DEV TEKSTİL Çukurova Temsilciliği olarak sendikamıza ulaşan işçi hakları ihlallerini rapor halinde basına göndermeye, ayrıca ilgili SGK temsilciliklerine iletmeye devam ediyoruz. Çalışma yaşamında artan baskılar, düşük ücretler, servis kazaları Mayıs ayında da devam etti. Bayrama ikramiye alarak girmek isteyen işçilerin umudu gerçekleşmedi. İşçilerin tazminatsız, kendi istekleriyle çıkmaları için yapılan baskılar arttı. İşçilerden ceza adı altında ücret kesintisi yapılmaktadır.  

Ramazan ayını fırsata çeviren kimi tekstil firmalarında yemekler kaldırılırken, kimilerinde yemeklerin kalitesi düştü. Yine işçilere bayram öncesi ya çok sınırlı göstermelik erzak verildi ya da maaşlarından çok az bir bölüm yatırıldı.

Örgütlenme çalışması yürüttüğümüz sanayi bölgeleri ve illerde; gerek sendika üyelerimizden gerekte sendikamız vasıtasıyla seslerini duyurmak, sorunlarını çözmek isteyen işçiler tarafından bize iletilen şikâyetler sırasıyla şöyle;

Antep

Patronların Nisan ayında yüzde 22,2 oranında ihracat artışıyla aylık bazda rekor kırarak bugüne kadarki en yüksek ihracat rakamına ulaşmakla ve Ankara’yı da geride bırakarak 5. sırada yer almakla övündüğü Antep’te işçilerin payına yine bir şey düşmedi.

Meriç Mensucat:

1. Organize’de bulunan firmada işçiler kendilerine yönelik baskılardan sorumlu tuttukları müdürden şikâyetçi. Bayram öncesi hem erzak alamamaktan hem de bayram ikramiyesi yerine kendi maaşlarından 1000 TL yatırılmasından şikayet ediyorlar. Ancak işçilerin şikâyetleri sadece bunlarla sınırlı değil. Firmada kaçak Suriyeli işçi çalıştırıldığını söyleyen işçiler, firmaya denetime gelindiğinde bu kişilerin kaçıldığını, denetimden önceden haberdar olunduğunu, denetime gelenlerin içeri bile girmediğini söylüyorlar. 

FRM Tekstil:

Antep Başpınar 2. Organize’de bulunan FRM Tekstil’den sendikamıza gelen şikâyetlere göre işçiler sigortasız çalıştırılıyor. Bu işçilerden bazıları bayram öncesi işten çıkarıldı. 2 ay sigortasız çalıştırılan işçiler sonrasındaki 2 ay sigortalı gösterilip deneme süresi şeklinde çalıştırıldılar. İşçiler deneme süresi yüzünden ihbar tazminatı da alamadılar.

Er Kaplan Halı:

İşçiler bayram öncesi erzak verilmemiş olmasından ve kendi maaşlarından sadece 300 TL yatırılmasından şikâyetçiler. Mesaiye gelmeyen işçiler işten çıkarılmakla tehdit ediliyorlar. Baskılardan bunalan işçilere çıkış vermeyip mahkemeye gidin diyorlar. İşçiler patron yanlısı makinistin kendilerine devamlı eziyet ve küfür ettiğini, amaçlarının işçileri soğutup, tazminatsız işten kendi istekleriyle çıkmaları olduğunu söylüyor.

Aykar Halı:

Aykar Halı da işçilerin maaşları sürekli geciktiriliyor. Maaşlar 2 ay sonra işçilere veriliyor. Bu durumdan kaynaklı SGK’ya şikayet eden işçiler hiçbir denetim yapılmadığını söylüyorlar.

Angora Halı- MTY:

Adını MTY olarak değiştiren Angora Halı’da işten çıkarılan işçilere hak ettikleri kıdem tazminatları verilmiyor. Kasım ayından bu yana yaklaşık 120 işçi işten çıkarılmıştı. Yaklaşık 400 olan çalışan sayısı 220’ye düştü. Çıkarılanların çok büyük çoğunluğu tazminatlarını alamadılar. İşten çıkarmalar devam ediyor. Tazminatlarını isteyen işçiler sürekli oyalanıyor. İşçiler isim değiştirme nedeninin firmanın hacizlik olması olduğunu, işçilere imzalatılan evraklarda müdür, patron vb. hepsinin aynı olduğunu söylüyorlar. İsmini bilinçli olarak değiştiren firmada tüm çalışan işçilere giriş çıkış yapıldı. İşçilere ya ihbar tazminatınızdan vazgeçin, ya da kıdem tazminatınızdan vazgeçin deniliyor.

Sırma Carpet:

Kaşıkla verilen zam kepçeyle geri alınıyor. İşçilere ceza kesen firma bunu ücretlerden düşüyor.

Grand Halı:

İşçilere keyfi cezaların kesildiği bir diğer firma ise Grand Halı. Zam ayından beri verdiği zamları tutanak yazarak dokumacılara para cezaları kesmeye başladı. Geçen ay 60 dokumacının 26’sına 142 TL para cezası kesildi. Hafta içi yevmiyeleri 95 TL iken hafta içi olan hataları pazar yevmiyesi karşılığında iki kati kesiyor. Bazı işçilere 2 Pazar, 4 pazar yevmiye cezası bile kesildi. 4 Pazar ceza kesilen işçiden 570 TL kesildi. Ceza kesilen bu işçi hafta içi bu parayı hak etmesi için 6 gün çalışması gerekiyor.

Canan Tekstil

İşçileri iftarda kendilerine verilen yemeklerin kalitesi ve besin değerinin düşük olmasından şikayetçi oldular.

Kaplanser Carpet:

Engelli kadrosunda çalışan işçiler çok baskı gördüklerini söylüyor. Şikâyetler şöyle; Patron yanlısı şefin herkese ayrı ayrı psikolojik baskı yapıyor. Yemekler çok kötü. Çok fazla haksızlık var. Engelli işçilere normal işçinin 3 misli iş yaptırılıyor. Aylıkların geç yatırılıyor.

Yasin Kaplan Halı:

4. Organize de bulunan firmada işçiler çok hor görüldüklerini, hiçbir değerlerinin olmadığını, yemeklerin kısıldığını ve çok kötü olduğunu, her şeyi daha ucuza getirmeye çalıştıkları için sağlıklarının tehlikeye girdiğini söylüyorlar.

Bade Halı:

İşçiler bayram öncesi erzak verilmediğini, oysa geçen sene çuvalda erzak verirken bu sene 150 milyonluk çek verilmesinden şikayetçiler.

*

Adana

BY Yakamoz Tekstil:

Adana Yüreğir’de bulunan Yakamoz Tekstil’de kadın işçilere yapılan baskıların son bulması için sendikamıza iletilen şikayetlere göre; kadın işçiler baskılara, hakaretlere maruz kalmaktadır. Kadın işçilerin gün içinde en fazla 2 yada 3 kere lavaboya gidebilecekleri söylenmekte, zorunlu nedenlerden kaynaklı lavaboya gitmek zorunda kalan kadın işçiler baskı görmektedir. Kadın işçiler hastalandıklarında izin alamamakta, zorunlu nedenlerden kaynaklı bir gün bile işe gidemeyen işçiler işten atılmakla tehdit edilmektedir.

Atlas Denim:

Adana Organize Sanayi’de bulunan Atlas Denim’de işçilere baskılar bitmiyor. İşçilerden sendikaya üye olup olmadıklarını öğrenmek için zorla e devletlerini alan firma yönetimi her gün yeni bir hukuksuzluğa imza atıyor. Cumartesi günleri izin veriyorlar ancak bunu senelik izinden düşüyorlar.

*

Mersin

MT Tekstil:

Her gün iş cinayetinin yaşandığı Türkiye'de işçilerin can güvenliği sağlayacak önlemler almak yerine göstermelik bir prosedür uygulanıyor. Sözde denetimler yapılıp, işçilere sözde eğitimler veriliyor.

Bunun son örneği Mersin Serbest Bölge'de bulunan MT Tekstil’de yaşandı. 23 Mayıs Perşembe günü firmaya iş güvenliği uzmanları geldi. Arkasından işçilere hitaben yapılan konuşmaların ardından gittiler. 27 Mayıs Pazartesi günüde iş güvenliği formalitesinin tamamlanması için işçilere formlar imzalattılar. İş güvenliği alanında çeşitli soruların olduğu formlarda şıklar bizzat firma yönetimi tarafından doldurulmuş olup, işçilere sadece imza attırıldı. Örneğin İş yerindeki kazaların nedenlerinin sorulduğu sorunun bir şıkkı olan “kişisel sebepler” şıkkı firma tarafından dolduruldu.

Böylece hem olan ve olacak olan iş kazalarının tüm sorumluluğu işçilere yüklenmiş oldu, hem de bu formalite vesilesiyle sözde iş güvenliği önlemleri alınmış oldu. Tıpkı işyeri hekimlerinin olduğu gibi iş güvenliği uzmanlarının da patronlardan aldığı maaşla çalıştığı düşünülürse alındığı söylenen bu önlemlerin ne kadar uydurma olduğu ortadadır. Her gün birçok işçinin hayatına mal olan iş cinayetlerinin nedeni işte böyle geçiştirilen, bir formaliteden ibaret olan, prosedür gereği yerine getirilen böylesi sözde iş güvenliği uygulamalarıdır. Bu uygulamalar sadece MT Tekstil’de değil, serbest bölgedeki diğer firmalar içinde geçerlidir.

Gerçek anlamda “İşçi sağlığı ve işçi güvenliği” önlemlerinin alınmamasından dolayı yaşanacak iş kazalarına davetiye çıkarılmaktadır. Bunun sorumlusu ise MT Tekstil başta olmak üzere ona iş veren H&M ve ZARA gibi firmalar ve gerekli denetimi yapmayan ilgili bakanlık olacaktır.

İçel / Efor Tekstil:

Ortacı olarak çalışan işçiler kendilerine asgari ücretin altında maaş verildiğini söylüyor. Diğer işçilere ise maaşların asgari kısmı bankaya yatırılıyor, geri kalanı elden veriliyor. 15 kişilik servislere 20 kişi biniyor. İşçiler servislerin klimasız olduğunu ve camların dahi açılmadığını, yük taşır gibi biz işçileri taşıdıklarını söylüyorlar. Sık sık işçi servislerinin kaza yaptığı Mersin Serbest Bölge’de işçiler can güvenliklerinden endişe ediyorlar. Ayrıca oruç tutmayan işçilere yemek çıkarılmıyor.

*

Patronlar Ramazan ayını fırsata çevirdiler

Binlerce işçinin çalıştığı Mersin Serbest Bölge’de tekstil firmaları Ramazan ayının gelmesiyle fırsatçılık yapmaktadır. Serbest bölgede bulunan hemen tüm tekstil fabrikalarında Ramazan ayı gerekçe gösterilerek yemekler kaldırılmış bulunuyor. Ramazan ayını fırsata çeviren patronlar yemek masrafından da kurtularak kar elde etmenin yoluna gitmektedirler. Bu aynı zamanda bir ayrımcılığa da neden olmaktadır. ZARA ve H&M’ye iş yapılan serbest bölgede işçiler, Ramazan ayında da mağdur edilmekte ve artık sürekli hale gelen bu durumun değişmesini istemektedirler. İşçilere verilmeyen yemeklerin yerine, bunun alternatifiymiş gibi verilen erzaklar ise çok ucuza mal edilmiş, besin değeri az Ramazan kolileri olmuş, işçiler bunlarla avutulmak istenmiştir. Serbest bölgede işçilere bayram ikramiyesi diye bir uygulama da zaten yoktur.

*

Midyat

Rover Tekstil:

270 işçinin çalıştığı bu firmada da Ramazan boyunca oruç tutmayan işçilere yemek çıkarılmadı.

Servis kazaları işçilerin can güvenliğini tehdit ediyor

İşçilerin can güvenliği sadece çalışma esnasında tehlikeye girmiyor. Tekstil fabrikalarında süre gelen güvencesiz çalışma koşulları işçilerin bindiği servislerde de devam ediyor. Mayıs ayında yaşanan 2 ayrı servis kazasında Antep’te 21 tekstil işçisi yaralandı.

Yine Mayıs ayında Malatya 2'nci Organize Sanayi Bölgesi'nde ki bir tekstil fabrikasında çalışan işçilerin bindiği servisin kaza yapması sonucu 10 tekstil işçisi yaralandı.

DEV TEKSTİL Çukurova Temsilciliği
3 Haziran 2019