir yana toplumun sağlığını riske attığını, halkı salgınlardan, bulaşıcı ve kronik hastalıklardan korumadığını çok açık bir şekilde ortaya çıkardı. Salgın kontrolünde esas olan bulaşın kesilmesi, birinci basamak tarafından yapılacak filyasyon çalışması ile temaslıların bulunması ve izolasyon önlemlerinin alınması, başta temaslılar olmak üzere riskli gruplara test yapılarak şüpheli vakaların erken saptanması, sağlık çalışanları ve toplum ile birlikte bölgeye özgün alınacak önlemlerin belirlenmesi ve bunların yaşama geçirilmesi için olanakların güçlendirilmesi, salgının boyutunun şeffaf olarak toplum ile paylaşılması, toplumun örgütlü tüm güçleri ile birlikte salgının kontrol altına alınması, yerel yönetimlerin çalışmalara aktif katkı vermesi vb. bir çok salgın kontrolüne yönelik çalışma konusunda ne yazık ki yol alınamamıştır. İktidarın sağlık emekçileri ve toplumu yok sayan anlayışı nedeniyle önlenebilir bir hastalıktan yüzlerce sağlık çalışanını kaybettik. Anılarına saygı ile...”
