Diyarbakır 10’uncu Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen ve tanıkların ilk kez dinlendiği duruşma gerçekleştirildi. Duruşmaya Tahir Elçi’nin eşi Türkan Elçi; Diyarbakır, Urfa, Ağrı, Van, Batman, Muş, Siirt, Şırnak, İstanbul ve Ankara Baroları; CHP Milletvekili Sezgin Tanrıkulu ve CHP il yöneticileri; HDP milletvekilleri Remziye Tosun, Semra Güzel ve il yöneticileri; Hafıza Merkezi, TİHV Diyarbakır Temsilciliği, İHD ve ÖHD ile çok sayıda kitle örgütünün temsilcileri katıldı.

Mardin, Muş, Bitlis, Batman, Ağrı ve baroları müdahillik talebinde bulundu. İnsan Hakları Gündemi Derneği de daha önce reddedilen müdahillik talebini yineledi. Talepler reddedildi.

Tanıklar ifade değiştirdi

Duruşmada açık tanıkların yanı sıra gizli tanıkların sesleri değiştirilip, görüntüleri mozaiklenerek SEGBİS üzerinden dinlendi.  SEGBİS üzerinden dinlenen gizli tanık "I-61", önceki ifadesini hatırlamadığını belirterek, ifadesinin hatırlatılmasını istedi. Bunun mahkeme başkanı gizli tanığın “Kaçanlar arabadan inip polisi şehit ettikten sonra Tahir Elçi'yi de vurduklarını gördüm” şeklindeki ilk ifadesini hatırlattı. 

Alınan ifadesinde Tahir Elçi'nin vurulma anını görmediğini söyleyen gizli tanık şunları ifade etti:

“Arabadan inip koşanları gördüm. Sokağa girdiler. 2 polis arkadaşı şehit ettikten sonra bu olay geçti. Vurulma anını görmedim.”

Mahkeme başkanının “‘Haki’ kod adlı Uğur Yakışır Tahir Elçi'yi şehit eden kişidir” yönündeki ilk ifadesini hatırlatması üzerine gizli tanık “Tahir Elçi'yi vurduğunu görmedim. 2 polisi şehit ettikten sonra sokağa girip koştular” yanıtını verdi.

“Arkamı döndüm, Elçi yerdeydi”

İlk ifadesinde Elçi'nin vurulmasından önce yüzünün hendeklere, sırtının polislere dönük olduğunu belirterek cinayette polisler aleyhine güçlü bir kanı oluşmasına neden olduğu ifade edilen Mehmet Türk ise, mahkemede Elçi'nin ölmeden önceki son halini görmediğini öne sürdü. 

Türk şunları ifade etti:

“Silah sesleri gelince biz kaçıştık. Arabaların arkasında siper aldık. Tahir Elçi'nin düştüğünü gördüm. 'Tahir Elçi vuruldu' diye bağırdım. Vurulma anını görmedim. Yerde kanlar içinde gördüm sadece. Olayların içinde kaldık. Tahir Elçi'nin hendekler tarafına yöneldiğini hatırlamıyorum. Basın açıklamasından sonra bir anda olaylar içinde kaldık. Arkamı bir döndüm Tahir Elçi yerdeydi. Polisler kaçanlara doğru ateş ediyordu. Kaçanların atış yaptığını görmedim. 'Tahir Elçi yerde, Tahir Elçi vuruldu' diye bağırıyordum. Polisler, kimse beni duymuyor gibiydi. Kimse bir şey yapmadı.”

Mahkeme başkanı ve müşteki avukatların ısrarlı sorularına rağmen, Tahir Elçi'yi öldürülmeden önce görüp görmediği sorusuna Türk, “olayın etkisiyle hatırlamadığı” yanıtını verdi.

Avukat Gamze Yalçın’ın yönelttiği “Tahir Elçi ayaktayken en son ne zaman gördün?” sorusunu Türk, “En son yerde gördüm” diyerek yanıtladı. Yalçın, tanığa bu kez “Tahir Elçi yerdeyken sokağa giren militanlar geçmiş miydi?” sorunu yöneltti. Türk, “Bir anda önümüzden geçtiler, polisler ateş ediyordu. Beni geçtikten sonra görmedim onları. Kendimi kaybettim” diye cevapladı.

Yalçın, Tahir Elçi'nin yerdeki pozisyonunu tarif etmesini istediğinde ise Türk, “Ayakları bize doğruydu” demekle yetindi. Türk, avukat Yalçın'ın hendeklerin bulunduğu yönden kendilerine doğru uzun namlulu silahlarla ateş edilip edilmediğini sorusuna da “Görmedim” yanıtı verdi.

Dosyada savcının yönlendirmesi

Başka bir dosyadan hüküm giyip, hapishanede olan açık tanık Ekrem Özgün ise, Tahir Elçi'nin öldürülmesine ilişkin daha önce hiçbir şekilde ifade vermediğini söyledi. Yakalandığında susma hakkını kullandığını söyleyen Özgün şu şekilde ifade verdi:

“Tahir Elçi'nin öldürülmesine dair bir bilgim yok. Tahir Elçi öldürüldüğünde Diyarbakır'da değildim. İfadeyi ve teşhisi kabul etmiyorum. Sur’da iki yerimden vuruldum. Karakolda konuşmadım, susma hakkımı kullandım. Savcıya da “ifade vermeyeceğim” dedim. Yaralı halde iki ay hastanede kaldım. ‘Tahir Elçi’nin vurulduğunu gördüm’ denilen ifade bana ait değil. Kesinlikle görmedim. Böyle bir ifadem yok. Polisin baskısı vardı ama böyle bir ifade vermedim.”

 Bunun üzerine söz alan Av. Gamze Yalçın, tanığın susma hakkını kullandığını söylemesine rağmen tutanakta savcının imzası olduğuna dikkat çekerek, dosyada bir yönlendirme olduğunu ifade etti.

Avukat Mahsuni Karaman, tanık Özgün'e kendisine ait olmadığını söylediği ifadesinde geçen Tahir Elçi'nin PKK'li Mahsum Gürkan'ın ateşiyle vurulduğu yönündeki ifadeyi sordu. Özgün, “Ben böyle bir ifade vermedim. Böyle bir ifadeyi kabul etmiyorum” yanıtını verdi.

Dinlenen gizli tanık "Lojman 2019" da olayı görmediğini söyledi. 

Tanık: “Savcı, 'Tahir Elçi'nin öldürüldüğüne dair ifade ver, seni serbest bırakacağım' dedi”

Hükümlü tanık Deniz Ataş’ın ise alınan beyanında şunları söyledi:

“Duruşmada hazır bulunmak istiyorum. Orada her şeyi anlatmak istiyorum. Savcı, 'Tahir Elçi'nin öldürüldüğüne dair ifade ver, seni serbest bırakacağım' dedi. İnandım. Bana komplo kurdular. Kandırdılar. Benimde okumam yazmam olmadığı için önüme ne koyduysa imzaladım. Ben sizi duyamıyorum. Duruşmada anlatmak istiyorum. SEGBİS üzerinden ifade vermek istemiyorum. Duruşmaya bizzat katılmak istiyorum. Kulaklarım duymadığı için sizi tam anlamıyorum. Bize işkence yaptılar. Savcı da geldi. Bana Tahir Elçi cinayetini Uğur ve Mahsum'un üstüne atacaksın, yoksa seni öldürürüz dediler. Ben video çekmedim. Korkudan, ifade vermeyi kabul ettim.”

Silinen kamera kayıtlarına inceleme

Mahkeme heyeti duruşmaya cumhuriyet savcısının mütalaası, Elçi'nin avukatlarının savunması, sanıkların beyanı ve tanıkların ifadeleri aldıktan sonra karar için ara verdi. Verilen aranın ardından mahkeme heyeti, TÜBİTAK’a müzekkere yazılarak silinen kamera kayıtları üzerinde inceleme yapılmasına, katılan vekillerinin talep ettiği dijital kayıtların yurt dışında incelenmesine, olay anında görevli tüm polislerin isim listesinin istenmesine, görevli bazı polis memurlarının telefon kayıtlarının celbinin reddine, olayla ilgili İçişleri Bakanlığı Mülkiye Teftiş Kurulu Başkanlığı müfettişlerince düzenlenen raporun celbine, keşif talebinin daha sonra değerlendirilmesine hükmederek, bir sonraki duruşmanın 12 Ocak 2022'de görülmesine karar verdi.