Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği’ne (TMMOB) bağlı İnşaat Mühendisleri Odası “Türkiye’de İnşaat Mühendisleri Gerçeği: İş, İstihdam ve İşsizlik” raporu yayınladı.
“Bugün yaklaşık her üç İnşaat Mühendisinden biri, genç mühendislerin ise yarısı işsizdir.” denilen rapor açıklamasında şu ifadelere yer verildi:
“İnşaat mühendisliği mesleği, güvenli ve sürdürülebilir yapılaşma açısından önemi ve gerekliliği tartışılamaz bir meslek alanıdır... Bu kadar önemli bir üretimin temel unsuru olan inşaat mühendisleri, tarihimizde görülmemiş bir işsizlikle karşı karşıyadır. İnşaat mühendisleri yalnızca işsizlikle değil, haklarının gasp edilmesi ve mesleki itibarını zedeleyen uygulamalarla da boğuşmaktadırlar... Serbest piyasa kuralları gereği sermaye kesimleri lehine maliyetleri düşürme politikaları, mühendislik hizmetlerinin fiilen ortadan kaldırılmasına veya niteliğinin düşürülmesine neden olmaktadır. Siyasal iktidar aldığı/almadığı önlemlerle bu duruma ya seyirci kalmakta ya da çıkar grupları yanında saf tutmaktadır.”
Raporda sunulan çarpıcı verilere göre:
- Her on inşaat mühendisinden üçü işsizdir (yüzde 28,2). Bu oran kadın mühendisler ve genç mühendisler arasında çok daha vahim boyutlardadır. Kadın inşaat mühendislerinin yüzde 47,1’i, 35 yaş altındaki inşaat mühendislerinin 48,3’ü işsizdir. Kısacası iki genç inşaat mühendisinden biri ve iki kadın mühendisten biri işsizdir.
- Her iki inşaat mühendisinden biri (yüzde 47,8) 4.200,00 TL’nin altında ücret almaktadır. Daha da kötüsü çalışanların yüzde 27,5’i ise asgari ücretin altında bir ücretle çalışmaktadır.
- Mühendislerin büyük çoğunluğu borçlanmak zorunda kalmaktadır (yüzde 58,9). Her iki mühendisten biri kredi kullanıcısıdır (yüzde 51,7).
- Kamu kurumlarında istihdam mühendisler açısından neredeyse ortadan kaldırılmıştır. Çalışan on mühendisten yalnızca ikisi (yüzde 18,8) kamuda çalışmaktadır.
- Özel sektörde ücretli çalışan her on mühendisten ikisi (yüzde 19,5) ek iş yapmak zorunda kalmaktadır.
- Covid-19 pandemisinin yarattığı ekonomik sorunlar da yine inşaat mühendisleri üzerinde etkisini göstermiştir. Özel sektörde çalışan mühendislerin, yüzde 37’si pandemide hak kaybı yaşamıştır. Bunlardan yüzde 33,2’si ücretsiz izne çıkarılmış, yüzde 26,6’sı ücretlerde düşüş yaşamış ve yüzde 19,6’sı ise işten çıkarılmıştır.
- Mühendislerin yüzde 79,2’si gelecek için kaygılıdır. Gelecek kaygısı kadın ve genç mühendislerde daha yüksektir.
- Mühendisler yurt dışına gitmek istemektedirler (yüzde 65,4). 35 yaş altı mühendislerde ise bu oran yüzde 82,3’dür.
Raporda sunulan veriler göstermektedir ki, pandemi ile daha da derinleşen ekonomik ve sosyal kriz mimar ve mühendisleri de derinden etkilemektedir. Üniversite mezunu genç mühendisler, gelecek kaygısı ve geçim sıkıntısıyla daha fazla karşı karşıya kalmaktadır. Kapitalist düzende, sermayenin daha fazla kârı ve çıkarı uğruna genç mühendisler geleceksizliğe mahkum edilmektedir. Oysa mühendislik, toplum sağlığı ve güvenliği açısından önemli meslek gruplarından birisidir. Mühendislik açığının giderilmediği ya da mühendise gerek duyulmayan her proje güvenlik açığı, iş cinayeti, enerji kaybı olarak karşımızda durmaktadır. Ayrıca neredeyse topraklarının tamamı deprem ve afet bölgesi içerisinde yer alan ülkemizde yine mühendislik açığının daha fazla can ve mal kaybını da doğurduğu görülmektedir.
