Sağlık Bakanlığı, uzmanların tüm ısrarına rağmen koronavirüs salgınına dair birçok veriyi gizlemekten vazgeçmiyor. Bakanlık son olarak Covid-19 aşısı verilerini anlık olarak yayımlamaktan vazgeçti. Geçtiğimiz aylarda da ağır hasta sayısını günlük olarak açıklamayı bırakan Sağlık Bakanlığı, 2020 Yılı Sağlık İstatistikleri Yıllığı’nı da hâlâ açıklamadı. Öte yandan haziran ayında 2020 yılına ait Ölüm ve Ölüm Nedeni İstatistikleri’nin yayımlanma tarihini ertelediğini duyuran Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), bu verileri halen açıklamış değil.
Değerlendirme yapamıyoruz
Halk Sağlığı Uzmanı Prof. Dr. Kayıhan Pala, BirGün’den İsmail Arı’yae yaptığı açıklamada, pandeminin seyrini değerlendirebilmek için verilerin çok önemli olduğunu vurguladı. Pala, “Sağlık Bakanlığı’nın verileri açıklamamasına dair çok önemli iki sorun görüyorum: Birincisi, veriler gizlenerek toplumun ve bilim insanlarının bilme hakkı engelleniyor. İkincisi ise veriler açıklanmayınca pandemide ne durumda olduğumuza dair sorular yanıtsız kalıyor” dedi. Pandemiyle mücadele için önce doğru bir durum saptaması yapmak gerektiğini söyleyen Pala, “Bunun için de verilere ihtiyaç var” diye konuştu.
Prof. Dr. Pala, sözlerini şöyle tamamladı: “Bazı illerde vakaların görülme sıklığı fazla olabilir ve buna karşı da bir eylem planını uygulamaya koymak gerekir. Sonra da verilerin ışığında bunları değerlendirmek gerekir. Ancak, veriler gizlendiği için biz ne durum saptaması yapabiliyoruz ne de alınan önlemlerin etkinliği konusunda bir değerlendirme yapabiliyoruz. Bakanlık, hâlâ geçen yılın sağlık istatistiklerini açıklamadı. TÜİK 2020 yılının ölüm istatistiklerini açıklamıyor. Bu veriler olmadan da pandeminin yükünü ölümler üzerinden değerlendiremiyoruz. Ölümlerin illere, yaşa, sosyal sınıfa ve mesleğe yönelik dağılımının da ayrıntılı olarak açıklanması gerekiyor.”
Ağır hasta sayısı da yok
Halk Sağlığı Uzmanı Doç. Dr. Cavit Işık Yavuz da koronavirüs salgınının başından beri Sağlık Bakanlığı’nın, verilerin önemli bir kısmını, bir epidemiyolojik (toplumdaki hastalık, kaza ve sağlıkla ilgili durumların dağılımını, görülme sıklıklarını ve bunları etkileyen belirteçleri inceleyen bir tıp bilimi dalı) değerlendirmeye yetecek ölçüde açıklamadığını belirtti. Yavuz, şu değerlendirmeyi yaptı:
“Verilerin açıklanması gerektiğini birçok kez dile getirdik ama bir gelişme olmadığını gördük. Hatta geçen yıl anladık ki hasta ve vaka diye bir ayrım yapılmış. Geçen sene günlük yoğun bakım hastası sayısı açıklanıyordu ama sonra bu veri de geçtiğimiz ay günlük ağır hasta sayısına çevrildi. Burada bir trendi görebiliyorduk ama 4 Temmuz’dan itibaren bu da açıklanmamaya başlandı. ‘Ağır hasta sayısını haftalık olarak açıklayacağız’ dediler ama bazı haftalarda açıklamadılar."
Ölümlerde sert yükseliş
"Elimizde neredeyse günlük olarak izleyebildiğimiz sadece test, vaka, ölüm ve bir de iyileşen hasta sayısı var" diyen Yavuz, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Bu verisizliğe rağmen ölümlerde çok sert bir yükseliş olduğunu görüyoruz. Ölümler yaşa, cinsiyete ve kentlere göre açıklanmalı. Ayrıca aşı verilerine de ihtiyacımız var. Vakaların ve ölümlerin aşılı olma durumu nedir? Bunu bilmeliyiz. Hangi yaş gruplarında ölümler ve hastalanmalar daha fazla? Bu da ayrıca yanıt bekleyen bir soru işareti."
Doç. Dr. Yavuz, bakanlığın tüm bu verileri şeffaf biçimde paylaşması gerektiğini ifade etti.
