Birleşik Metal İş Sendikası’nın araştırma dairesi bünyesinde kurulan Bilim ve Danışma Kurulu’nun işçi sağlığı ve iş güvenliği komisyonu tarafından yapılan araştırma, “28 Nisan İş Cinayetlerinde Hayatını Kaybedenleri Anma ve Yas Günü”nde Taksim Hill Otel’de yapılan basın toplantısıyla kamuoyuyla paylaşıldı. "Metal işçilerinin Mesleki Sağlık Riskleri ve Sağlık Durumları” adıyla duyurulan saha araştırması, 121 fabrikadan 22 bin 95 metal işçisinin katılımıyla gerçekleştirildi.

Birleşik Metal İş Sendikası Genel Başkanı Adnan Serdaroğlu’nun konuşmasıyla başlayan basın toplantısı, araştırmayı hazırlayan komisyon adına Doç. Dr. F. Serkan Öngel ve Halk Sağlığı/İş ve Meslek Hastalıkları uzmanı Dr. Elif Altundaş Hatman’ın araştırmaya dair sunumlarıyla devam etti.

“Metal işçilerinin üçte birinin kronik hastalığı bulunuyor”

Yapılan araştırmaya göre, metal işçilerinin yaklaşık üçte birinin (yüzde 30,8), bir hekim tarafından tanısı konmuş kronik bir hastalığı bulunuyor. Kronik hastalıkların yüzde 17,4’ünü kas-iskelet hastalıkları oluştururken bu hastalıkları nörolojik hastalıklar izliyor. Rapora göre kadın işçilerin nörolojik, kas-iskelet sistemi ve tiroid hastalıklar açısından erkeklere göre oranı daha fazla. Araştırma kapsamındaki her 10 kadın işçiden 1’i nörolojik hastalıklardan muzdarip.

“İşçilerin yüzde 38’i en az bir kez iş kazası geçirdi”

Araştırmaya katılan işçilerin yüzde 38’i de en az bir kez iş kazası geçirmiş durumda. İş kazalarında çalışma hayatı uzadıkça kaza oranı da aynı oranda artış gösteriyor. Son 5 yıldır çalışma hayatının içinde bulunanlarda iş kazaları yüzde 25 iken, 31 yıl ve üzeri süredir çalışma hayatında bulunanlarda bu oran yüzde 46 olarak önümüze çıkıyor. En fazla iş kazası geçirenler dökümcü, potacı ya da ocakçı olarak çalışanlardır.

Araştırma kapsamındaki işçilerin işyerlerinde şikayetçi olduğu etkenlerin başında ise gürültü geliyor. İşçilerin yüzde 80,4’ü gürültüden şikayetçi olduğunu ifade ediyor. Bu oranı yüzde 68.6 ile ağır kaldırma takip ederken, gaz/buhar dumana maruz kalanlar yüzde 58,6, kimyasallara maruz kalanlar ise yüzde 55,7 oranında. Gürültü etkeni dışında, alışılan iş yerinin bulunduğu sektöre göre en yüksek toza maruz kalma oranı da ana metal ve makine ekipmanları sektörü olarak karşımıza çıkıyor.

“Ağır metaller”, “Gaz, Buhar, Duman”, “Gürültü”, “Yüksek Sıcaklık”, “Düşük Sıcaklık”, “Titreşim”, maruziyet riskini erkekler; “Cinsel Taciz” maruziyet riskini ise kadınlar istatistiksel olarak daha yüksek bir oranda beyan ettiler.

Meslek hastalığı

Araştırmaya katılan işçilerin yüzde 14,8'ine (200 kişi) bir hekim tarafından işle ilgili hastalık tanısı konuldu. Buna karşın meslek hastalığı tanısı almış işçi sayısı sadece 50. Bu sayılar her dört üç işçiden üçünün yaptığı işle ilgili sağlık sorunu olmasına rağmen meslek hastalığı tanısı konulmadığını gösteriyor.Bu tespit ise devletin meslek hastalığı tanısı başlığındaki politikasını gözler önüne seriyor.

Metal işçilerinin işe bağlı hastalıklarının tutulan organ/doku ve sisteme göre dağılımına baktığımızda ilk sırayı iş ile ilgili kas iskelet sistemi hastalıkları almaktadır. İşe bağlı meslek hastalıklarında %72,9 ile en ön sırada bu sağlık sorunu gelmektedir. İkinci sırada %11,4 ile iş bağlı solunum yolu hastalıkları yer almaktadır.

İşçilerin %78’i eklem ve kas ağrısı çekiyor

İşçilerin büyük bir kesimi %78,6’sı yaptıkları iş sonucu boyun, omuzlar, kollar veya elleri etkileyen kemik, eklem veya kas sorunları (boyun, omuz, el, kol ağrıları) ile karşılaşabileceklerini, %74,6’sı sırtı veya beli etkileyen kemik, eklem veya kas sorunları (sırt ağrısı, bel ağrısı vb) yaşayabileceğini, %74,6’sı sırtı veya beli etkileyen kemik, eklem veya kas sorunları (sırt ağrısı, bel ağrısı vb) riski olduğunu, %44,7’si baş ağrısı ve göz yorgunluğu, %37,7’si işitme sorunları, %33,3’ü solunum ve akciğer hastalıkları oluşabileceğini ifade etmektedir.

Raporun sonuç bölümünde diğer öne çıkan bazı maddeler şu şekilde:

“*Araştırma kapsamında sektör bilgilerini bildiğimiz işyerlerindeki işçilere göre hastalıkların dağılımlarına baktığımızda kas, iskelet hastalıklarının en yoğunlaştığı sektör makine ve ekipmanları imalatı ile ana metal (demir çelik sektörü) sanayidir. Solunum hastalıkları ana metal sanayinde (Demir-Çelik sektörü) anlamlı derecede yüksektir.

*Yine özellikle kas ve iskelet sistemi ile ilgili hastalıkların yaygınlığı, bu hastalıkları yönelik özel politikaların üretilmesi gereğini ortaya koymaktadır. Yapılan iş, çalışılan sektör, cinsiyet gibi faktörler, sendikanın işçilerin karşı karşıya oldukları risklere karşı, yürüttüğü faaliyetlerde dikkat etmesi gereken konular olarak öne çıkmaktır.”