Haiti, Nijerya, Senegal, Yunanistan, İtalya, Yeni Zelanda ve İspanya’da eylem ve grevler gerçekleştirildi.

Haiti'de protestolar

Geçen hafta Karayip Denizi’nde bir ada ülkesi olan Haiti’de kuzey ve güney şehirleri başta olmak üzere pek çok kentte grev ve protestolar gerçekleştirildi. Bankalar, okullar, dükkanlar büyük ölçüde kapalı kaldı ve yollarda kurulan barikatlar trafiği durdurdu. Halk, Başbakan Ariel Henry'nin istifasını talep ediyor.

Başkent Porte-au-Prince'deki gösteriye saldıran polis, eylemcilere karşı göz yaşartıcı gaz kullandı. Daha önce Henry'ye ültimatom veren muhalefet, 7 Şubat'a kadar istifa etmesini istemişti. Eylemler, öncelikle Henry’yi istifa zorlamak için gerçekleştiriliyor.

Ariel Henry, 2021 yılında Başkan Moise'nin öldürülmesinin ardından iktidara geldi ve şu anda ülkenin büyük bölümünü suç çeteleri yönetiyor. Henry uluslararası birliklerin konuşlandırılması çağrısında bulunuyor; ABD'nin çağrısı üzerine BM Güvenlik Konseyi, Kenya'dan 1.000 polis memurundan oluşan bir çekirdekle "Askeri Güvenlik Desteği" (MSS) konuşlandırmaya karar verdi.

Nijerya'da hayat pahalılığına karşı barikat eylemleri

Nijerya'nın başkenti Minna'da geniş bir alanda yollara barikat kurularak eylemler düzenlendi. Trafiğin akışını engelleyen göstericiler, hükümet üzerinde basınç uygulamaya çalışıyor.

Aralarında çok sayıda kadın ve gencin de bulunduğu binlerce gösterici, yüksek gıda fiyatları ve arz sıkıntısına karşı harekete geçilmesini talep etti. Başta yakıt olmak üzere Nijerya’da fiyatların çok yükselmesi nedeniyle açlık çeken insanların sayısı artıyor.

Mayıs 2023'te Başkan Bola Tinubu benzin fiyatlarındaki sübvansiyonu kaldırmasından dolayı fiyatlar kısa sürede yüzde 200 oranında arttı. Kano gibi diğer federal eyaletlerde de protestolar var. Bu arada Ulusal Öğrenci Birliği (NANS) başkanı da yüksek fiyatlara karşı harekete geçme çağrısında bulundu.

Senegal’de seçimlerin ertelenmesi ve baskıya karşı protestolar

3 Şubat'ta, ikinci görev süresi Nisan ayında sona erecek olan Cumhurbaşkanı Macky Sall, 25 Şubat'ta yapılması planlanan cumhurbaşkanlığı seçimlerinin on ay ertelendiğini duyurdu. Bu karar, çok sayıda adayın seçimlere katılmayı reddetmesinin ardından açıklandı.

O tarihten bu yana halk, Dakar sokaklarında “Macky Sall diktatör” sloganıyla küçük de olsa gösterilerle bu durumu protesto ediyor. Pazartesi günü, muhalefet milletvekillerinin tutuklanmasının ardından parlamento da seçim erteleme kararını kabul etti. Baskıları arttıran hükümet sosyal medyadaki protestoları durdurmak için interneti kapattırdı. Çok sayıda kişi tutuklandı. Sall karşıtı düzen Muhalefet ise bölünmüş durumda.

Senegal, Batı Afrika'da bağımsızlığından bu yana askeri darbe yaşamamış az sayıdaki ülkeden biri.

Yunanistan'da özelleştirmeye karşı eylemler sürüyor

Öğrenciler, muhafazakar-sağcı Mitsotakis hükümetinin özel üniversitelere yetki verme ve bu amaçla anayasada değişiklik yapma planını protesto etmek için bir kez daha Atina sokaklarına döküldü.

8 Şubat'ta 15,000 kişi planların rafa kaldırılması çağrısında bulundu. Öğrenciler ve üniversite çalışanları haftalardır gösteri ve grevlerle planı protesto ediyorlar. Çünkü bu kararın eğitim fırsatlarını ve ücretsiz eğitim hakkını daha da kısıtlayacağını biliyorlar.

Mitsotakis yabancı üniversitelerin de Yunanistan'da şube açmasına izin vermek istiyor. Yasanın ay sonunda parlamentoda oylanması bekleniyor.

İtalya'da çıkışlara karşı grev

Cuma günü, otomobil üreticisi Stellantis'in Mirafiori fabrikasında çalışan işçiler, fabrikanın kapatılması tehdidini protesto etmek için üst üste üç gün iş bıraktı.

Bağımsız grev, FIOM ve CGIL sendikalarının Stellantis yönetiminin Mirafiori ve Pomigliano d'Arco fabrikalarını kapatma planlarını açıklaması üzerine çarşamba günü gece vardiyası sırasında başlatıldı.

Yapılan açıklamaya göre ilk adımda yaklaşık 2.200 işçiyi etkileyecek geçici bir kısmi kapatmaya gidilecek. Grevler ve gösteriler bu nedenle başlatıldı. Stellantis şirketi ABD'de Detroit'te de 2,200'den fazla işçiyi "geçici olarak" işten çıkarmıştı.

Yeni Zelanda'da Maoriler hakları için gösteri yaptılar

6 Şubat 1840 tarihinde Yeni Zelanda'nın Kuzey Adası Waitangi'de Maori kabileleri ile İngiliz sömürge imparatorluğu temsilcileri arasında bir antlaşma imzalanmıştı. Bu anlaşma ile Maorilerin belli hakları kabul edilmişti.

 Yeni işbaşına gelen sağcı hükümet, Maori azınlığın haklarını kısıtlayacağını açıkladı. Bu saldırıya tepki gösteren Maori toplulukları ile destekçileri birçok kentte gösteri düzenlediler.

Geçtiğimiz günlerde sadece kültürel kutlamalar ve eylemler değil, aynı zamanda Maori dilinin resmi dil olarak kabul edilip güvence altına alınması da talep edildi. Eylemlerde yerli halkın sosyal haklarını destekleyen şiarlar da yükseltildi.

İspanya demiryollarında grev

Cuma günü CCOO sendikasının çağrısıyla İspanya devlet demiryolu şirketi Renfe ve devlet demiryolu altyapı idaresi ADIF’teki demiryolu çalışanları greve gitti. Grev özellikle yük taşımacılığını etkiledi.

Sınırlı grev yasası demiryolları şirketlerine “asgari hizmet” hakkı tanıyor. Demiryollarını %75 oranında etkileyen grevden dolayı 310 tren seferi iptal edildi. Greve giden işçiler Renfe ve ADIF'in düşük ücretli grupların kısıtlanması ve haftada 35 saatlik çalışma süresinin uygulanmasını öngören anlaşmalara itiraz ederek uygulamayı askıya almasını protesto ederek, anlaşmaya bağlı kalmalarını istiyorlar.