İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul Şubesi Hapishane Komisyonu Marmara Bölgesi hapishanelerinde 2023’ün ilk üç ayında gerçekleşen hak ihlalleri raporunu açıkladı.
Marmara Bölgesi'nde bulunan hapishaneler şöyle sıralandı:
“Ocak, Şubat, Mart aylarında şubemize; Silivri Kampüs CİK, Kandıra 1 ve 2 nolu F Tipi CİK, Tekirdağ 1 ve 2 nolu F Tipi CİK, Bolu F Tipi CİK, Gebze M Tipi CİK, Hendek Kadın Açık CİK, Maltepe Çocuk ve Gençlik Kapalı CİK, Denizli T Tipi CİK, Diyarbakır 1 Nolu T Tipi CİK, Alanya L Tipi CİK, Balıkesir L Tipi CİK, Elazığ Yüksek Güvenlikli CİK, İzmir 3 Nolu T Tipi CİK, İzmir Aliağa 2 Nolu T Tipi CİK, İzmir Şakran Kadın Kapalı CİK, Batman Beşiri T Tipi CİK, Afyon E Tipi CİK, Mersin E Tipi CİK, Çorum L Tipi CİK, Manisa Akhisar T Tipi CİK. 20 cezaevinden başvuru yapılmıştır.”
Ocak ayında 25, Şubat ayında 26, Mart ayında 39 olmak üzere toplam 90 başvuru yapıldığı belirtilen raporda başvurular hakkında şu bilgiler aktarıldı:
“*Derneğimize yapılan 90 başvurunun 48’i kadın, 42’i erkek ve 38’i adli, 52’i politik mahpuslar tarafından yapılmıştır.
*Derneğimize yapılan her bir başvuru birden çok ihlal iddiası içermektedir. Basın taraması yolu ile topladığımız 369 ihlalin yanında derneğimize yapılan 90 başvuruda Ocak ayında 580 , Şubat ayında: 615, Mart ayında: 830 olmak üzere başvurulardan toplam 2025 ihlal tespit edilmiş olup toplam ihlal sayısı 2394 olmuştur.”
İşkence-darp-kötü muamele, iletişim hakkı ihlalleri, sağlık ve tedavi hakkı ihlalleri gibi İHD’ye gelen başvurular ve basın taramasıyla tespit edilen hak ihlalleri ayrıntılı sıralandığı raporun değerlendirme bölümünde şu ifadeler kullanıldı:
“Bu rapor dönemindeki tespitlerimiz, hapishanelerde ciddi sorunların yaşanmakta olduğunu ve ne yazık ki sorunlara halen çözüm üretilemediğini göstermektedir.
Nitekim; aşırı doluluk ve buna bağlı sorunlar , ayrımcı yaklaşım ve uygulamalar artarak devam etmekte, annesiyle kalan çocuklar, yabancı, kadın, çocuk ,yaşlı, engelli, hasta mahpuslar ayrımcılık dahil ciddi hak ihlallerine maruz kalmaktadırlar. Çalışan mahpuslara yönelik ağır emek sömürüsü devam etmekte, ekonomik krizin etkileri içeride de ağır bir şekilde kendisini hissettirmektedir. Mahpusların günlük iaşe bedelleri temel beslenme ihtiyacına dahi cevap olamamakta, mahpuslar kalitesiz ve yetersiz beslenmeye maruz kalmaktadır.
2023 yılının ilk 3 ayında en az 13 mahpusun yaşamını yitirdiği bilinmektedir. Yaşam hakkı ihlali, sağlık hakkı ihlali ve işkence ve kötü muamele ile yakından ilişkili olarak ortaya çıkmaktadır. Nitekim ölüm nedenleri arasında hastalıklara paralel olarak intihar ve şüpheli ölüm olayları dikkat çekmektedir. Yaşam hakkına yönelik ölümle sonlanan ihlaller dışında, intihar girişimi, intihara zorlama, ölüm tehdidi ve can güvenliğine yönelik saldırılar da devam etmiş ve raporumuzda 2023 yılı ilk 3 ayı içerisinde yaşanan ölümlere ek olarak bu yönlü 98 ihlal tespit edilmiştir.
Hapishanelerde sağlık ve tedaviye erişimde yaşanan sorunlara da çözüm üretilmemiştir. 298 sağlık hakkı ihlali tespiti yapılan rapor dönemimizde, Derneğimize yapılan bütün başvurularda sağlık ve tedavi hakkına yönelik ihlallerden söz edilmektedir.”