AKP iktidarı darbe girişiminin ardından kendisinden olmayan herkesi susturmaya dönük adımlara hız verirken özellikle gazeteciler baskıların hedefi oldu. BİA Medya Gözlem Raporu 2018’e göre 123 gazeteci 2019’a hapishanede girdi, 48 haberci gözaltına alındı, Wikipedia’ya erişim engeli sürdü, 77 tweet, 27 Facebook paylaşımı ve 10 internet sitesi engellendi, en az 2.950 haber linkine sansür uygulandı, “cumhurbaşkanına hakaret” gerekçesiyle 20 kişi hüküm giydi, 21 gazeteci “terörle mücadele” kanunundan mahkum edildi, AİHM Türkiye’yi 73 bin avro tazminata mahkum etti, 157 gazeteci işsiz kaldı, 1 gazeteci öldürüldü, 74 gazeteci tehdit edildi.

Gazetecilere tutuklama, haberlere engelleme

Raporda, AİHM ve Anayasa Mahkemesi’nin de bir-iki kara dışında keyfi gazeteci tutuklamaları bakımından işlevsiz göründüğüne dikkat çekilen raporda, 1 Ocak 2019 itibariyle 38 gazeteci ve medya çalışanının “PKK/PYD/KCK gibi örgütlerle bağlantılı olmak” suçlamasıyla tutuklu olduğu belirtildi.

2018’de gözaltına alınan 47 haberciden 36’sının Kürt sorununa ilişkin gelişmeleri izlerken polis merkezleri ve “terörle mücadele” şubelerinde tutulduğu aktarılan raporda yayın yasakları ve erişim engellerine ilişkinse şunlar söylendi: “2018 yılında en az 2 bin 950 internet haberi, 77 twit, 22 facebook paylaşımı, 5 facebook videosu, 10 internet sitesine erişim engellendi; üç yayın yasağı (biri geçici) çıktı. Yıl içinde, 8 gazete, 2 TV, 2 mektup 1 rapor, 1 TV dizisi, 1 röportaj sansürle karşılaştı. Dünyanın en popüler internet ansiklopedisi Wikipedia, Türkiye’de yıl boyu sansürlüydü.”

En az 21 gazetecinin “örgüt propagandası” veya “örgüt açıklamalarına yer vermek” suçlamalarıyla toplam 67 yıl 7 ay 4 gün hapse mahkum edildiği belirtilen açıklamada AİHM’in ifade özgürlüğüne ilişkin 12 başvuruda Türkiye’yi 73 bin avro tazminat ödemeye mahkum ettiği kaydedildi.

RTÜK’ün televizyonlara 67 program durdurma, 85 para cezası ve 1 uyarı cezası verdiği, radyolara da 5 program durdurma ve 1 para cezası verdiği aktarılan raporda, “yayın ilkelerini ihlal” gerekçesiyle verilen para cezalarının toplamının 11 milyon 951 bin 153 TL olduğu belirtildi.

Raporda sayılarla aktarılan hak ihlallerinin neredeyse tamamının bir önceki yıla göre artış gösterdiğine de dikkat çekildi.