Başkentgaz, Kızılay ve Ensar Vakfı üçgeni ülke gündemine bomba gibi düştü. İddialar belgelenirken, Kızılay Derneği kurumsal hesaplarından haberleri doğruladı.
BirGün’den Ozan Gündoğdu’nun haberine göre, dün akşam ise Kızılay Yönetim Kurulu Başkanı Kerem Kınık Habertürk televizyonunda Veyis Ateş’in programında gayrimeşru para transferini itiraf etti. Kınık “vergi kaçırmak başkadır, vergiden kaçınmak başka. Farkı şudur, devlet size yasal olarak bir imtiyaz tanıyor” diyerek skandalın yasal zemine oturduğunu onayladı. Belgelenen ve itiraf edilen habere göre tezgah özetle şöyle işliyordu;
Adım 1: Başkentgaz, yurttaşın doğalgaz faturalarından gelir elde ediyor.
Adım 2: Bu gelirin 8 milyon dolarlık kısmını Ensar Vakfına aktarması şartıyla Kızılay’a veriyor.
Adım 3: Söz konusu 8 milyon dolarlık parayı gider göstererek yaklaşık 1,5 milyon dolarlık vergi avantajı sağlıyor.
Adım 4: Böylece kamu hazinesine girecek olan para Ensar Vakfı’na gidiyor ve bu operasyona Kızılay Derneği paravan yapılıyor.
Öte yandan bu 4 adımda özetlenecek tezgahın aslında sadece tek bir örnekte görülmediğine ilişkin kuvvetli şüphe oluşmuş durumda. Zira özellikle son yıllarda iktidarın rant ağını İslamcı dernek ve vakıflarla organize ettiği kamuoyuna sıkça yansımıştı. Bunun üzerine Kızılay Derneği’nin kamuoyuna açık ve sitesinde yayımlanan mali belgelerini inceledik. Belgelere göre Kınık dönemindeki 3 yılda kurumun diğer bağış ve yardımlarla elde ettiği gelir tam 32 katına çıkmış durumda. Bu izaha muhtaç gelirin ne kadarının Başkentgaz operasyonunda olduğu gibi “şartlı para aktarımı” olduğu bilinmiyor. Zira Kerem Kınık bağışçılarının sırlarını koruyacağını söylüyor.
Kınık'tan önceki 3 yıl Kınık'la yıl
Kerem Kınık 2016 yılında Kızılay’ın Yönetim Kurulu Başkanlığı’na atandı. Kınık başkan olmadan önceki 3 yılda yani 2013,2014 ve 2015 yıllarında Kızılay toplam 214 milyon 145 bin TL bağış toplamıştı. Buna karşılık Kınık’ın başkan olduğu yıl olan 2016 ve sonrası 2017 ile 2018’i kapsayan 3 yılda toplanan bağış miktarı 6 milyar 899 milyon TL’ye fırlayıverdi. Böylece Kınık döneminde toplanan bağışlar 3 yıllık dönemlerin kıyaslamasıyla 32 katına çıkmış oldu.
Kilit yıl 2016
Belgelere göre 2015’ten Kerem Kınık’ın başkan olduğu 2016’ya geçilirken bağış ve yardımlar tam 22 katına çıktı. 2015 yılında 54 milyon 355 bin 93 lira olarak kayıtlara geçen “diğer yardım ve bağışlar” kalemi 2016 yılında 1 milyar 173 milyon 63 bin 20 liraya yükseldi. Sadece 1 yıldaki artış oranı yüzde 2 bin 58. Başka bir hesapla Kınık başkan olunca bağış ve yardımlar 20 kat arttı.
Belgelerin satır araları bununla sınırlı değil. 2016’da 20 kat artan bağışlar 2016’dan 2018’e kadar geçen sadece 2 yılda yüzde 194 daha yükseldi. Böylece 2016 yılında 1 milyar 173 milyon 63 bin lira olan diğer bağış ve yardımlar kalemi 2018’e gelindiğinde 3 milyar 465 milyon 957 bin liraya fırlıyor.
2013-2018 arasında Kızılay’ın bağış ve yardım gelirleri ve artış oranları şu şekilde;
Bağış ve yardım geliri Değişim oranı
2013: 88 milyon 151 bin TL -
2014: 74 milyon 510 bin TL yüzde 15,4 azaldı
2015: 54 milyon 355 bin TL yüzde 27 azaldı
2016: 1 milyar 173 milyon TL yüzde 2058 arttı (Kınık Dönemi)
2017: 2 milyar 261 milyon TL yüzde 92,7 arttı (Kınık Dönemi)
2018: 3 milyar 465 milyon TL yüzde 53,2 arttı (Kınık Dönemi)
Başkentgaz skandalından 220 tane daha olabilir
Başkentgaz operasyonu büyük skandalın sadece binde 5’ini oluşturuyor olabilir. Şöyle ki; Başkentgaz’dan Kızılay’a yapılan 8 milyon dolarlık transferin belgesi 27 Aralık 2017 tarihine ait. Bu tarih itibariyle dolar kuru 3,82 TL. Yani para transferinin lira karşılığı 30 milyon 560 bin TL. Ancak sadece Kınık’ın başkan olduğu sene bağış ve yardımlardaki artış tutarı nominal olarak 1 milyar 121 milyon TL. Başka bir hesapla sadece 1 yıllık olağanüstü artışla Başkentgaz transferi büyüklüğünde tam 36 adet para transferi yapılabiliyor. 2 yıllık artış tutarı ile tam 72 adet, 3 yıllık artış tutarı ile 112 adet başkentgaz transferi büyüklüğünde para, İslamcı dernek ve vakıflara geçirilebiliyor. Başka bir deyişle 2016 ile 2018 arasındaki olağanüstü artışın yarattığı toplam para ile başkentgaz-Kızılay-Ensar üçgeni büyüklüğünde tam 220 adet üçgen kurulabiliyor. 2019’daki mali belgeler ise henüz kamuoyuna açıklanmadı.
Tüm bu şaibelere karşılık Kınık, bağışçılarının sırlarını paylaşmayacağını söylüyor.