Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü (SIPRI) son yıllarda yapılan silah ihracatına ilişkin rapor yayınladı. Raporda, son 5 yılda dünya çapında artan ihracatın büyük çoğunluğunun Ortadoğu’ya yapılması dikkat çekti. Çin’in silah ithalatını azaltarak ihracatı arttırması da bir diğer öne çıkan konu oldu.
2014-2018 yıllarındaki silah ihracatının 2009-2013 yıllarına göre yüzde 7,8, 2004-2008 yıllarına göre ise yüzde 23 daha fazla olduğu belirtilen raporda 2014-2018 yıllarının en büyük silah ihracatçılarının sırasıyla ABD, Rusya, Fransa, Almanya ve Çin olduğu ifade edildi. Bu 5 ülkenin 2014-2018 yıllarındaki silah ihracatının yüzde 75’ini gerçekleştirdiği kaydedilen raporda, 2009’dan günümüze en çok silah ihraç edilen bölgenin Ortadoğu olduğu, diğer bölgelere silah akışının azaldığı söylendi.
ABD başı çekiyor, arayı açıyor
ABD’nin silah ihracatının 2009’dan günümüze yüzde 29 büyüdüğü, bu yıllarda dünya çapında gerçekleşen silah ihracatında tuttuğu yerin de yüzde 30’dan yüzde 36’ya çıktığı aktarılan raporda, son yıllarda ABD’nin arkasından gelen Rusya ile arayı da açtığına dikkat çekildi. Buna göre; 2009-2013 yıllarında ABD Rusya’ya göre yüzde 12 daha fazla silah satarken bu oran 2014-2018 yıllarında yüzde 75’e çıktı. Yanı sıra 2014-2018 yıllarında ABD’nin silah ihracatının yüzde 52’si Ortadoğu’ya yapıldı. İngiltere ise toplam silah ihracatının yüzde 59’unu bu bölgeye yaptı. Bunun içinde Suudi Arabistan ve Umman’a savaş uçağı satışları yer tuttu.
Silah ihracatının yüzde 27’si AB’den
Raporda ABD’nin son 5 yılda en az 98 ülkeye silah ihraç ettiği, bunlar arasında savaş uçakları, kısa menzilli seyir füzeleri ve balistik füzeler ile büyük sayıda güdümlü bomba bulunduğu kaydedildi. 2009-2013 ve 2014-2018 yılları arasında Rusya’nın silah ihracatının yüzde 17 düştüğü, bunun nedeninin ise Hindistan ve Venezuela’nın silah ithalatını azaltması olduğu ifade edilen raporda, Fransa’nın 2009’dan günümüze silah ihracatını yüzde 43, Almanya’nın ise yüzde 13 arttırdığı aktarıldı. 2014-2018 yıllarında Avrupa Birliği (AB) üyelerinin dünyadaki silah ihracatının yüzde 27’sini gerçekleştirdiği de eklendi.
Avrupa ve Kuzey Amerika haricinde Çin’in 2014-2018 yıllarında dünyanın 5. büyük silah ihracatçısı olduğu kaydedilen raporda, 2004-2008 ile 2009-2013 yılları arasında silah ihracatını yüzde 195 arttıran Çin’in, 2009’dan günümüze ise yüzde 2,7 oranında artış yaşadığı söylendi.
Raporda 2009-2013 ve 2014-2018 yıllarında İsrail’in yüzde 60, Güney Kore’nin yüzde 94 ve Türkiye’nin yüzde 170 oranında silah ihracatını arttırdığı da belirtildi.
Silahlar Ortadoğu’ya aktı
Ortadoğu ülkelerinin 2009-2013 ve 2014-2018 yıllarında silah ithalatını yüzde 87 oranında arttırdığı, 2014-2018 yıllarında dünyada yapılan ithalatın yüzde 35’ini gerçekleştirdikleri ifade edilen raporda, silah ithalatını söz konusu yıllarda yüzde 192 arttıran Suudi Arabistan’ın dünyada başta geldiği belirtildi. Mısır’ın silah ithalatını adı geçen yıllarda yüzde 206, İsrail’in yüzde 354, Katar’ın yüzde 225, Irak’ın yüzde 139 oranında arttırdığı belirtilen raporda, Suriye’nin silah ithalatının ise yüzde 87 oranında düştüğü söylendi.
Körfez ülkelerinin ABD, Birleşik Krallık ve Fransız silahlarını tercih ettikleri belirtilirken, Mısır’a Rusya, Fransa ve Almanya silahlarının satışının arttığı söylendi.
Asya ve Okyanusya devletlerinin son 5 yılda dünyadaki silah ithalatının yüzde 40’ını gerçekleştirdiği belirtilen raporda, bunun bir önceki 5 yıla göre yüzde 6,7 oranında düştüğü aktarıldı. Bu bölgede en çok silah ithalatını Hindistan, Avustralya, Çin, Güney Kore ve Vietnam yaptı. Çin’in silah ithalatının düşüşünün nedeni olarak ise, kendi silahlarını tasarlama ve yapmadaki artan başarısı gösterildi.
