Çağdaş Hukukçular Derneği (ÇHD) İstanbul Şubesi, 1 Mayıs günü ve sonrası gerçekleştirilen polis saldırıları, gözaltı ve tutuklama terörüne ilişkin hazırladığı raporu kamuoyu ile paylaştı.

Toplum ve Hukuk Araştırmaları Vakfında düzenlenen basın toplantısında ilk sözü alan ÇHD İstanbul Şubesi Genel Başkanı Ezgi Önalan 3 Temmuz’da görülecek olan davaya çağrı yaptı.

“1 Mayıs 2024 Hak İhlalleri” başlıklı raporu Avukat Yağmur Kavak aktardı. 1 Mayıs günü Saraçhane Meydanı’nda ve Beyoğlu civarında yaşanan hak ihlallerinin aktarıldığı raporda 1 Mayıs sonrası saldırılar sıralandı. Raporda ev baskınları ve baskınlar sırasındaki polis saldırılarına, İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya’nın hedef gösteren sosyal medya paylaşımlarına ve tutuklamalara değinildi.

“82 kişi tutuklanmıştır”

Raporda şu ifadelere yer verildi:

“Tüm bu operasyonlar sırasında ve sonrasında, hakkında yakalama kararı olduğunu öğrenen ve ifade vermek üzere kendiliğinden Savcılığa giden kişiler de bulunmaktadır. İfade verdikten sonra aynı gerekçelerle tutuklanan kişilerle birlikte 1 Mayıs nedeniyle toplamda 82 kişi tutuklanmıştır.

Tutuklama kararlarına ilk itirazlar ile 4 kişi hakkında öğrenci olmaları veya sağlık sorunları gerekçe gösterilerek tahliye kararı verilmiş, kalanlar hakkında itirazlar reddedilmiştir. 27 Mayıs’ta ilk operasyonda gözaltına alınan kişiler, 29 Mayıs’ta ise ikinci operasyonda gözaltına alınan kişiler hakkında ana soruşturma dosyasından ayırma kararı verilmiştir. 29 Mayıs’ta dosyası ayrılan kişiler hakkında iddianame düzenlenerek soruşturma dosyası kapatılmış, ancak ana dosyada bulunan kişilerden öğrenci olanlar hakkında öğrencilik sebebiyle aynı savcılık tarafından tahliye mütalaaları verilmiş, bu talepler hakimliklerce kabul edilmiştir. Bu şekilde tutuklanan kişilerden öğrenci olanların bir kısmı öğrencilik sebebiyle bırakılmış, diğer öğrenci ve işçiler ise gerekçesiz şekilde eşitlik ilkesine aykırı olarak tutuklu tutulmaya devam edilmiştir. Halihazırda içlerinde öğrencilerin de bulunduğu 41 kişi tutuklu olarak tutulmaya devam etmektedir.”

Raporun devamında hapishanede devam eden hak ihlalleri sohbet ve spor hakkının kısıtlanması, yasaklama kararı olmayan kitapların teslim edilmemesi, üniversite sınavına girecek olanların 20 dk geç götürülmesi, bir tutsağın görüş sonrası kaba dayağa maruz kalması, öğrencilerin sınavlara girme hakkının engellenmesi olarak ifade edildi.

“Üç ayrı iddianame hazırlandı”

Raporda güncel duruma ilişkin ifadelere yer verildi:

“Bu operasyonlar ve tutuklamalar sonrası üç ayrı iddianame hazırlanmıştır.

Saraçhane Meydanına girmek isterken İbrahim Kaypakkaya siluetli flamalar gerekçesiyle gözaltına alınan ve tutuklanan 6 kişi hakkında tefrik kararı verilerek iddianame hazırlanmış; tensip ile tutukluluk hallerinin devamına karar verilerek ilk duruşmanın 17.07.2024 tarihinde yapılmasına karar verilmiştir.

İlk operasyondaki kişileri kapsayan ilk iddianame, İstanbul 44. Asliye Ceza Mahkemesi’nce kabul edilerek tutukluların tamamının tutukluluk hallerinin devamı ile ilk duruşmanın 17.07.2024 gününe verilmesine karar verilmiştir.

İkinci operasyon ile gözaltına alınan kişilere ilişkin hazırlanan iddianame, İstanbul 25. Asliye Ceza Mahkemesi tarafından delillerin toplanmaması gerekçesiyle iade edilmiş ve Savcılık, bu iade kararına itiraz etmiştir. İade kararına itirazı inceleyen Ağır Ceza Mahkemesi, Savcılığın itirazını yerinde bulmuş ve dosyayı İstanbul 25. Asliye Ceza Mahkemesi’ne geri göndermiştir. İddianameyi kabul eden İstanbul 25. Asliye Ceza Mahkemesi, tensip zaptıyla tüm tutukluların tutukluluk halinin devamına karar vererek ilk duruşmayı 03.07.2024 tarihine vermiştir.

Üçüncü operasyon ile gözaltına alınan kişilere ilişkin hazırlanan iddianame, İstanbul 47. Asliye Ceza Mahkemesi tarafından delillerin toplanamaması gerekçesiyle iade edilmiş ve Savcılık, bu iade kararına itiraz etmiştir. İade kararına itirazı inceleyen Ağır Ceza Mahkemesi, Savcılığın itirazını yerinde bulmuş ve dosyayı İstanbul 47. Asliye Ceza Mahkemesi’ne geri göndermiştir. İddianameyi kabul eden İstanbul 47. Asliye Ceza Mahkemesi, tensip zaptıyla 11 kişi hakkında tahliye, 4 kişi için ise tutukluluk halinin devamına karar vererek ilk duruşmayı 04.09.2024 tarihine vermiştir.”

“Temel haklar ihlal edilmiştir”

Raporun sonuç ve değerlendirme bölümünde hali hazırda 41 kişinin çeşitli suçlamalarla tutuklu bulunduğu belirtilerek şu ifadelere yer verildi:

“Son AYM kararı ve öncesinde verilen birçok AYM ve yüksek mahkeme kararları uyarınca 1 Mayıs’ta halka açılması gereken Taksim Meydanı’na ulaşmak isteyen bu kişilerin 1 Mayıs tarihinde barışçıl protesto hakkı ve ifade özgürlüğü, 1 Mayıs’tan bu yana ise haksız tutuklamalar ile kişi özgürlüğü ve güvenliği, eğitim, çalışma, adil yargılanma gibi temel hakları ihlal edilmiştir.”

Raporda son olarak “Yargının, temel insan hakları ilkelerinin ve tarihimizin gösterdiği tek bir doğru bulunmaktadır: 1 Mayıs alanı Taksim Meydanı’dır. Yaşasın 1 Mayıs! Biji 1 Gulan!” ifadelerine yer verildi.