Bir grup akademisyen, araştırmacı ve sendika uzmanının koordineli çalışma imkanları üzerine gerçekleştirdiği bir dizi buluşma sonucunda 2014 yılı Eylül ayında kurulan Emek Çalışmaları Topluluğu (EÇT), 2015 yılından bu yana düzenli olarak yıllık işçi sınıfı eylemleri raporu yayınlıyor.
2019 yılı için hazırlanan rapor basına yansımış işçi sınıfı eylemlerinin haber taraması yoluyla elde edilmiş. Bunun için emek haberleri üzerine uzmanlaşmış iki haber sitesi (Evrensel gazetesi ve Kızıl Bayrak) ve bir medya takip ajansı aracılığıyla tüm yerel ve ulusal yazılı basın taranmış.
Her gün ortalama 3 eylem yapıldı
Bu rapora göre 2019 yılında basına yansıyan 1061 tekil işçi ve memur eylemi tespit edilmiş. Bir diğer deyişle, Türkiye işçi sınıfı 2019’da her gün ortalama üç eylem gerçekleştirmiş.
Eylemlerde kadınların sayısı daha fazla
2019’da eylemlerin yüzde 28’inde kadınların sayısı erkeklere eşit ya da erkeklerden fazla. Bu oranın 2017’de yüzde 29, 2018’de yüzde 26 olduğu görülüyor.
En fazla eylem örgütleyen sendika KESK
Sendikaların örgütlediği genel eylemlerin yüzde 62’si KESK’e bağlı sendikalar, yüzde 53’ü DİSK’e bağlı sendikalar, yüzde 29’u ise TÜRK-İŞ’e bağlı sendikalar tarafından gerçekleştirilmiş.
Eylemlerin nedeni toplu iş sözleşmesi
İş yeri temelli eylem vakalarının yüzde 23’inde TİS, yüzde 22’sinde işteyken ücret gaspı, yüzde 20’sinde işten atma, yüzde 13’ünde sendikalaşma nedenleri rol oynamış.
2019’da işçiler sendikalaşmaya çalışırken işten atıldı
2019’da hakkını aramak için protesto eylemi gerçekleştiren 1348 işçinin işten atıldığı tespit edilmiş. Bunlardan 749 işçi iş yerinde sendikalaşmaya çalışırken işten atılmış.
İş yeri temelli eylemlerin örgütleyicisi Birleşik Metal-İş
Sendikaların örgütlediği iş yeri temelli 302 eyleme bakıldığında 1'inci sırada 36 eylemle Birleşik Metal-İş, 2'nci sırada 30 vakayla Genel-İş yer alıyor.
En çok protesto, grev (…) görülen ilk beş şehir İstanbul, İzmir, Kocaeli, Ankara ve Bursa.
Emek Çalışmaları Topluluğu’nun hazırladığı rapora ulaşmak için:
https://emekcalisma.files.wordpress.com/2021/02/ect_2019-eylem-raporu.pdf
Filiz Gazi – Gazete Duvar / 13.02.21
