Sermaye devleti dövizdeki yükseliş ve finansman sorununa Merkez Bankası’nın dövizlerini eriterek çözüm arasa da bu adımlar beklenen etkiyi yaratmıyor.

Geçtiğimiz hafta TL’nin döviz karşısındaki kayıpları sonrasında atılan adımlar, hafta sonunda dövizde kısmen düşüşe yol açsa da, yeni hafta yine dövizde yükselişle açıldı. Bugünü 5,96 TL’den açan dolar 6,1 TL’ye dayandı; avro da bu sırada 6,85 TL’yi aştı.

Bu gelişmeler, sermaye devletinin döviz kurundaki yükselişe engel olmaya yönelik müdahalelerinin yetersiz kaldığını gözler önüne sererken, ekonomistler söz konusu müdahalelerin dışa vurduğu tehlikeye dikkat çekiyor.

“Merkez Bankası’nın net döviz rezervleri ekside”

Dünya gazetesi yazarı Alaattin Aktaş “Dövizde tehlikeli operasyonlar” başlıklı bugünkü yazısında Merkez Bankası’nın net döviz rezervinin ekside olduğu üzerinde durdu. 8 Mayıs’ta bankanın 12 milyar dolar döviz rezervi bulunduğuna değinen Aktaş, ertesi gün rezervlerin 1,5 milyar dolar eriyerek 10,5 milyar dolara gerilediğini belirtti. Merkez Bankası’nın kamu bankaları eliyle döviz sattığının altını çizen Aktaş, swap yoluyla elde edilen dövizin düşüldüğünde rezervlerin eksiye indiğine işaret etti. Döviz rezervlerinin eksiye düşmesi pahasına atılan adımları yazıda şöyle değerlendirdi:

“Peki net rezerv sıfırlanmış ve eksiye geçilmişken Merkez Bankası teorik olarak kendisinin olmayan dövizlerle niye satış yapıyor? Temel amacın kur artışını frenleyebilmek olduğunu herkes biliyor. Amaç, en azından 23 Haziran'a kadar kurda bir tırmanış yaşanmasını engelleyebilmek...

“...Günü kurtarma amaçlı bu operasyonlar sorunu daha da büyütmekten başka işe yaramayacaktır.”

Mart ayında rezervler 5,7 milyar dolar eridi

Öte yandan Merkez Bankası’nın açıkladığı Mart ayı ödemeler dengesinde de rezervlerin 5,7 milyar dolar eridiği göze çarptı. Ayrıca, ekonomik krizin bir sonucu olarak, ithalat ve dış ticaret açığındaki gerilemenin etkisiyle cari açıktaki düşük seviyelerin Mart ayında da sürdüğü gözlendi.

Bugün açıklanan istatistiklerde, “beklenenden düşük çıktığı” ileri sürülen cari açık 589 milyon dolar oldu. 12 aylık cari açık 12 milyar 829 milyon dolar oldu. Finans hesabında, doğrudan yatırımlarda net giriş, geçen yılın Mart ayına kıyasla 120 milyon dolar düşüşle 965 milyon dolara geriledi. Portföy yatırımlarında 1 milyar 353 milyon dolarlık net giriş kaydedildi. Diğer yatırımlarda ise 3 milyar 153 milyon dolar tutarında net çıkış kaydedildi.

Mart ayında resmi rezervler 5 milyar 728 milyon dolar eridi.