2011 yılından bu yana iç savaşın yaşandığı Libya’da seçimlerin 24 Aralık 2021’de yapılacağı açıklandı. Birleşmiş Milletler (BM) Libya özel temsilcisi Stephanie Williams, Cuma akşamı yaptığı açıklamada Tunus’taki Libya görüşmelerine katılanların bu konuda anlaştıklarını söyledi. Libya’da çatışan grupların temsilcileri, 18 ay içinde parlamento ve cumhurbaşkanlığı seçimleri yapılmasını kabul etti. Seçim tarihinin belirlenmesi ile Birleşmiş Milletler himayesindeki Libya Diyalog Forumu’nun hedeflerinden birini gerçekleştirdiği bildirildi
“Diyalog Forumu” adıyla bilinen BM arabuluculuğundaki Libya görüşmeleri, bu hafta başladı. BM tarafından seçilen 75 katılımcı, uzun süredir devam eden çatışmanın sona ermesinin önünü açmak istediklerini dile getirdiler. Aynı amaçla atılan sayısız adımların şimdiye kadar her hangi bir sonuç yaratmadığı ise biliniyor.
Williams, sanal düzenlenen bir basın toplantısında seçim tarihi konusunda varılan anlaşmayı “Bu, Libyalılar için çok önemli bir tarih” diye sundu ve o gün seçmenlerin ülkedeki kurumların meşruiyetini geri kazanabileceğini iddia etti. BM tarafından seçilen 75 temsilcinin katıldığı görüşmeler Pazartesi günü başladı ve yaklaşık bir hafta sürmesi bekleniyor. Tunus’taki müzakereler sırasında katılımcılar, yıllarca süren savaştan harap olmuş ülke için bir geçiş hükümeti üzerinde anlaşılması gerektiğine de işaret ettiler.
Tunus’taki görüşmelere paralel olarak Ekim ayında kabul edilen ateşkes anlaşmasının ayrıntılarını görüşmek üzere Libya’nın Sirte kentinde askeri temsilciler bir araya geldi. Yıllarca süren iç savaşta çatışan taraflar, Cenevre’de BM arabuluculuğu altında yapılan görüşmelerde, Ekim ayında kalıcı bir ateşkes üzerinde anlaşmışlardı.
BM’nin eski Libya özel temsilcisi Ghassan Salame, bu Kuzey Afrika ülkesinde on yıldır süren çatışmanın yakında sona ereceğine olan güvenini dile getirdi. Lübnanlı diplomat, AFP haber ajansına verdiği röportajda çok iyimser olduğunu ifade ederek “Son iki ayda olumlu faktörlerin biriktiğini gördük” dedi.
Sağlık nedenleriyle Mart ayında istifa eden Salamé’nin görev süresi boyunca Libya’daki barış çabalarına “katkılar sağladığı” idda ediliyor. “On yıldır süren bir savaş bir günde çözülemez” diyen Saleme, ancak “son derece mutlu olduğunu” dile getirmeyi de ihmal etmiyor. Çünkü Ocak ayında Berlin’deki Libya Konferansı’nda üzerinde anlaşılan ilkeler nihayet uygulanmaya başlayacak.
Berlin’deki uluslararası konferansta, Libya’da gerilimin azaltılmasına yönelik adımlar kabul edilmişti. Diğer şeylerin yanı sıra, ilgili ülkeler çatışan tarafları desteklemeye devam etmeme ve mevcut silah ambargosuna uyma konusunda anlaşmışlardı. Ama buna rağmen ülkeye silahlar akmaya devam etti. Silah taşımanın yanı sıra, AKP-MHP rejimi orduyu doğrudan savaşa da sürmüştü.
Libya, 2011’de 7 ay süren NATO bombardımanının ardından Muammer Kaddafi’nin devrilmesinden bu yana şiddetli çatışmalar ve güç mücadeleleriyle karakterize edildi. Trablus’ta BM tarafından tanınan birlik hükümeti, askerleri Libya’nın doğu ve güneyindeki geniş bölgeleri kontrol eden ve Libya’nın doğusunda Tobruk merkezli bir karşı hükümeti destekleyen General Halife Hafter ile yıllardır savaş halindedir. Bu anlaşmalar fetihçi AKP-MHP rejimi tarafından baltalanmazsa, Libya’da devam eden yıkıcı savaşın sona ermesi mümkün olabilir.
