1 Eylül Dünya Barış Günü vesilesi ile birçok ilde eylemler yasaklanırken bazılarında ise gerçekleştirildi. Kürt illerinde yapılan eylemlerde ve açıklamalarda örgütlü mücadele, savaş karşıtlığı ve “Tecride karşı barış” talebi öne çıktı.

Adana’da 1 Eylül

Adana’da 1 Eylül eylemi Uğur Mumcu Meydanı’nda yapıldı. Adana Emek ve Demokrasi Güçleri adına yapılan mitingde "Bölgede barış, ülkede demokrasi, hak ve özgürlükler barış" çağrısı yapıldı.

Saygı duruşu ile başlayan mitingte açılış konuşmasını İnsan Hakları Derneği (İHD) Adana Şubesi Başkanı Yakup Ataş yaptı. Ataş şunları ifade etti:

"Tüm farklılıklarımızla yan yana durarak savaşa hayır deyip barışı birlikte örmeliyiz. Barış, işçi sınıfı ve ezilen halkların emperyalizme ve işbirlikçi kapitalist gericiliğe karşı mücadelesiyle gelir"

HDP Adana Milletvekili Tülay Hatimoğulları şunları ifade etti:

“Yanı başımızda Suriye'de savaş sürdürülüyor. Irak'ta sınır ötesi operasyonlarla savaşlar sürdürülüyor. Ortadoğu'da kışkırtıcı politikalar sürdürülerek yoksul halklar öldürülmeye devam ediyor. Ülkemizde, Ortadoğu da ve dünyada barış diyoruz.

Bugün savaş cezaevlerinde sürdürülüyor. Cezaevlerinde yaşatılan hak ihlalleri ile devam ediyor. Bu savaşa karşı cezaevlerinde açlık grevi var. Hak ihlallerine karşı mücadele edeneler açlık grevi eyleminde. Onların mücadelesini selamlıyoruz."

Ardından konuşan CHP Adana Milletvekili Müzeyyen Şevkin ise, herkesin barış içinde yaşamaya hakkı olduğunu belirtti. Sanatçı Kadir Çat ezgileri ile mitingde yer alırken çekilen halayların ardından miting bitirildi.

Van: "Barış yaşatır"

Van’da gerçekleştirilen 1 Eylül eylemine binlerce kişi katıldı. Eylemde “Tecride karşı barış” sloganları atıldı. Musa Anter Parkı’nda düzenlenen mitinge katılmak için çevre il ve ilçelerden katılım gerçekleştirildi. HDP Eş Genel Başkanı Pervin Buldan ile DBP Eş Genel Başkanı Keskin Bayındır’ın katıldığı yürüyüş ile miting alanına gelindi.

Koma Aryen’in başlayan konserde açılış konuşmasını yapan Tertip Komitesi Başkanı Ömer Işık, Kürt sorununda denenmiş yöntemlerin tekrar edilmesiyle çözümsüzlüğün sürdürüldüğünü belirterek, tek yolun barış olduğunu söyledi. 

Işık'ın konuşmasının ardından sanatçı Nurcan Değirmenci sahne aldı.

DBP Eş Genel Başkanı Keskin Bayındır, Kürtlerin direniş ve mücadelelerinin halkların geleceğini belirlediğini ifade etti.

 “Tecride karşı direnen zindan direnişçilerine ses vererek barışı yaşatabiliriz”

HDP İl Eş Başkanı Handan Karakoyun, onurlu bir barış çağrısı için toplandıklarını belirterek şunları ifade etti:

"Barışın en çok sizin hakkınız olduğunu biliyoruz. Ancak erkek egemen devletler hiçbir zaman barışı istemiyorlar. Barışta ısrar etmeye devam edeceğiz. Tecrit ve baskıyı dayatanlara karşı mücadele yürütüyoruz. Bölgede ve Orta Doğu’da devam eden savaşın son bulması için tüm aktörleri göreve çağırıyoruz. Kürt halkı başta olmak üzere tüm halklara barışı armağan etmek için mücadele etmeye devam edeceğiz. Savaş politikasında ısrar edenler tecridi bir yöntem olarak kullanıyorlar. Toplumsal barışın önünde en büyük engel tecrittir. Tecride karşı direnen zindan direnişçilerine ses vererek barışı yaşatabiliriz. Toplumsal tecridi dayatan, halkları düşmanlaştıran tüm politikalara renklerimizle karşı duruyoruz.”

Emek ve Demokrasi Platformu Sözcüsü İbrahim Çelik, iktidarın Kürt sorununda barış yerine "imha ve inkar siyasetinde" ısrar ettiğini söyledi.

“Barışa giden bir yol yoktur, barışın kendisi bir yoldur”

HDP Eş Genel Başkanı Pervin Buldan, Gandhi’nin “Barışa giden bir yol yoktur, barışın kendisi bir yoldur” sözlerini hatırlatarak, Türkiye ve Ortadoğu halklarının barışa ihtiyacı olduğunu söyledi. 

Buldan şunları vurguladı:

“Bu topraklarda büyük acıların yaşandığını, büyük bedellerin ödendiğini, barış için mücadele edildiğini, her zaman için barış adına, demokrasi adına, özgürlükler adına, büyük mücadeleler verildiğini biliyoruz ve tanıklık ediyoruz. Kaybettiğimiz canlarımız, yaşadığımız yıkımların bir nedeni var. Halkımızın tercih etmediği, onay vermediği savaş politikalarıdır. Ülkemiz son 6 yıldır bu savaş politikalarına prim veren, savaş politikalarının birebir içerisinde olan, halkımızı bu politikalarla ekonomik krizin, sosyal krizlerin, siyasi krizlerin içerisine sürükleyen bir hale getiren bir iktidar var karşımızda. O da AKP ve MHP iktidarıdır.”

***

İHD Van Şubesi üyeleri, 1 Eylül'e ilişkin dernek binasında açıklama yaptı. Dernek yöneticilerinden Serdar Çevik, ülkede insan hakları sorununun en önemli halkasının Kürt sorunu olduğunu işaret ederek, "İnsan hakları ve demokrasi sorununu çözebilmesi için yeni barış sürecine ve böylelikle çatışma çözümüne ihtiyacı vardır" dedi.

Diyarbakır

Demokratik Toplum Kongresi (DTK) Sağlık Meclisi, 1 Eylül Dünya Barış Günü'ne yazılı açıklama yayımladı. Covid-19’un yarattığı krizlere işaret edilen açıklamada şunlar ifade edildi:

“Kürdistan’da virüs yayıldıkça toplumsal kriz daha da derinleşmekte, bunu fırsata çeviren AKP-MHP iktidarı yürütülen savaşın eşiğini yükseltmektedir. Seksen günü aşkındır medya savunma alanlarına yönelik yürüttüğü işgal saldırılarında birçok köy boşaltılmış hayvanlar telef edilmiş, tarım yapılamaz duruma getirilmiştir. Köy çevrelerinin bombalanması ile birçok sivil yerleşim yeri barınamaz duruma sokulmuştur. İnsana yönelik katliamlar ile birlikte de doğada yaşayan binlerce canlı da bombardımanlar etkisiyle katledilmiştir”

 Devletin her türlü saldırısına karşı örgütlü bir duruş sergilenmesi gerektiğine dikkat çekilen açıklamada şunlar vurgulandı:

“Sağlık, ekonomik, ekolojik, toplumsal, tarihsel boyutu ile devletin ve kapitalist sistemin saldırılarına karşı toplumsal duyarlılığı örgütlemeli demokratik ekolojik kadın özgürlükçü yeni yaşamı örgütleme alanlarımızı büyütmeliyiz. Devletin pandemi üzerinden yaratmaya çalıştığı sağlıksızlığa karşı gerek aşı olarak gerekse de salgının yayılmasına karşı kendimizi koruyarak sağlıkta öz savunmamızı geliştirmeliyiz. 1 Eylül Dünya Barış Günü vesilesiyle tüm toplumlar için siyasal, sağlık başta olmak üzere sağlıkta tam iyilik hali mücadelemizin temellerindendir. ‘Sağlıklı toplum özgür toplumdur’ şiarı ile hareket etmeli, sağlıklı bir toplum yaratarak, özgür topluma doğru mücadeleyi büyütmeliyiz.”

Batman

Batman Barış Anneleri Meclisi de meclis binasında açıklama yaptı. Açıklamaya görevden alınarak yerine kayyım atanan Batman Belediyesi Eş Başkanı Songül Korkmaz, TJA aktivistleri, Barış Anneleri katıldı.

Barış Annesi Sultan Azboy, yıllardır meydanlarda barışı talep ettiklerini belirterek şunları vurguladı:

“Biz barış dedikçe bize cenazeler geliyor. Çocuklarımızın cenazeleri kargolar ile geliyor. Irkçı saldırılara maruz kalıp katlediliyoruz. Cezaevi'nde bedenlerini açlık grevine yatıranlar onurlu bir barış için uzun bir süredir direniyor. Biz her şeye rağmen barışta ısrar ediyoruz İnsanların yaşamını yitirmediği, evlere kargolar ile cenazelerin gelmediği, sırf Kürtçe konuştu diye insanların katledilmediği bir dünya istiyoruz. Onurlu bir barış ile bu mümkün” dedi. 

Açıklama alkış ve zılgıtlar eşliğinde son buldu.

Urfa

Urfa Emek ve Demokrasi Platformu öncülüğünde Ahmet Bahçıvan İş Merkezi’nde 1 Eylül Dünya Barış Günü nedeniyle kitlesel basın açıklaması gerçekleştirildi.

Açıklamanın yapıldığı alan saatler öncesinden polisler tarafından bariyerlerle kapatıldı. Alana giriş yapanlara üst araması ve GBT yapıldı. Platform adına yapılan ortak açıklamayı okuyan İnsan Hakları Derneği (İHD) İl Yöneticisi Müslüm Saraçoğlu, yapılmak istenen “Barış Yürüyüşüne” izin çıkmamasına tepki gösterdi.

“Barış hakkını savunarak barışı getirebiliriz” diyen Saraçoğlu, devamında şunları söyledi:

“Türkiye’de, Dünya Barış Günü olarak kutlanan 1 Eylül vesilesiyle barışın egemen olduğu bir dünyada yaşamak istediğimizi bir kez daha belirtmek istiyoruz. Barış hakkı, bir insan hakkıdır. Türkiye’nin temel sorununun insan hakları ve demokrasi sorunu olduğunun altını çiziyor ve bu temel sorununun en önemli halkasının da Kürt sorunu olduğu tespitinde bulunuyoruz. Türkiye’nin insan hakları ve demokrasi sorununu çözebilmesi için yeni bir barış sürecine ve çatışmaların bitmesine ihtiyaç vardır.”

Açıklama alkış, zılgıt ve “Bijî Aştî” sloganları ile son buldu.

Şırnak

Şırnak Emek ve Demokrasi Güçleri’de 1 Eylül Dünya Barış Günü'ne ilişkin Cizre Sanat Sokağı'nda açıklama yaptı. HDP Şırnak Milletvekili Hasan Özgüneş'in de katıldığı açıklamada "Barış yaşatır" ve " Savaşa karşı barışa ses ver" yazılı pankartlar açıldı. Emek ve Demokrasi Platformu adına konuşan Eğitim Sen Kadın Sekreteri Serap Ok, "Hepimizin barışın iyileştirici gücüne ihtiyacı var. Birlikte ortak, kararlı bir mücadele ile barışı bu topraklara getireceğiz" dedi. 

Ardından konuşan HDP'li Özgüneş son olarak," Bu günde diyoruz Türkiye' ye barış gelsin, demokrasi ve özgürlük gelsin" dedi. 

Açıklama atılan "Biji Aşitî" sloganlarıyla son buldu. 

Mardin

1 Eylül Dünya Barış Günü dolayısı ile Mardin’in Kızıltepe ilçesinde Emek ve Demokrasi Platformu tarafından yürüyüş düzenlenmek istendi. Yürüyüş güzergahı polisler tarafından bariyerler ve zırhlı araçlarla kapatılırken, toplanan kalabalık pankartlar açarak sloganlar eşliğinde açıklama yaptı. 

HDP’li Ebru Günay yaptığı konuşmada yapmak istedikleri yürüyüşün engellenmesine tepki göstererek açıklamasına başladı.

Günay, bulundukları her yerde barış mücadelesini vermeye devam edeceklerini ve barış mücadelesinin kazanacağını kaydederek, barış dolu günler diledi. 

Günay’ın ardından Emek ve Demokrasi Platformu adına Aydın Aslan açıklama yaptı. Aslan, insan hakları ve demokratik değerlere aykırı tüm uygulamalara karşı barış sürecinin başlatılması gerektiğini dile getirerek, mücadele etmeye sürdüreceklerini söyledi. 

Dersim

Dersim Emek ve Demokrasi Platformu da 1 Eylül Dünya Barış Günü nedeniyle kent merkezinde bulunan Seyit Rıza Meydanı’nda bir araya gelerek basın açıklaması düzenledi. Açıklamada, Kürtçe ve Türkçe “Savaşa, şovenizme ve sömürüye karşı barışı inşa edelim” pankartı açıldı. “Doğamızı korumak için barış” ve “İnsan hakları için barış” yanı sıra Ermenice yazılı dövizler de taşındı. 

Açıklama metnini okuyan Halkların Demokratik Partisi (HDP) İl Eşbaşkanı Nurşat Yeşim, barışın önemine vurgu yaptı. Dünyanın birçok bölgesinde savaş ve çatışmaların yaşandığına işaret eden Yeşim şunları söyledi:

 “Yok sayılan halklara karşı duyulan düşmanlık, öte yandan da toplumun tamamına karşı yürütülen korkunç suçların örtbas edilmesi yatıyor. Bugün, aktörleri tarafından daha açık şekilde itiraf edilen çeteleşmenin, mafyalaşmanın, hırsızlığın, yolsuzluğun, uyuşturucu ticaretinin, işlenen bireysel cinayetlerin, mala, mülke ve en önemlisi de insanların hayatına el koyup gasp etmenin temel nedeni Kürt halkına karşı onlarca yıldır yürütülen kirli savaştır”

Kente devam eden yangılara da değinen Yeşim, yangıların söndürülmediğini ayrıca söndürmek isteyen yurttaşlara da engel olunduğunu kaydetti. Yeşim, savaş ve doğa yangılarına karşı duyarlılık çağrısında bulunarak, barışın tesis edilmesi için ön koşul olarak şu maddelerin gerçekleşmesi gerektiğini kaydetti.

Yeşim son olarak barışın inşa edilmesi için atılması gereken adımları sıraladı. 

Kaynak: Mezopotamya Ajansı