Tek adam şefi Erdoğan’a yönelik eleştiriler, yeni sisteme geçilmesinin ardından Türk Ceza Kanunu’ndaki iki ayrı maddeden cezalandırılıyor. 2020 yılında 9 bin 773 kişi Cumhurbaşkanı’na hakaret ve hükümeti aşağılama suçlamasıyla yargı önüne çıkartıldı.

Nurcan Gökdemir’in BirGün’de yer alan haberine göre ülkenin başkanlık sistemine geçtiği 2018 yılından bu yana Erdoğan’a hakaret ettiği gerekçesiyle içerisinde yazar, gazeteci ve siyasetçilerin de olduğu çok sayıda kişiye hem 4 yıla kadar hapis cezası öngören TCK’nin 299 hem de 2 yıl hapsi düzenleyen 301’inci maddeleri uyarınca dava açıldı. “İfade özgürlüğünün önündeki en büyük engellerden” olan bu iki madde TCK’de “Devletin Egemenlik Alametlerine ve Organlarının Saygınlığına Karşı Suçlar” başlığı altında düzenleniyor. Anayasa’ya göre tarafsız olması gereken Cumhurbaşkanları döneminde “Hükümeti aşağılama” suçu sadece kabineye yönelik eleştirilerde gündeme gelirken yeni sistemde bu madde de Erdoğan muhaliflerini cezalandırma aracına dönüştü.

290 çocuk yargılandı

Adalet Bakanlığı’nın 2020 yılına ilişkin Adli İstatistikleri’nde yer alan verilere göre, 2020 yılında bu maddelere muhalefet suçlamasıyla 152’si yabancı uyruklu 9 bin 773 kişi yargı önüne çıktı. Bu kişilerden 84’ü 12-15, 206’sı da 15-18 yaş grubunda olmak üzere 290’ı çocuklardan oluştu. 18 yaş üzerinde ise 8 bin 235’i erkek, bin 96’sı kadın olmak üzere 9 bin 331 kişi yargılandı.

Tutukluluk garanti

Bu kişilerden 3 bin 655’i tutuklulukla cezalandırılırken sadece bin 519 kişi beraat etti. 3 bin 736 kişi hakkında verilen hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına, bin 13 kişi hakkında yetkisizlik, görevsizlik, 706 kişi hakkında ise davanın düşmesi, ceza verilmesine yer olmadığı, davanın reddi gibi kararlar alındı.

Açılan davaların yüzde 34,4’ü tutukluluk, yüzde 35,1’i hükmün açıklanmasının geri bırakılması ile sonuçlanırken beraat edenlerin oranı 14,3’te kaldı. Başkanlık sistemine geçilen 2018 yılında 6 bin 326 dava açılırken bu sayı 2019 sonunda 13 bin 990’a çıkmıştı.

Cumhuriyet başsavcılıkları 2020 yılında “Devletin Egemenlik Alametlerine ve Organlarının Saygınlığına Karşı Suçlar” kapsamında 44 bin 717 soruşturma yürüttü. Bunlardan 16 bin 214’ü hakkında kovuşturmaya yer olmadığına karar verilirken 8 bin 924’üne kamu davası açıldı, 19 bin 579’u hakkında da fezleke düzenleme, görevsizlik, birleştirme ya da başka büroya gönderme kararı alındı.