4 Aralık'ta ABD'nin en büyük sağlık sigortası şirketinin CEO'su Brian Thompson, New York'taki bir yatırımcı etkinliğine giderken sokak ortasında vurularak öldürüldü.

Mültimilyoner CEO'ya çok az sempati duyulurken, olayın faili olduğu iddia edilen Luigi Mangione’nin eylemi, “kapitalizme ve egemen sınıfa karşı bir savaş ilanı” olarak değerlendirildiği için bir kahraman ve “gerçek hayattaki Robin Hood” olarak kutlandı. Sosyal medyada, özellikle de TikTok'ta, 26 yaşındaki genç büyük bir heyecan yarattı.

New York Manhattan'daki olay yerinde “Denay, defend, depose” yani “İnkar et, savun ve devir” yazılı üç mermi kovanı bulundu. Bu mesajın sağlık sigortası şirketlerinin, gerekli olmasına rağmen birçok tıbbi tedavinin reddedildiği yaygın ve çok eleştirilen uygulamalarına bir yanıt olarak verildiği anlaşılıyor. Özellikle United Health Care, karını maksimize etmek amacıyla tedavi olacak insanların taleplerini reddettiği için defalarca kınanmıştır. United Health Care halihazırda ABD Kongresi tarafından çeşitli soruşturmalara maruz kaldı. Ayrıca, geçtiğimiz Ekim ayında kamuya açık bir Senato raporu, şirketi hastaların taleplerini defalarca reddetmekle suçladı.

United Health Care'in United Health Group'un bir yan kuruluşu olduğunu ve dünyanın en zengin şirketlerinden birine ait olduğunu belirtmek önemlidir. United Health Care ayrıca ABD'de %14'lük bir pazar payına sahip ve bu, onu ABD sağlık hizmetleri pazarının en önemli şirketlerinden biri haline getiriyor. Bu ise diğer sigorta grupları için ilaç fiyatları ve tedavi maliyetleri konusunda pazarlık yaptığı veya etkisini artırmak için diğer sigorta gruplarını tek tek satın aldığı anlamına gelmektedir. Bu durum Kasım ayında Adalet Bakanlığı tarafından açılan bir hukuk davasına da konu oldu.

***

Sermaye basını, CEO Brian Thompson'ın kişisel özelliklerine ve ailedeki baba rolüne odaklanarak ona karşı sempati yaratmaya çalışıyor. Ancak onun bir fail olarak rolü de unutulmamalıdır. Kartel soruşturmaları ortaya çıkmadan iki hafta önce, hisselerini 15 milyon dolar kârla tam zamanında sattı. Brian Thompson, milyonlarca Amerikalının tedavi masrafları karşılanmadığı için iflas etmesine ve evsiz kalmasına neden olan bir sistemi simgeliyor. Bu CEO, acı çekenlerin sırtından on milyarlarca dolar kazanarak zenginleşti.

Thompson’un CEO’su olduğu sigorta şirketi, ayrıca hayati önem taşıyan ameliyatlar da dahil, tedavileri ve ilaçları ödemeyi reddediyor. Örneğin hayati tehlike arz eden bir kaza durumunda yaralıları, “hayatlarının geri kalanını borç içinde geçirmek ya da hemen ölmek” seçenekleriyle karşı karşıya bırakıyor. Kapitalist emperyalist sistemin merkezi ABD'de on milyonlarca insan için hayatın gerçeği budur. Orada her yıl 45.000 kişi sağlık sigortası olmadığı için ölüyor ve sigortalı olsalar bile United Health Care her üç tedavi talebinden birini reddediyor. Sağlık sigortasıyla ilgili benzer deneyimler yaşayan binlerce insanla ilgili haberler internette birikiyor.

***

Kamuoyu hemfikir: Luigi Mangione bir “kahraman” ve eylemi “meşru müdafaa”, çünkü sistem zaten büyük ölçekte öldürüyor. Mangione cinayetten üç gün sonra Pennsylvania'daki bir McDonald's'ta yakalandı ve cinayet silahı sırt çantasında yanındaydı. Şu anda gözaltında tutuluyor ve yasadışı silah bulundurmak ve evrakta sahtecilik suçlarından yargılanacak.

Mangione varlıklı bir aileden geliyor ve ayrıcalıklı bir yaşam sürüyor. Ailesi emlak zengini ve birkaç golf sahası ile birlikte Country kulüplerine sahip. Kendisi bir devlet okuluna gidiyor, çok seyahat ediyor, arkadaşları ve aile üyeleri tarafından çok zeki olarak tanımlanıyor. İsmi duyulduktan sonra internette insanlar işlediği suça ve arka planına değil, her şeyden önce görünüşüne odaklandı. TikTok ve diğer platformlarda Mangione'nin vücudunu gösteren, müzik ve aşk mesajlarının eşlik ettiği kolajlar dolaşıma girdi. Bu eğilim özellikle ABD'de dikkat çekicidir. Zira bu tür vakalar genellikle medyanın ilgisini çekmekte ve failler ABD basını tarafından birer yıldıza dönüştürülmektedir. Böylece suçun siyasi mesajı arka plana itilirken olay tuhaf bir kişilik kültüne dönüştürülmektedir.

Özetlemek gerekirse, Luigi Mangione'nin eyleminin siyasi amaçlı olduğu ve büyük bir sembolik güce sahip olduğu söylenebilir. Tek bir kişinin eylemi büyük bir coşku yaratmış ve mesaj dünyanın pek çok farklı köşesine ulaşmıştır. ABD sağlık sigortası şirketlerinin uygulamaları aslında suç ve ölümcül olarak tanımlanması gerektiği için, birçok kişi haklı olarak bu eylemlerin arkasında bir meşruiyet ya da en azından anlaşılabilir bir mantık görmektedir. Sağlık sigortaları, her yıl meydana gelen sayısız ölümden sorumludur.

Vurgulamak gerekiyor ki, Brian Thompson'ın yerini bir başkası alacaktır; tıpkı kapitalist sınıftan insanların ya da onların siyasi temsilcilerinin her zaman yer değiştirmesi gibi. Kapitalizm var olduğu sürece toplumsal ve siyasal sorunları yeniden üretmeye devam edecek. Gerçek değişim, ancak tüm ekonomik sistemin örgütlü mücadele ile aşağıdan yıkılmasıyla gerçekleşebilir. Mangione'nin kapitalist sağlık sistemine karşı gerçekleştirdiği eylemin yarattığı ilgi, pek çok kişiyi düşünmeye sevk edebilir.