İnsan Hakları Derneği (İHD), 2023 Yılı Hak İhlalleri Raporu’nu açıkladı. Derneğin genel merkezinde yapılan açıklamada İHD Eş Genel Başkanı Hüseyin Küçükbalaban konuştu.
Rapora dair şunlar ifade edildi:
“6 Şubat depremleri sonrasında deprem bölgesinde OHAL ilan edilmesi ve gözaltı süresinin uzatılması işkence yasağı ihlallerinde endişe verici bir artışa yol açmıştır. Siyasal iktidarın düşünce ve ifade özgürlüğüne yönelik kısıtlamaları, özellikle de basın ve insan hakları savunucuları üzerindeki kaygı verici boyutlarda artan baskı ve kontrolü 2023 yılında da sürmüştür. Düşünce ve ifade özgürlüğünün kullanımını engelleyen yasaların yanı sıra kamuoyunda ‘Dezenformasyon Yasası’ olarak bilinen, Basın Kanunu’nda bazı değişiklikler yapılarak, başta gazeteciler olmak üzere ifade özgürlüğünü kullanmak isteyen herkesin üzerindeki baskı ve kısıtlamalar daha da artmıştır”
Kobanê Davası’na da değinilen açıklamada bunun yanı sıra cezasızlığın Türkiye yargı sisteminin en temel sorunlardan biri olmaya devam ettiğine işaret edildi. Can Atalay’ın başvurularına vurgu yapılan açıklamada mültecilerin durumuna, Kürt sorununa, hapishanelerdeki tecride dikkat çekildi.
Açıklamanın devamında şunlar ifade edildi:
“2023 yılında, İHD olarak tespit etiğimiz verilere göre, toplam 5 bin 312 kişi işkence, kötü muamele, onur kırıcı ve küçük düşürücü davranış ve cezalara maruz kalmıştır. Buna göre 348 kişi gözaltında işkence ve kötü muamele; 733 kişi gözaltı yerleri dışında işkence ve kötü muamele; 16 kişi köy korucuları tarafından işkence ve kötü muamele; 594 kişi hapishanelerde işkence ve kötü muamele görmüştür. Ayrıca, tehdit ve ajanlık teklif edilenler/kaçırılma iddialarına maruz kalanlar 134 kişi; toplumsal gösterilerde güvenlik güçlerinin müdahalesi sonucu dövülen ve yaralananlar 3 bin 487 kişidir. Gözaltı merkezlerinde, gözaltı yerleri dışında, sokakta, hapishanelerde, köy korucuları tarafından işkence uygulamaları ile toplantı ve gösterilerde güvenlik güçlerinin ‘işkence’ düzeyine ulaşan ‘aşırı ve orantısız güç’ kullanması önceki yıllarda olduğu gibi bu yıl da yaygın bir uygulama olmuştur.”
“Kuyu tipi” hapishanelerde tutuklu ve hükümlülerin tek kişilik hücrelerde tutulması, havalandırma alanlarının darlığı ve havalandırmaya çıkma koşullarının kısıtlanmasının başlı başına bir işkence ve kötü muamele yöntemi olduğu söylendi.
Cumartesi eylemlerine değinilen açıklamada 2023 yılı yaşam hakkı ihlallerine dair İHD Dokümantasyon Merkezi’nin verilerini paylaşıldı.
