AKP şefi Erdoğan OHAL’i sermaye için sürdürdüklerini itiraf eden konuşmalar yapmıştı. OHAL sürecinde özellikle yandaş sermayeye pek çok ihale adrese teslim edilmişti. CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel de kamu ihalelerinin belirli firmalara verildiğini belirterek, kamu ihalelerindeki zararın boyutlarının belirlenmesi için araştırma komisyonu kurulmasını istedi. CHP’li Erkek, 15 Temmuz darbe girişiminin ardından ilan edilen ve 3 aylık sürelerle toplamda 7 kez uzatılarak 2 yıl süren OHAL döneminin pek çok açıdan tartışmalı olduğuna dikkat çekti.
OHAL’in iktidarın keyfi rejimine dönüştüğüne işaret eden Erkek, bu süreçte muhalif avının yaşandığına, “FETÖ” ile ilişkili olmayan pek çok konuda düzenlemenin yapıldığına dikkat çekti. Aynı süreçte referandum ve seçimlerin de yapıldığını belirten Erkek, OHAL sürecinde yaşanan hukuksuzlukların ayrıntılı denetim, araştırma ve soruşturmalara konu olmasının yanı sıra bu dönemde gerçekleştirilen ihalelerin de özel olarak incelenmesi gerektiğine işaret etti.
“Türkiye 13 sıra geriledi”
Mahmut Lıcalı’nın Cumhuriyet’te yer haberine göre Muharrem Erkek; olağan dönemde bile mevcut iktidarın en tartışılan uygulamalarından biri olan kamu ihaleleriyle ilgili OHAL dönemindeki uygulamaların mercek altına alınması gerektiğine dikkat çekti. Türkiye’nin 2019 yılında açıklanan yolsuzluk algı endeksinde bir yıl içinde 13 sıra birden gerilediğini kaydeden Erkek, “2013-2019 yılları arasında en çok düşüş yaşayan üç ülkeden biri olan Türkiye’nin, bu sürede 38 sıra gerilediği de dikkat çekiyor” değerlendirmesinde bulundu.
“Neden ticari sır?”
Bir yerde yolsuzluk var ve bu konuşulmuyorsa orada demokrasiden söz edilemeyeceğini dile getiren Erkek, şunları kaydetti: “Çünkü demokrasinin temelinde, vergi veren yurttaşın, bunların nereye harcandığını sorgulayabilmesi yatmaktadır. Eğer iktidar, halkın vergisini yine halk için harcıyorsa halka hesap vermekten neden kaçınsın? Sayıştay raporlarını neden gizlesin? Bir iktidar, yandaşlara kaynak aktarmıyorsa, ekonomi çakılırken dolarla geçiş ve uçuş garantileri verilen otoyol, köprü ve havalimanı ihalelerini ticari sır olarak saklama gereği duyar mı?”
OHAL döneminde gerçekleştirilen ihalelere ilişkin soru işaretlerinin olağan dönemlerden geri kalmadığını kaydeden Erkek, Kamu İhale Yasası’nda düzenlenen doğal afet, salgın hastalık gibi öngörülemeyen olaylarda ihalenin ivedilikle yapılmasına ilişkin istisnanın iktidar tarafından olağanlaştırıldığını kaydetti.
Erkek, OHAL dönemindeki ihalelerin incelenmesi talebiyle Meclis araştırması açılması için TBMM Başkanlığı’na önerge verdi. Önergede OHAL döneminde yapılan kamu ihalelerinin şeffaflık ilkesi doğrultusunda TBMM’deki kurulacak bir komisyon tarafından incelenmesinin gerektiği ifade edildi.
CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel de TBMM Başkanlığı’na verdiği önergede son 5 yılda gerçekleştirilen kamu ihalelerinin araştırılmasını istedi. Özel, önergesinin gerekçesinde son 5 yılda ihale bedeli 100 milyon TL’nin üzerinde olan yapım ihalelerinin parasal değer olarak yüzde 27’sinin beş inşaat şirketine verildiğine dikkat çekti.
Özel, söz konusu ihaleler verildikten sonra proje bedellerinin artırılarak kamunun zarara sokulduğu iddiaları başta olmak üzere kamu ihalelerindeki usulsüzlük iddialarının araştırılmasını talep etti. Özel, önergesinin gerekçesinde şunları dile getirdi: “Kalyon İnşaat, Kolin İnşaat, Cengiz İnşaat, Makyol İnşaat ve Özgün Yapı’dan oluşan ilk beş şirketin isimleri; iktidara yakınlıkları nedeniyle kamuoyuna oldukça tanıdık gelmektedir. Yapılan çalışmalar bu firmalara verilen ihalelerin çok büyük bir bölümünün, Kamu İhale Kanunu’nun, pazarlık usulünü düzenleyen ve kamu ihalelerinde rekabeti ortadan kaldıran, iktidarın ihaleleri istediği firmalara vermesine olanak sağlayan 21’inci maddesi kapsamında yapıldığını gösteriyor.”
