Dünyanın en büyük elektrik ve makine imalatçılarından General Electric (GE) işçileri jet motoru yapımını dün (30 Mart) iki ayrı eylemle durdurdular.
İşçiler iş bırakırken insanların şu günlerde uçak ya da silaha değil, hastanelerde solunup cihazlarına gereksinimi olduğunu söylediler. Şirket ise kârların düştüğü gerekçesiyle işçileri işten çıkarmaya hazırlanıyor.
Boston: Uçak değil solunum cihazı üretilmeli
Boston eyaletindeki Massachusetts şehrindeki GE üretim merkezinde işçiler bir sessiz gösteriyle ve birbirinden 2 metre uzakta durarak emeklerini insanlığa yardım için solunum cihazları üretimine adamak istediklerini belirttiler. Bu merkezde uçak parçaları üretiliyor.
Boston merkez ofislerinde de gösteri yapan işçiler, gene birbirinden 2 metre uzaklıkta durarak şirketin fabrikalarını koronavirüsü salgını sırasında hastanelerde eksik bulunan solunum cihazları yapmaya yöneltmesini istedi.
Bu işçi eylemleri GE şirketinin ABD içindeki 2 bin 600 işçiyi ve bakım servisinde çalışanların yarısını geçici olarak işten çıkarma kararından sonra gerçekleşti.
Devlet şirketlere para aktarıyor, onlar işçi çıkarıyor
ABD’de salgın süresince en fazla zarara uğrayan sektör olan havacılık için devlet oldukça bonkör yardımlar hazırlıyor.
Önceki gün, işçileri işten çıkartmaması için United Airlines havayolu şirketine 25 milyar dolar devlet desteği verileceği açıklanmış ve bu paranın işçi çıkartmama koşuluyla verildiği söylenmişti. Ancak bu açıklamadan sadece birkaç saat sonra United Airlines adeta alay ederek yüzlerce işçiyi çıkaracağını ilan etti.
GE de öteki firmalar gibi işten çıkarmaya gideceği ve bu yolla şirkete 500 milyonla 1 milyar dolar para kazandıracağını açıklamıştı. GE, Amerika içindeki tüm çalışanlarının %10’unu işten çıkararak kârlılığını artırmayı planlıyor. United Airlines gibi GE’nin de ABD kongresinin vereceği toplam 50 milyar dolar yardımdan büyükçe bir pay alacağı tahmin ediliyor.
Kongre’nin koronavirüs bahanesiyle havayolu ve uçak şirketlerini kurtarma operasyonu kapsamında vereceği yardımın şu anda 50 milyarı doğrudan yardım, 25 milyarı borç ve geçici vergi yardımı ve bunların üzerine bir de 17 milyar dolar ulusal güvenlik için gerekli kategorisindeki şirketlere gidecek. Her ne kadar GE bu paradan almayacaklarını, buna gerek duymadıklarını söylediyse de uzmanlar sonunda şirketin yararlanacağını bildiriyor.
Hastalar için solunum cihazı lazım, Trump’ın ve şirketlerin umrunda değil
İletişim İşçileri Sendikası’nın Endüstri Bölümü (Industrial Division of Communication Workers of America – IUC-CWA) yaptığı açıklamada işten çıkarmaları, şirketin solunum cihazı üretme kapasitesine vurulacak bir darbe olarak niteledi.
GE halihazırda hastanelere solunum cihazı yapan en büyük şirketlerden birisi. Bu yüzden cihaz yapımına yabancı değil ve bu yüzden şirketin diğer fabrikaları derhal solunum cihazları üretimi için dönüştürülebilir.
Geçen hafta sadece New York eyaleti gelecek hastalar için derhal 30 bin solunum cihazına gereksinim olduğunu söylemiş ama Trump bu sayıyla alay etmiş, NY hastanelerine bu kadar solunum cihazının gereksiz olduğunu söylemiş, cihazların gönderilmesini önlemişti.
GE şirketiyse solunum cihazlarının üretimini zaten artırdıklarını söylemiş ama Amerikan ordusu gibi diğer müşterilerini de bırakmak istemediğini belirtmişti.
Solunum cihazını kâr için mi halk için mi üretilecek?
Cihazların bulunamaması ve ölümlerin her geçen gün artmasıyla bu tıbbi cihazların satış fiyatlarını yükselten üretim şirketleri, daha birkaç ay önce tanesini 25 bin dolardan sattıkları cihazları artık 45 bin dolara pazarlamaya başlamışlardı.
Bu durumda işçileri işten çıkartmak yerine daha çok üretime yönlendirerek hastaların hayatını kurtarmanın gerekli olduğunu söyleyen sendika, cihaz yokluğunun sadece New York’ta değil, yakında Puerto Riko’dan Hawaii’ye kadar, ülkenin bir ucundan öbürüne hissedileceğinin altını çizdi.
Mehmet Bayram - Sendika.Org (San Francisco) / 31.03.20
