194 üye ülkenin yılda bir kez toplandığı, programlarının ana kurallarını tartıştığı, yürütme kurulunu seçtiği ve bütçeyi belirlediği DSÖ’nün yasama organı olan Dünya Sağlık Asamblesi, yıllık toplantısını online olarak gerçekleştirdi. Dünya Sağlık Örgütü’nü ve Çin’i sert bir şekilde eleştiren ABD ile Pekin arasında beklenen sert “hesaplaşma” toplantıda gerçekleşmedi.
Çin’den 2 milyar dolar destek sözü
Toplantıda Çin Halk Cumhuriyeti Başkanı Şi Cinping yoksul ülkelere Covid-19 salgınına karşı mücadelede yardımcı olmak için 2 yıl boyunca 2 milyar dolar yardımda bulunma sözü verdi. Güney Kore Cumhurbaşkanı Moon da toplantıdaki konuşmasında, 100 milyon dolarlık bir yardım paketi vaat etti.
Yıllık toplantıda ele alınan konular arasında, küresel ekonomiyi durgunluğa sokan salgının çıkış noktası ve hızla yayılması da yer alıyordu. Avrupa Birliği ve Avustralya’nın öncülüğünde virüsün kaynağı, başlangıcı ve yayılmasıyla ilgili bir incelemenin başlatılmasını öngören tasarıya birçok ülke destek verdiklerini açıkladı.
Dünya Sağlık Asamblesi’nde konuşan BM Genel Sekreteri António Guterres, korona salgınını “zamanımızın en büyük zorluğu” olarak nitelendirdi ve dünya toplumunun tutarsız tepkisini, birlikte davranamama tutumunu, “Farklı ülkeler farklı tepkiler gösterdi ve bazen de birbiriyle çelişen stratejiler izledi ve hepimiz bunun için yüksek bir bedel ödüyoruz.” ifadeleriyle eleştirdi. Yeni koronavirüsün yayılmasına yanıt vermede “çok az anlaşma” olduğu konusunda da yakınan Guterres, birçok ülkenin DSÖ önerilerini göz ardı ettiğini ve virüsün de bu nedenle dünyaya yayıldığını söyledi.
“Ya birlikte yeneriz ya da başarısız oluruz”
Koronavirüs pandemisinin kaynağının ve bu kadar hızlı yayılma nedeninin araştırılması gerektiğini vurgulayan Guterres, “Ancak şimdi bunun için doğru bir zaman değil”, “şimdi yapılması gereken şey, dünya’da virüsü durdurmak için dayanışma içinde birlikte çalışılması gerektiğidir” diyerek, “Ya birlikte yeneriz ya da başarısız oluruz” uyarısını yaptı.
Angela Merkel de uluslararası toplumu korona salgınına karşı güçlerini birleştirmeye çağırdı. “Küresel bir kriz” yaşandığı gerçeğine işaret eden Merkel, “Hiçbir ülke bu krizi tek başına çözemez, birlikte hareket etmeliyiz.” dedi ve birçok çabaya rağmen dünya çapında pandemiye karşı daha fazlasının yapılması gerektiği çağrısında bulundu.
Çin kendini savunuyor
Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ise konuşmasında, Çin’in salgına açıklık ve şeffaflıkla yanıt verdiğini ve uluslararası toplumu olabildiğince erken bir şekilde bilgilendirdiğini vurgulayarak, ülkesini iddialara karşı savundu. Yanı sıra Çin’in virüse karşı aşı geliştirmesi durumunda Pekin’in bunu “küresel bir kamu malı” haline getireceğini açıkladı. “Bilim adamlarının virüsün kaynağı ve geçiş rotası ile ilgili küresel araştırmalarını desteklemeliyiz” diyen Çin lideri, “Çin, Covid-19’un kontrol altına alınmasının ardından tecrübelerimizi paylaşabileceğimiz, eksiklikleri gösterebileceğimiz kapsamlı bir değerlendirme fikrini destekliyor. Bu görev, bilim adamları ve DSÖ tarafından tarafsız şekilde yönetilmeli.” açıklamasında bulundu ve bu akıllıca bir adım olarak yorumlandı.
DSÖ’nün kendisinin de özellikle de ABD’nin eleştiri ve suçlamalarına hedef olduğu biliniyor. AB üyeleri ve diğer ülkeler toplantıda, Dünya Sağlık Örgütü’nün pandemiye tepkisine ilişkin bağımsız bir soruşturma yapılmasını istediler. Öneri DSÖ üye ülkelerinin yarısından fazlası tarafından destek gördü.
DSÖ Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus da virüsle mücadele konusunda “tarafsız, bağımsız ve kapsamlı bir inceleme” başlatma çağrısında bulundu. ABD Sağlık Bakanı Alex Azar ise, DSÖ ve Çin’i suçlamayı sürdürdü ve DSÖ’yü ana misyonunu oynamakta başarısız kalmakla suçlayarak, ABD’nin soruşturma talebini tekrarladı.