Son yıllarda yolsuzluk ve israf skandallarıyla gündemden düşmeyen Kızılay tüzük kongresi düzenledi. Kongrede, 2019 yılında Kızılay Yatırım Holding adı altında holdingleşen ve 9 ayrı şirket kuran Kızılay, kurumun yağmalanmasının önünü açacak birçok değişiklik yaptı. Dün Ankara’da düzenlenen Kızılay Tüzük Kongresi’nde kabul edilen yeni "Türkiye Kızılay Derneği Tüzüğü" ile Kızılay Genel Kurulu’nun birçok yetkisi Kızılay Yönetim Kurulu’na devredildi. Bu yetki devriyle de üçüncü dönemi 2022 yılının Nisan ayında sona erecek Kızılay Başkanı Kerem Kınık’ın görev süresinin uzatılmasının önünü açıldığı belirtiliyor.

Borçlanma yetkisi

BirGün’den İsmail Arı’nın haberine göre, tüzükte, ‘Kızılay’ın Borçlanma Usulleri’ başlığı altında da dikkati çeken bir değişiklik yapıldı. Değişiklikte “Kızılay, amacını gerçekleştirmek ve faaliyetlerini yürütebilmek için ihtiyaç duyulması halinde Genel Merkez Yönetim Kurulu kararı ile borçlanma yapabilir. Bu borçlanma kredili mal ve hizmet konuların olabileceği gibi, nakit olarak da yapılabilir” ifadelerine yer verildi. Bu değişiklik ile Kızılay’ın borçlanmasının ve bankalardan kredi çekmesinin önünün açıldığı belirtiliyor.

Ortaklık kuracak

Yapılan bir başka değişiklikle de Kızılay'ın vakıflar kurabileceği, yerli ve yabancı özel kuruluşlarla ortaklık ve işbirliğine gidebileceği ifade ediliyor.

Söz konusu değişiklikte “Kızılay görevlerini yerine getirebilmek için sürdürebilir finansman sağlamak üzere Bankacılık ve Sermaye Piyasası Kanunları kapsamındaki kuruluşları, varlık kiralama şirketleri, sosyal işletmeler, yatırım fonları, sandıklar, kooperatifler ve vakıflar kurar; yerli ve yabancı özel, kamusal ve uluslararası kuruluşlarla işbirlikleri ve ortaklıklar tesis eder” denildi.

Kızılay'ın özel şirketlerle ortaklık kurması, ticari faaliyetlerde bulunabilmesi, varlıklarına yerli veya yabancı şirketler ile kişilerin ortak olmasının kuruluş ilkelerine aykırı olduğu bildirildi.

Üniversite kurabilecek

Tüzük taslağında yer alan bir başka değişiklikle de Kızılay ismi ile bir vakıf üniversitesi kurulması ve bunun için de Kızılay'ın gayrimenkullerinin kurulacak vakfa aktarılmasının önü açılıyor.

Taslakta “Kızılay’ın Silahlı Çatışma Hali Dışındaki Görevleri ve Faaliyetleri” başlığı altındaki maddelerde yapılan değişikliklerde ise “Kızılay amaçları, görev konuları ile ilgili olarak vakıf ve bunlara bağlı eğitim ve öğretim kurumları kurar, işletir ve işlettirir” denildi.

Bu değişiklikle birlikte Vakıf üniversitesi açmak için Kızılay'ın kaynaklarının en az yüzde 50’sinin üniversite vakfına aktarılmasını gerektireceği ve bunun da kurumun iflasına yol açabileceği belirtiliyor. Ayrıca üniversite kurma süreciyle Kızılay’ın son kalan kaynakları olan gayrimenkullerin de ya vakfa aktarılacağı ya da bankalara ipotek edileceği iddia edildi.

Tüzükte yapılan bu değişiklik ise akıllara Türk Hava Kurumu’nun üniversite kurma ve ardından da iflas sürecini akıllara getirdi.

Kızılay adı ve logosu

Tüzükte Kızılay'ın amblem ve logosunun ticari amaçla kullanılabilmesini sağlayacak bir değişiklik de yapıldı.

Yeni tüzükte “Kızılay logosu, Kızılay Genel Merkez Yönetim Kurulunun izni ve belirli şartlar doğrultusunda insani faaliyetlere maddi destek sağlamak üzere ticari faaliyet ve işletmelerde kullanılabilir. Kızılay adı ve logosu, Kızılay geçici izin vermediği sürece başkaları tarafından ticari, sınai, zirai ya da başka herhangi bir amaçla kullanılamaz. Aykırı hareket edenler hakkında hukuki, cezai ve idari hükümler uygulanır” denildi.

Yeni tüzükte dikkatleri çeken son değişiklik “Bağış ve yardımlarla ayakta duran Kızılay'ın girişimci ve işletmecilere mikro finansman sağlaması” oldu. Tüzükte, “Koruma, kalkınma, sosyal, ekonomik güçlendirme ve girişimciliği desteklemek amaçlarıyla finansman araçlarına erişim imkânı bulunmayan ihtiyaç sahibi kişilere veya destek olabilecek sosyal girişimcilere ve işletmelere mikro finansman kaynakları sağlamak üzere fonlar tesis eder ve kaynak toplar” denildi.

Ancak, Kızılay’ın işletmelere veya sosyal girişimcilere finansman sağlanmasının Kızılay'ın temel ilke ve prensiplerine aykırı olduğu belirtiliyor.

Erdoğan onaylayacak

Tüzük değişikliği, AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın onaylamasının ardından yürürlüğe girecek.

***

Kınık soruları yanıtsız bıraktı

Kızılay Başkanı Kerem Kınık soruları BirGün’ün yanıtsız bırakırken Kızılay Basın Müşavirliği’nden ise tüzük değişikliğine ilişkin şu açıklama yapıldı:

“İleride vakıf kurmaya karar verilmesi halinde yaşanabilecek belirsizliklerin önüne geçilmesi için vakıf kuruluş sürecine netlik kazandırıldı. Mikro kredi uygulaması dünyada insani yardım örgütlerinin kullandığı ödüllü bir modeldir. Yapılan düzenleme de bu model detaylandırılmıştır. Yapılan düzenleme ile Kızılay logolarının hukuki olarak korunması daha net ifadelerle vurgulandı.”