İstanbul Kent Savunması, Kabataş için İBB’nin hazırladığı yeni proje hakkında basın toplantısı düzenledi. Beyoğlu’nda bulunan Çevre Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi’nde yapılan basın toplantısında, projenin bu hâliyle ikinci bir Martı Projesi olduğuna dikkat çekildi.
İstanbul Kent Savunması adına açıklamayı Deniz Özgür gerçekleştirdi. “Kabataş’ta ikinci Martı projesine hayır” diyen Özgür şunları ifade etti:
“- İBB’nin talebiyle MSGSÜ’den akademisyenlerin yürütücülüğünde bir katılımcı süreç, 2020 yılının Temmuz ayında başladı. Bu süreç kapsamında 7923 anket yapıldı; onlarca toplantı organize edildi; muhtarlar, ilgili kurumlar ve bağımsız kent örgütleriyle görüşmeler yapıldı.
- Katılımcı süreç devam ederken, Etüd ve Projeler Daire Başkanlığı, Kabataş için, çalışma grubunun bilgisi dışında, projeyi IND Mimarlık isimli ofise ihale etti.
-Söz konusu projenin, yine çalışma grubundan habersizce 2021 yılı Ağustos ayında 2 No’lu Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu’nda görüşüldüğünü ve onaylandığını biliyoruz.
-Kurul kararını ve projeyle ilgili çeşitli görsellerin dolaşıma girdiğini öğrenir öğrenmez İstanbul Kent Savunması (İKS) olarak 27 Mart 2022 tarihinde Kabataş İskelesi önünde bir basın açıklaması yaptık ve açıklamada süreçle ilgili kaygılarımızı ve sorularımızı ilettik.
- Süreçle birlikte öğrendik ki katılımcı planlama adına yapılan çalışmaların tamamı kâğıt üstünde kaldığı gibi, planlama ekibinin hazırladığı final raporu kamuoyuyla paylaşılmamıştır.
- Açıklamanın hemen ertesinde, Nisan ayı başında Etüd ve Projeler Daire Başkanlığı’nın da bağlı olduğu genel sekreter yardımcısı ile bir görüşme yaptık ve hazırlamış oldukları proje görsellerini inceledik. Daha sonra dönüş yapacağımızı belirterek ayrıldık.
- 2022 Temmuz’unda yeni atanan Etüd ve Projeler Daire Başkanı ile bir görüşme yaptık. Bize proje kesitleri gösterildi ve sürecin artık müzakereye kapalı olduğu belirtildi. Bunun yerine bir maket hazırlayarak İstanbullulara projeyi sergileyeceklerini belirttiler. Biz İKS olarak önceki görüşmeden yola çıkarak hazırladığımız 6 Temmuz 2022 tarihli değerlendirme metnimizi, daire başkanına bizzat elden ilettik.
- Söz konusu maket, yaklaşık 4 aydır Mecidiyeköy Metro İstasyonunda sergilenmeye devam ediyor.”
İtirazlar ve talepler
Projenin eski projenin aynısı olduğuna dikkat çeken Özgür itiraz ve taleplerini şu şekilde sıraladı:
“- Kabataş’a, denizle ve sahille ilişkimizi kesecek devasa bir beton kütle yapılmasını kesinlikle reddediyoruz!
-Aktarma Merkezi işlevinden dolayı zaten yoğun olan araç ve insan trafiğine, sergi salonları, kütüphaneler vs. gibi fazladan yük getirmesi kaçınılmaz olan fonksiyonların tamamen kaldırılmasını istiyoruz!
-Hafif iskele yapıları ile söz konusu transfer merkezi işlevinin yerine getirilebileceğini düşünüyor ve bunu ısrarla talep ediyoruz! Önceki projenin kötü imajı ve akıbetine yaslanarak şimdikinin dayatılmasını doğru bulmuyoruz!
-Kıyıların anayasal güvence altında herkese ait kamu malları olduğunu, halkın serbestçe ve güvenle kullanımına hizmet etmesi gerektiğini bir kez daha hatırlatıyoruz.
-Bugüne kadar projenin kaça mal olacağına dair hiçbir bilgi kamuoyuyla paylaşılmamıştır. Kamu yararı gözetilerek hazırlandığı söylenen bu proje için ne kadarlık bir bütçe öngörüldüğünü yine kamu yararı adına öğrenmek istiyoruz.”
“Süreç şeffaf yürütülmelidir”
Özgür’ün ardından söz alan ŞPO İstanbul Şube Başkanı Pelin Pınar Giritlioğlu Kabataş Martı Projesinin başladığı günden bu yana sorunlarla devam ettiğinin altını çizdi.
Çok kısa bir süre sonra Kabataş'taki trafik yoğunluğuyla içinden çıkılmaz hal alacağına dikkat çeken Giritlioğlu şöyle devam etti:
“Şu anda bunu Galataport bölgesinde nasıl araçların kilitlendiğini görüyoruz. Biz bunu 2005 yılında Galataport toplantısında oda olarak dile getirmiştik. Burası bu trafik yükünü kaldırmayacak demiştik. Şimdi üzerine Martı Projesiyle birlikte artık içinden çıkılmaz bir yer haline geleceğini göreceğiz. Yani aslında ulaşıma bir çözüm olarak ortaya konan bir proje ulaşımın giderek daha da kilitlenmesini beraberinde getirecek, çözümsüz bir noktaya doğru taşıyacak.”
Kıyı alanların halka ait olduğunu da aktaran Giritlioğlu son olarak şunları söyledi:
“Anayasa da kıyı alanları halka ait kamu malları olarak da bulunuyor. Böyle bir alanın kamunun elinde olması tek başına yetmiyor, bir beton projeyle gasp olması kıyı alanlarından yararlanma hakkını insanların elinden alıyor. İçindeki kütüphane ve sergi salonu gibi kamusal yapıların yer alışı bu projeyi meşrulaştırmıyor.
Biz bu yaklaşımı millet bahçelerinde de görüyoruz içlerinde işte konser alanları kongre alanları, sergi alanları, fuar alanları ama biz şu onun görüyoruz ki bunlar da aslında millet bahçeleri gibi bir projeyi meşrulaştırmak için kullanılan fonksiyonlar. Burada da aslında aynı yaklaşımı görüyoruz. Biz burada buranın hiç de ihtiyacı olmayan bu tip fonksiyonları istemiyoruz. Buranın amacına uygun kullanılmasına hafif yapılarla ve olabildiğince açık alan olarak korunmasını talep ediyoruz. Ve şeffaf yürütülmesini de bir kere daha vurguluyoruz.”
Yıldız Teknik Üniversitesi eski İnşaat Fakültesi Ulaştırma Anabilim Dalı emekli öğretim görevlisi Prof. Dr. Zerrin Bayraktar, “Gelen yönetimden çok umutluyduk. Onlar bir katılım süreci başlattılar. Bir şeyler yapılıyor zannettik ama sonuçta çıkan şey yine bizi hüsrana uğrattı” dedi.
Konuşmaların ardından basın toplantısı sona erdi.
