AKP şefinin önemli kamu kuruluşlarını tek elde toplayarak yandaş şirketleri kurtarmak için kullandığı Varlık Fonu’nun borçları yıldan yıla artmaya devam ediyor.

Türk Hava Yolları, Türk Telekom, Ziraat Bankası, Halkbank, BOTAŞ ve PTT gibi kar marjı yüksek kurumları bünyesine katan Varlık Fonu’nun AKP’ye yakınlığı ile bilinen Ağaoğlu İnşaat, YDA ve İntaş inşaat şirketlerinin yanı sıra İstanbul Finans Merkezi’ni de saplandığı bataktan kurtarmak için inşaat şirketleriyle milyarlık anlaşmalar yapmıştı.

Hazineden ayrılan kaynaklarla kurulan ve tek adamın tasarrufunda bulunan fonun 2017’de 37 milyar TL olan borcu 2018 yılında 75 milyar 404 milyon TL’ye fırlamış; 2020’de 1 trilyon 586 milyara ulaşırken son yapılan denetimde ise Varlık Fonu’nun 2021 yılındaki borcunun yüzde 45’lik bir artışla 2 trilyon 302 milyar TL’ye tırmandığı açıklandı.

BirGün’den Hüseyin Şimşek’in haberine göre, Erdoğan’ın başında bulunduğu ve kamunun en önemli kuruluşlarının bünyesine dahil edildiği TVF ait denetim raporu, gecikmeli olarak TBMM Başkanlığı’na sunuldu. Raporda, Halk Bankası, BOTAŞ, PTT, Ziraat Bankası, ÇAYKUR, Türk Şeker gibi kamunun gelir getirici çok sayıda kurumunun bağlı olduğu TVF’nin, her geçen yıl daha çok borçlandığı vurgulandı. 2021 yılına ait denetim raporunda, fonun 2019’da 950 milyar TL ve 2020’de 1 trilyon 586 milyar TL olan borcunun yüzde 45 artışla 2 trilyon 302 milyar TL’ye yükseldiği ifade edildi. Raporda, TVF bünyesindeki kuruluşlara ait denetimlerin, “gizlilik” nedeniyle yeterli düzeyde gerçekleştirilemediği de kaydedildi ve “olumlu görüş” yerine “sınırlı olumlu görüş” bildirildi. “Gizlilik” adı altında yapılan işlerin bir kısmının denetimden kaçırılması, yolsuzluk hacminin çok daha büyük olduğu şüphelerini güçlendiriyor.

Finans sektörü borcun temel kaynağı

TVF 2021 denetim raporuna göre, borçlanmanın en çok arttığı kalem, “finans sektörü faaliyetlerinden kaynaklanan borçlar” oldu. 2020’de 1 trilyon 367 milyar TL olan bu borç kalemi, ertesi yıl 1 trilyon 955 milyar TL’ye yükseldi. Çok sayıda alım, satım faaliyeti bulunan fonun “ticari borç"ları ise 29 milyar TL’den 80 milyar TL’ye yükseldi.

TCMB’de sermaye 111 milyar TL azaldı

TVF’ye bağlı kuruluşların ve alt işletmelerinin Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (TCMB) hesaplarında bulunan sermayelerindeki erime de rapora yansıyan hususlar arasında. Buna göre, Merkez Bankası’nda 2020’de 38 milyar TL tutarında eriyen fon sermayesi, 2021’de 111 milyar TL birden eksildi. Fonun 2020’de 63 milyar TL olan faiz gideri ise bir yıl sonra 125 milyar TL’ye yükseldi.

İşletme faaliyetlerinden kaynaklanan nakit giriş ve çıkışı kaleminde de dikkati çekici değişimler ortaya çıktı. Rapora göre, 2020’de işletme faaliyetleri sayesinde 10 milyar TL gelir elde eden fon, 2021’de aynı işlemler nedeniyle 161 milyon TL zarar etti.

Bu devasa servet transferini tam bir keyfiyetle gerçekleştiren kokuşmuş saray rejimi, faturayı “artan yoksulluk/derinleşen sefalet” sarmalına sıkıştırdığı emekçilerin sırtına yıkıyor.