1 Aralık 2023'te dünya basınında öne çıkan başlıklar şöyle...

The Times | Sunak, iklim görüşmeleri başlarken Çin'i daha fazlasını yapmaya çağırdı

Britanya Başbakanaı Rishi Sunak, bugün COP28 konferansına katılmadan önce 16 milyar sterlinlik yeşil finansmanı açıklarken, Çin'in atacağı adımları küresel iklim hedeflerinin gerçeğe dönüştürülmesinde "hayati önemde" olarak nitelendirdi.

Dün zirvenin ilk gününde yoksul ülkelerin iklim değişikliğinin sonuçlarıyla başa çıkabilmeleri için uluslararası bir fonun oluşturulmasına anlaşmasına varılmıştı. 

The Guardian | COP28'de yoksul ülkelerin iklim kriziyle başa çıkmalarına yardımcı olmak için anlaşma sağlandı

COP28 BM zirvesinin ilk gününde, dünyanın en yoksul ve kırılgan ülkelerinin iklim felaketinin geri döndürülemez etkilerinin bedelini ödemelerine yardımcı olacak dönüm noktası niteliğinde bir anlaşma üzerinde anlaşmaya varıldı.

En az 429 milyon dolar değerinde bir kayıp ve zarar fonu üzerinde anlaşmaya varıldığının açıklanması, yüzlerce devlet başkanı ve liderin bir araya geldiği Dubai'de delegeler tarafından ayakta alkışlandı.

The Daily Telegraph | Saray, "ırkçı kraliyet ailesi" iddiası üzerine yasal işlem başlatacak

Kraliyet ailesi, dünyanın dört bir yanındaki medya kuruluşlarının iki "kraliyet ırkçısının" adını vermeye başlamasının ardından dün gece yasal işlem başlatmayı düşündü.

Prens Archie'nin ten rengi hakkında yorum yaptığı söylenen iki üst düzey kraliyet mensubunun kimlikleri ilk olarak Omid Scobie'nin yeni kraliyet kitabı Endgame'in Hollandaca çevirisinde yayınlandı.

Bunun üzerine Piers Morgan Çarşamba akşamı TalkTV'deki programında her iki kraliyet mensubunun da adını verdi ve ardından aralarında The Guardian, The New York Post, The New York Times ve Avustralya'daki The Herald Sun'ın yanı sıra ITV ve Sky News'in de bulunduğu bir dizi haber kuruluşu da bu iddiaları takip etti.

New York Times | İsrailliler, Hamas saldırısı planını bir yıldan uzun süre önce görmüş

ABD'nin önde gelen gazetelerinden New York Times, İsrail'in Hamas'ın 7 Ekim'de hayata geçirdiği saldırı planından bir yılı aşkın süredir haberdar olduğunu belirtti. Habere göre İsrail ordusu ve istihbaratı, bu planı Hamas'ın hayata geçirmesinin çok zor olacağına inanarak gerçekçi bulmadı. 

Gazetenin aktardığına göre İsrailli yetkililerin "Jericho Duvarı" adı verdiği 40 sayfalık dökümanda 7 Ekim'de yaşananların madde madde listelendiği görüldü. 

New York Times'ın incelediği belgede saldırı için bir tarih verilmediği, ancak İsrail'in Gazze etrafındaki savunmasını yüklenerek yıkmak için metodik saldırılar planlandığı görülüyor. Belgelere göre Hamas bu sayede İsrail şehirlerini ele geçirmeyi ve askeri üsleri basmayı planladı. 

Planda ayrıca Gazze'den İsrail yönüne yoğun roket atışı yapılması gerekliliği vurgulandı; dronların da güvenlik kameralarını ve sınırdaki otomatik silahları vurması öngörüldü. Böylece Hamas militanları, sınırını aşarak motosikletler, motorlu paraşütler ve koşarak İsrail'e girebilecekti. 

Hamas, 7 Ekim'de bu planı neredeyse belgelerde yazan haliyle aynı şekilde uyguladı.

New York Times'ın aktardığına göre planda İsrail askeri kuvvetlerinin lokasyonu ve boyutu gibi hassas bilgiler de yer alıyordu. Hamas'ın bu istihbaratı nasıl elde ettiği bilinmiyor. 

Habere göre belge, İsrail ordusu ve istihbaratı arasında yaygın olarak incelendi, ancak uzmanlar bu boyutta bir saldırının Hamas'ın kapasitesinin üstünde olduğu sonucuna vardı. 

Başbakan Binyamin Netanyahu veya başka bir üst düzey siyasi liderin dökümanı görüp görmediği bilinmiyor. 

Temmuz ayında üst düzey bir istihbarat analistinin Hamas'ın plandakileri denediği bir tatbikat yaptığını ilgili birimlere bildirdiği belirtildi. Ancak e-postalara göre üst düzey bir yetkili yine bu tatbikatı ciddiye almadı.

The Washington Post | Papa, İsrail'e Gazze'deki savaş konusunda sert bir uyarıda bulundu

İsrail'in Gazze'ye saldırıları devam ederken ekim ayı sonunda Papa Francesco'nun İsrail Cumhurbaşkanı Yitzak Herzog'u aradığı belirtildi. The Washington Post'a konuşan İsrailli kaynaklara göre Papa, "Teröre terörle karşılık vermek yasaktır" dedi. The Washington Post, bu ifadenin verdiği mesajın açık olduğunu, Papa'nın Gazze'ye yapılan saldırıları "terör" olarak nitelediğini ifade etti. 

Moscow Times | Rusya, LGBT toplumunu "radikal" ilan etti, kapsamlı baskı için ön alınıyor

Rusya, uluslararası LGBT (lezbiyen, gay, biseksüel ve transseksüel) hareketini "radikal organizasyon" ilan etti ve bu doğrultuda ülkedeki tüm faaliyetlerini yasakladı. Bunun Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği döneminden bu yana Rusya'da LGBT haklarına vurulan en büyük darbe olduğu belirtiliyor. 

Rusya'nın tanımı çok da açık olmayan ve kurumsal bir yapısı bulunmayan bir hareketi yasaklaması, Moskova'nın LGBT haklarını herhangi bir şekilde savunan herkesi hedef alabileceği yorumlarına sebep oldu. 

Perşembe günü Rusya Yüksek Mahkemesi, Rusya Adalet Bakanlığı tarafından yapılan başvuru doğrultusunda toplanarak LGBT hareketi hakkında değerlendirmelerde bulundu. 

Toplantıda verilen karar doğrultusunda artık "uluslararası LGBT hareketinin radikal organizasyon kabul edileceği" duyuruldu. Mahkemenin tanımladığı şekilde kurumlaşmış bir hareket bulunmasa da ifadenin bilinçli olarak muğlak bırakıldığı düşünülüyor. 

Rusya'da bir kişi, "radikal organizasyonların parçası" olarak suçlu bulunursa 6 yıla kadar hapis cezası alabiliyor. 

Moscow Times'a konuşan sivil haklar ve LBGT aktivisti Aleksey Sergeyev, "Uluslararası bir LGBT kurum olmadığını göz önünde bulundurursak, yetkililerin LGBT ile herhangi bir şekilde bağlantılı olan herkesi tutuklamaya başlayacağını düşünebiliriz. Mesela bir Onur etkinliğine gittiyseniz veya seneler önce bir gökkusağı fotoğrafı paylaştıysanız hedef alınabilirsiniz" dedi. 

Al Arabiya | Ateşkesin sona ermesinin ardından İsrail Gazze'ye hava saldırısı düzenledi

Hamas ile varılan geçici ateşkesin Cuma sabahı sona ermesinin ardından İsrail Gazze Şeridi'nde onlarca hava saldırısı düzenledi.

Filistin sağlık bakanlığı, saldırılarda şu ana kadar en az altı kişinin öldüğünü ve onlarca kişinin de yaralandığını söyledi.

Filistin medyası, ateşkesin sona ermesinin ardından İsrail'in Mısır sınırı yakınlarındaki Refah da dâhil olmak üzere Gazze Şeridi'nin çeşitli bölgelerine hava ve topçu saldırıları düzenlediğini duyurdu.

T24 / 1.12.23