Uluslararası gazeteci dernekleri 11-13 Eylül 2019 tarihlerindeki Türkiye ziyaretinin ardından Türkiye’de olmayan basın özgürlüğü üzerine bir rapor yayınladı.

“Türkiye’nin Gazetecileri Sanık Kürsüsünde: Dördüncü Kuvvetin Yargıyla Susturulması” başlığıyla yayınlanan raporu AB’nin finansmanıyla 8 dernek hazırladı. Basına yönelik soruşturma, dava, tutuklama, sansür vb. baskı örneklerinin ele alındığı raporu hazırlayan dernekler şunlar: Uluslararası Basın Enstitüsü (IPI), Article 19, Avrupa Gazeteciler Federasyonu (EFJ), Gazetecileri Koruma Komitesi (CPJ), Uluslararası Yazarlar Birliği (PEN), Norveç PEN, Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) ve Avrupa Basın ve Medya Özgürlüğü Merkezi (ECPMF).

OHAL sonrasında da basın özgürlüğü yok

IPI’ın Türkiye’deki gazetecilerin serbest bırakılması yönündeki kampanyası çerçevesinde hazırlanan raporda, OHAL’in kaldırılmasından sonra da basın özgürlüğünde ilerleme olmadığı belirtildi ve “Medyaya karşı siyasi motivasyonla gerçekleşen ve uzayan sıkı tedbirlerin sonucu olarak hapiste gazeteciler bulunuyor veya gazetecilerin seyahat yasağı devam ediyor” denildi.

Ülkede hukukun üstünlüğünün ve halkın bilgiye erişiminin ciddi zarar gördüğü ifade edilirken, darbe girişiminin ardından yargıdaki dönüşüm üzerinde duruldu. Yargıdaki ihraçların ve oluşan ek yükün, temel hakların “devamlı, sistematik ve ciddi” ihlallerine bahane olamayacağı belirtildi.

Yargı bağımsızlığı sağlanmadığı, basına yönelik baskılar sona ermediği koşulda, AKP iktidarının gündeme getirdiği “yargı reformu”nun inandırıcı olamayacağı kaydedildi. Ayrıca, RTÜK’ün internet yayınları üzerindeki kontrolünün endişe verici olduğuna değinildi.

Raporda uluslararası gazeteci derneklerinin önerileri de sıralandı. “Terörle mücadele ve hakaret kanunlarının acil şekilde gözden geçirilmesi”, gazetecilere yönelik keyfi soruşturmalara son verilmesi istendi. Ayrıca, insan hakları örgütlerinin ve gazeteci derneklerinin, tutuklu gazetecileri ziyaret etmesinin engellenmemesi gerektiği ifade edildi.