4+4+4 “Eğitim sistemi” yaşama geçirildiğinde çocuk işçiliğinin artacağı vurgulanmıştı. Çünkü eğitimi geliştirmek için çıkarıldığı iddia edilen bu sistemle, çocuk işçiliğinin önündeki “zorunlu eğitim” engeli kaldırılıyordu. (Bu gerici sistemle kızların çocuk yaşta evlenmeleri için de zemin hazırlandı.) Krizle birlikte artan yoksullaşma, çocuk işgücünü kapitalistler için daha da cazip hale getirdi. Marks’la Engels üretimin otomasyandon çok işgücüne dayandığı 19. yüzyılda çocuk işgücüne kapitalistin yöneliminin nedenlerini ortaya koymuşlardı. Üretimde otomasyonun arttığı günümüzde ise çocuk işgücü kapitalistler için daha da caziptir. Zira çocuk işçileri hem daha düşük ücrete çalıştırmak hem daha kolay yönetmek mümkündür.
Son yıllarda olduğu gibi, yoksulluk derinleştikçe çocuk işçi sayısı da artıyor. CHP Yoksulluk Dayanışma Ofisi Koordinatörü Hacer Foggo, Van’daki Üvercinka Kültür Sanat Merkezi'nde düzenlenen “Askıda Hayatlar” konulu söyleşi ve imza gününde durumun vahametini anlattı. Foggo, Türkiye’de nüfusun yüzde 80’inin yoksulluk sınırının altında yaşadığına dikkat çekti.
Yoksulluğun resmi verilere göre de arttığını belirten Foggo, ekonomik krizden dolayı 1 milyona yakın öğrencinin okulunu bırakıp çalışmaya başladığını söyledi.
Okulu terk etmede Türkiye liste başı
Avrupa İstatistik Ofisi'nin (Eurostat) yayınladığı “Avrupa'da Eğitimi Erken Terk Durumu” raporu, AB üyesi 28 ülkeyle yakın komşuları olan Türkiye, İzlanda, Norveç ve İsviçre'yi kapsıyor. Türkiye listede ilk sırada yer alıyor. Türkiye'yi yüzde 20 ile İspanya takip ediyor. Listede Malta yüzde 19.8, Romanya yüzde 19.1, İzlanda 18.8, İtalya yüzde 14.7 ile listenin ilk sıralarında yer alıyor.
İşçi emekçi çocuklarının yoksulluktan kaynaklı eğitim hakkına erişimde zorlanmaları, okul terkinin esas sebebidir. 2021’de 155 bin 938 öğrenci bu nedenle okullarını bırakmak zorunda kaldı. Eğitim Reformu Girişimi’nin araştırmasına göre 2006 doğumlu çocuklar, 2019-2020’de 13 yaşındayken, net okullaşma oranları yüzde 98.5 iken, aynı çocuklar 14 yaşına geldiklerinde, 2020-2021’de okullaşma oranları yüzde 96.3’e gerilemiş. Aynı araştırmaya göre, 2020-2021 öğretim yılının birinci ara dönem raporuna göre 155 bin 938 öğrenci okulu bıraktı.
Türk Eğitim Derneği tarafından 2021 Eğitim Değerlendirme Raporu’na göre ise, 2020-2021 eğitim öğretim yılında eğitim sisteminin dışına itilen çocukların sayısı 676 bine ulaştı.
Eğitim hakkı için devrim!
Hacer Foggo okulu terk etmeyi, artan çocuk işçi sorununu AKP iktidarıyla sınırlıyor. Kuşkusuz ki AKP rejiminin çocuk işçiliğinin artmasında özel bir payı var. Ne var ki çocuk işçiliği ile okulu terk etmek sorunlarının esas kaynağı kapitalist sistemdir. Kapitalizm ortadan kaldırılana kadar okulu terk etme ve çocuk işçiliği olacaktır. Tek bir gerçek çözüm var: Devrim!
Sınıfın devrimci partisi eğitim sorununa önerdiği çözümü programında şöyle formüle ediyor:
“Eğitim: Proletaryanın devrimci iktidarı altında eğitim, emekçileri özgürleştirmeye, sosyalizmin inşasına etkin biçimde yöneltmeye ve sınıfların ortadan kaldırılmasına hizmet eder. Materyalist dünya görüşüne, komünizmin ilke ve değerlerine dayalı, bilimsel, demokratik ve laik bir eğitim politikası izlenir.
-Eğitim her düzeyde parasızdır. Tüm eğitim araç ve gereçleri kamu fonlarından karşılanır.
-17 yaşına kadar zorunlu genel ve politeknik eğitim. Eğitim üretici çalışma ile birleştirilir.
-Çocukları okul hayatına hazırlayıcı bir kurumlar şebekesi (kreşler, çocuk bakım ve eğitim yuvaları vb.) oluşturulur.
-Tüm işçilerin, kent ve kır emekçilerinin yararlanabileceği yaygın bir okul dışı eğitim-öğretim kurumları şebekesi (kütüphaneler, halk evleri, okuma odaları, emekçi üniversiteleri, meslek okulları, kurslar, konferanslar, tiyatro ve sinemalar vb.) örgütlenir.”
H. Ortakçı
