Koronavirüs salgınına karşı yeterli önlemler alınmaması nedeniyle vaka sayısı hızla artıyor. Uzmanlar her gün iktidara acil önlem alınması yönünde çağrılar yaparken önümüzdeki aylarında daha vaka sayısında fazla artış beklediklerini söylüyor. İlk günden beri vaka ve ölüm sayısının şeffaflıkla açıklanmadığı da bir başka tartışma konusu.

Yeni Yaşam’da yer alan Elif Aydoğmuş’un haberine göre dışarda kontrolden çıkan koronavirüs hapishaneleri de etkisi altına aldı. Adalet Bakanlığı tarafından hapishanelere dair de şimdiye kadar şeffaf bir açıklama yapıldığı söylenemez. Sözde önlemler adı altında tutuklu ve hükümlüler adeta tecrit altına alınırken söz konusu “önlemlerin” salgını engelleme amacıyla yapılmadığını hapishanelerdeki vaka artışıyla da görülüyor.

‘Gardiyanlardan bulaştırdı’

Van Yüksek Güvenlikli Hapishanesi’nde tutuklu bulunan gazeteci Nedim Türfent gazetemize ulaşarak, Van F tipi, Van T tipi Kapalı ve Van Açık Hapishanelerinin bulunduğu kampüste Covid-19 vakalarının ortaya çıktığını söyledi. Türfent, edindiği bilgilere göre tutuklu ve hükümlüler ile gardiyanlara yapılan testlerin pozitif olarak sonuçlandığını aktardı. Yetersiz önlemler ile sık sık gündeme gelen cezaevlerine virüsün gardiyanlar üzerinden ulaştığı da gelen bilgiler arasında.

‘Kurumun test yetkisi yok’

Türfent, vakaların tespit edilmesi ardından Van Yüksek Güvenlikli Kapalı Hapishanesi’nde 15’er günlük vardiyalı sistemle görev çalışan gardiyanlar için cezaevinin üst katındaki kullanılmayan faaliyet odalarının hazırlanmaya başlandığını söylüyor.

Söz konusu odaların gardiyanların gece de kalabileceği şekilde düzenlendiğini belirten Türfent, şöyle devam ediyor: “Kampüs içerisinde çok sayıda vaka görülmesi üzerine Van Yüksek Güvenlikli Cezaevinde 11 Ağustos’ta kronik hastalıkları bulunan V.E. ile A. D’ye test yapıldı. Test sonrası koğuşlarına geri getirilen iki tutukluya henüz test sonucu bildirilmedi. Yine aynı cezaevinde bulunan 200’ü aşkın siyasi tutuklu ve hükümlü 13 Ağustos’ta verdikleri dilekçede test yaptırma talebinde bulundu. Kurum ve yetkililer ise böyle bir kararı ancak Adalet Bakanlığının verebileceğini kendilerinin böyle bir yetkilerinin olmadığını savundu.”

‘F tipinde en az 5 vaka var’

Virüsün cezaevlerinde yayılmasına rağmen filyasyon çalışması yapılmadığının aksine tedbirsizliklerin devam etmesinin büyük tehlike arz ettiğini belirten Türfent, “Tutuklu, hükümlüler ve gardiyanlar yetersiz önlemlerden şikayetçi. Yetkililer her gün fiziksel temas ve mesafe uyarısında bulunurken gardiyanlar, tutuklu ve hükümlüler koridora her çıktığında üst araması yapıyor. Buna tepki gösterilmesi durumunda ise disiplin soruşturması başlatılıyor” diye belirtiyor.  Öte yandan ayrı cezaevinde bulunan Reşit Numaş adlı tutuklu da Van F tipi Kapalı Cezaevinde bulunan akrabası İ.T’de de testin pozitif çıktığını söyledi. Ailesinin telefon üzerinden kendisine bu bilgiyi verdiğini kaydeden Numaş, “Ona da gardiyanlar üzerinden bulaşmış. F Tipi’nde en az 5 vaka var. Orada durumlar çok daha kötü” diyor.

15 maddede hak ihlalleri

Nedim Türfent’in Van Yüksek Güvenlikli Hapishanesi’nde yaşanan hak ihlallerine ilişkin de hazırladığı raporu şöyle:

1- Covid-19 kısıtlamalarıyla birlikte hasta tutukluların tedavisi durduruldu. Yaşlı ve hasta mahpuslara ilişkin özgün bir tedbir alınmadı. Pozitif vakalarda da gerekli tedaviyle ve yeterli hijyenik koşullara erişim imkânı ortadan kalktı. Yaşam ve sağlığa erişim hakkı ihlal ediliyor.

2- 14 günlük karantina odaları hijyenik değil. Karantina sonrası test yapılmıyor.

3- Mahpuslar koridora her çıktığında üst aramasına maruz kalıyor. Gardiyanlar eldiven taksa da aynı eldivenlerle onlarca mahpusa üst araması yapıyor.

4- Ücretsiz dezenfektan dağıtımı yapılmıyor. Kolonya hiç bir şekilde temin edilmiyor.

5- Kantinde alternatifsiz ve kalitesiz malzeme ve gıdalar fahiş fiyatlardan satılıyor.

6- Mahpuslar revire çok geç çıkarılıyor. Doktor revirde sık sık bulunmuyor.

7- Spor, sohbet, kurs v.b. tüm sosyal etkinlikler durduruldu. Mahpuslar katı ve mutlak bir tecrit altında tutuluyor.

8- Açık ve kapalı ziyaretler kısıtlandı. Kapalı ziyerete gelen aileler sıkı bir aramadan geçiriliyor.

9- Besin değeri yüksek ve bağışıklığı güçlendiren yemekler verilmiyor. Dış kantinden satın alınan sebze ve meyve çürük çıkıyor.

10- Mektup fax kitap dergi ve kargolar kuruma ulaştıktan haftalar sonra dağıtılıyor. Bazen keyfi olarak hukuksuzca sakıncalı ilan ediliyor.

11- Muhalif TV kanalları temin edilmiyor. Yeni Yaşam ve Xwebun gazetelerine abonelik yapılmıyor. Uzun dalga radyolar keyfi şekilde toplatıldı.

12- Dilekçeler ya hiç işleme alınmıyor ya da çok geç cevap veriliyor.

13- Elektirik gideri altında fahiş bir ücret kesimi yapılıyor.

14- Berber 5 aydır çalışmadığı gibi dışardan ailelerin getirdiği/gönderdiği saç traş makinaları verilmiyor. Makas ise yasak.

15- Cezası bir yılın altına düşen hükümlüler yasal hakları olmasına rağmen ilçe veya açık cezaevlerine gönderilmiyor, tarafsızlık dilekçesi dayatılıyor.