Sağlık Bakanlığı’nın, dün herhangi bir açıklama yapmadan sağlık çalışanları, 65 yaş üstü olanlar ve bazı öncelikli meslek gruplarına dördüncü doz aşı hakkı vermesi kaosa neden oldu.

4. doz randevularının yurtdışına çıkışlar için dilekçeyle yapılan başvurularda verileceği, ancak bir hata nedeniyle herkese açıldığı öğrenildi. Akşam saatlerinde ise e-Nabız’da yurtdışı seyahat için yeniden 4. doz imkânı geldi. Seyahat butonu gibi yapılan bu eklemede, “Seyahat edeceğim ülkenin düzenlemesi sebebiyle 2. doz mRNA aşı hakkı tanımlaması talep ediyorum” ifadeleri yer aldı. Böylece bakanlığın aşı sayfası gün içinde dört kere değişmiş oldu. Ankara Tabip Odası Genel Sekreteri Muharrem Baytemür, bu kaosun “aşı karşıtlarının ekmeğine yağ sürdüğünü ve aşı tereddütlerini artırdığını” söylerken, İstanbul Tabip Odası Genel Sekreteri Prof. Dr. Osman Küçükosmanoğlu da randevular kaldırılana kadar bazı sağlık çalışanlarının 4. doz aşılarını olduğunu aktardı.

“Sistemde hata oluştu”

Cumhuriyet’ten Sarp Sağkal’ın haberine göre, Sağlık Bakanlığı, önceki gün koronavirüse (Covid-19) karşı aşılama sürecinde doz sayısı ve uygulanan yaş grupları gibi konularda yeni kararlar aldı. Sağlık çalışanları, 65 yaş üstü ve öncelikli gruptakilere, gerekçesi açıklanmadan dördüncü doz aşı hakkı tanındığı duyuruldu. e-Nabız üzerinden 2 doz Sinovac ve 1 doz BioNTech olan insanlara, “tercihi” olarak 4. doz BioNTech aşı imkânı verildiği görüldü. 4. doz aşı kararının yurtdışı çıkışlar için verildiği, iki doz BioNTech aşısı isteyen ülkelere gidecek insanların, bir dilekçeyle 4. doz aşı randevusu alması gerekirken, randevuların “sistemdeki hata nedeniyle” herkese açıldığı öğrenildi. 4. doz için verilen randevular, gelen tepkilerin ardından dün öğlen saatlerinde kaldırıldı. Ancak yaşanan durum, hastanelerde ve açık olan ASM’lerde karışıklığa neden oldu. İnsanlar aşı hakkı olup olmadığını öğrenmek için çok sayıda telefon açtı. 

“Tıbbi gereklilik yok”

Konuya ilişkin sosyal medya hesabından paylaşımda bulunan Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, “Bazı ülkelere girişte sadece belirli aşı türleri kabul edilmektedir. İlgili ülke düzenlemelerine uymak üzere iki doz mRNA aşısı olmayı talep eden kişiler için özel bir düzenleme yapılmıştır. Özel seyahat için talep edilmesi dışında ek bir aşı gerekliliği yoktur” dedi. Dördüncü doz uygulamasının bilimsel olmadığını da itiraf eden Koca, “Bugün itibarıyla iki doz mRNA aşısı ya da üç doz inaktif aşı olmuş kimsenin ek bir doz aşı olmasını gerektiren bir durum söz konusu değildir. Böyle bir tıbbi gereklilik de kesinlikle yoktur” ifadelerini kullandı.

“Yurtdışında sorun oluyordu”

Ankara Tabip Odası Genel Sekreteri Muharrem Baytemür, “Yurtdışına çıkışlarda, bazı ülkelerde iki doz BioNTech aşısı isteniyor. İş için yurtdışına gitmek isteyenler ya da bazı kongrelere katılmak isteyenler bu sorunu yaşıyordu. O nedenle bir dördüncü doz talebi vardı. Pazar günü itibarıyla randevu açılmış oldu. Şu anda zaten ‘4. doz olun’ diye bir çağrı yapılmıyor. Daha çok yurtdışı çıkış odaklı bir karar” dedi. Bakanlığın bu tip uygulamalarla “aşı karşıtlarının ekmeğine yağ sürdüğünü” belirten Baytemür, “Bunlar vatandaşın tereddüdünü de artıran uygulamalar. Belirsizlik, sürekli fikir değiştirme, bilimsel dayanağı olamayan kararlar tereddüdü artırıyor. Karar alırken çok dikkatli olmak lazım” diye konuştu. Açıklamadaki değişiklikler nedeniyle sağlık çalışanları arasında bile bir kaos oluştuğunu aktaran Baytemür, “Hastanelerde de açık olan ASM’lerde de bir kaos oldu. Aşı hakkı soranlar oldu” diye konuştu.

“Ciddiyetsizliği gösteriyor”

İstanbul Tabip Odası Genel Sekreteri Prof. Dr. Osman Küçükosmanoğlu ise dördüncü doz kararını, “Anlaşılan bir durum değil” sözüyle değerlendirdi. “Bu yaşananlar ciddiyetsizliği gösteriyor” diyen Küçükosmanoğlu, “Bizim doktor gruplarımızda randevular açılınca 4. doz aşıyı yaptıranlar vardı. Bazıları ‘bekleyin’ demişti. ‘Ben randevu alamıyorum’ diyen de oldu” dedi. Söz konusu kısa aralıkta 4. dozu yaptırmış olanlar için bir güvenlik sorunu olmadığını aktaran Küçükosmanoğlu, “Ancak bu aşının yapılması için bir neden olması lazım. Biz temeli olmayan bir şeyi tavsiye edemeyiz” dedi. Duruma sosyal medya hesabından tepki gösteren Prof. Dr. Mehmet Ceyhan ise “Aşı pasaportuna ihtiyacınız yoksa, koruyuculuğu artırmak için yaptırmak gereksiz. İki doz Sinovac olanlara 3. doz Sinovac daha iyi açıklamasından sonra, ‘Sinovac’ı ABD, Avrupa Birliği tanımıyor; iki doz daha BioNTech olabilirsiniz’ açıklaması işleri daha karışık hale getirdi” ifadelerini kullandı.

15 yaş üstüne aşı hakkı

Öte yandan uzmanların ve tabip odalarının çağrılarına uyularak, 15 yaş üstündekiler ile kronik hastalığı bulunan 12 yaş üstündeki çocuklara Covid-19 aşı hakkı verildi. Bu durumu da değerlendiren Prof. Dr. Küçükosmanoğlu, 12 yaş üstü aşılamanın konuşulan bir konu olduğunu ve aşı randevularının bu grup için de açılmasının olumlu olduğunu belirtti. Okulların açılmasına da az kaldığını anımsatan Küçükosmanoğlu, “Okulların da açılmasını istediğimiz için alınan bu karar önemli bir koruyuculuk sağlayacaktır” yorumunu yaptı.