Krizin etkileri Temmuz ayında perakende satış hacmindeki düşüşte de etkisini göstermeye devam etti. Özellikle dayanıklı tüketim malı kapsamındaki ürünlerin satış hacmi hem yıllık hem aylık düşüş oranıyla dikkat çekti.
Öte yandan gerek perakende satış ciroları, gerekse sektörel ciro endeksleri Temmuz ayında yükseliş kaydetti. Buna karşın krizin etkisi, satış hacminin düştüğü başlıca gruplara ve inşaat sektörü cirosuna yansıdı.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) bugün Temmuz ayı perakende satış hacmi ve ciro endekslerine ilişkin istatistikleri yayınladı.
Satışlarda en fazla düşüş elektrikli eşya ve mobilyada
Perakende satış hacmi hem önceki yılın aynı ayına kıyasla hem de bu yılın Haziran ayına kıyasla düştü. Yıllık düşüş yüzde 3,7, aylık düşüş yüzde 1,5 oldu. Takvim etkilerinden arındırılmış perakende satış hacmi endekslerinde, 2018 Temmuz ayına kıyasla, gıda, içecek ve tütün satışları yüzde 1, gıda dışı satışlar (otomotiv yakıtı hariç) yüzde 4,5, otomotiv yakıtı satışları yüzde 5 azaldı. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış perakende satış hacmi endekslerinde, 2019 Haziran ayına kıyasla gıda, içecek ve tütün satışları aynı seviyede kaldı; fakat gıda dışı satışlar (otomotiv yakıtı hariç) yüzde 2,8, otomotiv yakıtı satışları yüzde 0,3 azaldı.
Gıda dışı satışlarda en büyük düşüş, üretimde de küçülmenin yaşandığı dayanıklı tüketim mallarında; “elektrikli eşya ve mobilya” ile “bilgisayar, iletişim aygıtları ve kitap” gruplarında gerçekleşti. Elektrikli eşya ve mobilya grubunda satışlar yıllık yüzde 20,8, aylık yüzde 10,9 azaldı. Bilgisayar, iletişim aygıtları ve kitap grubunda ise yıllık yüzde 7,5, aylık yüzde 1,3 düşüş oldu.
Cirolar artsa da kriz etkisini gösteriyor
Perakende ticaret ciro endeksi aylık yüzde 0,8, yıllık yüzde 13,2 arttı. Gıda, içecek ve tütünde aylık yüzde 1,8, yıllık yüzde 18,0 artış oldu. Otomotiv yakıtı ciro endeksi, aylık yüzde 2,8, yıllık yüzde 5,8 artış kaydetti. Satış hacminin düştüğü, otomotiv yakıtı ve gıda dışı ürünlerde ciro aylık yüzde 0,5 azalırken, yıllık yüzde 13,7 arttı.
Gıda ve otomotiv yakıtı dışındaki ürünlerde, satış hacmindeki düşüşün dikkat çektiği “elektrikli eşya ve mobilya” grubunun cirosunda da azalma kaydedildi. Bu grubun ciro endeksi aylık yüzde 7,5 düştü. Geçen yıla kıyasla da yüzde 1,1 geriledi.
Öte yandan Temmuz ayında inşaat haricindeki sektörel cirolar, geçen yılın Temmuz ayına kıyasla arttı. Sanayi ciro endeksi yüzde 12,5, ticaret yüzde 12,2, hizmet yüzde 23 arttı. İnşaat sektörel ciro endeksi geçen yıla kıyasla yüzde 6,8 azaldı.
Mevsim etkilerinden arındırılmış ciro endekslerinin tamamı bu yılın Haziran ayına kıyasla arttı. İnşaattaki artış yüzde 9,2’yi bulurken; hizmet yüzde 3,6, sanayi yüzde 3,1, ticaret yüzde 1,4 arttı.
