AKP şefi Erdoğan'ın kontrolünde olan örtülü ödenek harcamasında bir önceki aya göre 4 katın üzerinde artış gerçekleşti. Bu arada Hazine ve Maliye Bakanlığı, bütçe gider tablosunda dikkat çeken bir değişiklik yaptı. Kamu kurumlarının “görev zararları” yeni tabloda artık “görevlendirme giderleri” olarak gösteriliyor.
Mustafa Çakır’ın Cumhuriyet’te yer alan haberine göre Hazine ve Maliye Bakanlığı mart ile ocak-mart dönemi bütçe gerçekleşme sonuçlarını açıklarken, harcama tabloları da yayımlandı. Martta bütçe giderleri 111.2 milyar TL, bütçe gelirleri 134.9 milyar TL oldu. Bütçe 23.8 milyar TL fazla verdi. Ocak-mart döneminde ise bütçe giderleri 321.3 milyar TL, bütçe gelirleri 344.1 milyar TL ve bütçe fazlası da 22.8 milyar TL olarak gerçekleşti. Geçen yıla göre martta gelirler 47.4 milyar TL’den 134.9 milyar TL’ye çıktı. Vergi gelirleri 36.9 milyar TL’den 77.4 milyar TL’ye yükseldi. Vergi gelirleri tahsilatındaki bu artışta salgın nedeniyle geçen yılki vergi ertelemeleri etkili oldu. Geçen yılın mart ayında salgın önlemleri kapsamında vergi gelirleri de daha düşük kalmıştı. Ayrıca martta dış ticaretteki artışın etkisi vergi gelirlerine de yansıdı. Geçen yılın mart ayına göre tahsilatlara bakıldığında gelir vergisi 9.5 milyar TL’den 18 milyar TL’ye, kurumlar vergisi 950 milyon TL’den 2.5 milyar TL’ye, ÖTV 13.3 milyar TL’den 17.8 milyar TL’ye, ithalde alınan KDV 9.6 milyar TL’den 21.2 milyar TL’ye çıktı. Bu arada geçen yılın mart ayında ekside olan dahilde alınan KDV de bu yılın aynı ayında 4.7 milyar TL oldu.
Ocak-mart döneminde bütçe gelirleri geçen yıla göre 255.7 milyar TL’den 344.1 milyar TL’ye, vergi gelirleri tahsilatı da 176.1 milyar TL’den 255.1 milyar TL’ye çıktı. Martta mal ve hizmet alım giderleri 7.2 milyar TL, güvenlik ve savunmaya yönelik mal, malzeme ve hizmet alım giderleri 346.2 milyon TL oldu.
Rekor harcama
Nereye harcandığı açıklanmayan ve bütçe giderleri içerisinde “gizli hizmet giderleri” olarak gösterilen “örtülü ödenekten” mart ayında rekor harcama gerçekleşti. Şubatta 89.3 milyon TL olan “örtülü ödenek” harcaması martta 4 katın üzerindeki artışla 371.5 milyon TL’ye çıktı. Geçen yılın mart ayında bu ödenekten yapılan harcama 222.7 milyon TL’ydi. Ocaktan bu yana “örtülü ödenekten” yapılan 3 aylık toplam harcama da 728.7 milyon TL’ye ulaştı.
Martta hizmet alımları için 2.6 milyar TL, kiralar için 98.5 milyon TL harcama yapıldı. Kiralanan taşıtlar için martta 28.7 milyon TL ödendi. Temsil ve tanıtma giderleri için 8.6 milyon TL harcama yapıldı.
Martta bütçeden faize 14.2 milyar TL, ocak-mart döneminde ise 48.9 milyar TL gitti. Cari transferler de martta 48.6 milyar TL oldu. Önceki aylarda yayımlanan gider tablosunda bütçeden kamu kurumlarına yapılan aktarmalar “görev zararları” olarak gösteriliyordu. Dün yayımlanan tabloda dikkat çeken bir değişiklik yapıldı.
“Görev zararları” ifadesi çıkarıldı. Bunun yerine “görevlendirme giderleri” ifadesi geldi. Martta önceki ifadeyle “görev zararları” yeni ifadeyle “görevlendirme giderleri” 7.6 milyar TL oldu. Bu kapsamda TKİ’ye 100 milyon TL, Et ve Süt Kurumu’na 70 milyon TL, sosyal güvenlik kurumlarına 6.8 milyar TL, mali kurumlara 582.7 milyon TL aktarıldı. Mali kurumlar içerisinde Ziraat Bankası’na 329.7 milyon TL, Halk Bankası’na 252.9 milyon TL verildi. Muhalefet, “görev zararının” iktidarın uygulamaları nedeniyle meydana geldiğine dikkat çekerek, kurumların zarar ettirildiğini belirtiyor ve bu konuyu sık sık eleştiri konusu yapıyordu. Eleştirilerin ardından böyle bir düzenleme yapılması dikkat çekti. Bütçeden hanehalkı ve işletmelere yapılan transferler de martta 8.9 milyar TL’ye çıktı.
