Libya’da iç savaşın sonlandırılması için taraflar arasında İsviçre’nin Cenevre kentinde imzalan ‘ateşkes anlaşması’ Birleşmiş Milletler'in (BM) Libya Özel Temsilcisi Stephanie Williams tarafından duyuruldu.

Williams, yabancı ülkelere "Libya'dan ellerinizi çekin" diye de mesaj verdi.

Cenevre'deki müzakereler her iki taraftan beş temsilcinin masada bulunması nedeniyle 5+5 diye anılıyor.

BM nezdinde yapılan Libya görüşmeleri için Ocak 2020’de Berlin’de gerçekleştirilen Libya konferansında karar verilmişti.

 “Tarihi bir ana tanıklık ediyoruz” diyen BM Libya özel temsilcisi Williams, Ulusal Mutabakat Hükümeti Başkanı Fayiz El Serrac ile General Halife Hafter'i temsil eden askeri heyetlere hitaben; "Burada sonuçlandırdığınız anlaşmadan ötürü sizleri tebrik ediyorum. Büyük bir cesaret gösterdiniz… Bu anlaşmanın Libya halkının acı çekmesine son vereceğini ümit ediyorum” dedi.

Anlaşma gereği, ülkedeki yabancı askeri güçlerin de üç ay içinde Libya'yı terk etmesi gerekiyor. Ateşkes uyarınca, tüm birliklerin üslerine geri dönmesi, esirlerin takas edilmesi, savaşçıların terk ettiği bölgelerde de ortak polis gücünün görev yapması bekleniyor.

Williams, bu adımla Libyalıların acılarına artık son vermenin mümkün olacağı ve yerlerinden edilmiş insanların anavatanlarına dönebilecekleri ‘umudunu’ taşıdığını dile getirdi. Trablus'taki BM destekli yönetim heyetinin başkanı ve saha komutanı Ahmed Ali Abushahma, "yeterince acı çektik, yeterince kan döküldü" diyerek ‘ateşkese’ verdiği önemi dile getirdi.

Avrupa Birliği’ne üye emperyalist odaklar ise, bir yandan Doğu Akdeniz ve Libya’daki enerji kaynaklarını kendi lehlerine güvence altına almaya çalışıyorlar, diğer taraftan Libya üzerinden Avrupa’ya yönelen Afrika kaynaklı göç dalgasını engellemek için bir dizi kirli hesap içindeler.

Avrupa, Cenevre’de taraflarla BM nezdinde varılan ‘barış anlaşması’ ile göçmenlerin Avrupa’ya geçiş için kullandığı güzergahların başında gelen ülkelerden biri olan Libya ile yaptığı sınır anlaşmalarının uygulanabilmesini ve yasa dışı göçün önüne geçilmesini umuyor.

Türk ordusu ile maaşa bağladığı binlerce cihatçı çeteyi Libya’ya taşıyarak savaşa giren AKP-MHP iktidarı denklemin dışında kaldı. Yayılmacı-fetihçi heveslerle savaş dalan rejimin Libya yağmasından büyük bir pay kapma hesabı çökmüş görünüyor. Fetihçi politikanın bir hamlesi daha fiyaskoyla sonuçlanmış oldu.

***

Libya'da yıkıcı sonuçları olan iç savaş yıllardır sürüyor. Bu Kuzey Afrika ülkesinde savaşın sona erdirilmesi için Cenevre’de El Serrac-Hafter tarafları arasında imzalanan ateşkes her ne kadar “barışa yönelik önemli bir adım” diye lanse edilse de barışın kendisi olamayacağı kesin.

Her şeyden önce enerji kaynakları üzerinde egemenlik kurmak isteyen emperyalist odaklar, Libya’daki savaşın ve iç savaşın bizzat fitilini ateşleyenlerdir. Emperyalist odaklar bu isteklerinden vazgeçmiş değiller. Her ne kadar ‘masada barış sağlanmış’ görünse de sahada bunun en azından şimdilik, sağlanması kolay görünmüyor. Emperyalist odaklar ve işgalci güçler sökülüp atılmadığı sürece bu mümkün olmayacaktır.

Dolayısıyla bölge halkları emperyalizmin ve yerli işbirlikçilerinin hesaplarını bozacak bir mücadeleyi yükseltmedikçe, Libya’nın kanlı bir av ve paylaşım sahası olmaktan kurtulması kolay değil.