İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) İstanbul Şubesi koronavirüs salgını sırasında İstanbul’da şantiyelerde ve proje bürolarında yaşananları değerlendirdi. Değerlendirmede yurtdışındaki inşaatlarda yaşananlar da ele alındı.
Şantiyeler kapatılmalı
Mühendislerin çalışma alanları içerisinde en ağır koşulların şantiyelerde olduğu belirtilen değerlendirmede, İstanbul’da 300 bine yakın inşaat işçisi olduğu belirtildi. Mühendisler, işçiler, malzeme taşıyan kargocuların, yapı denetim görevlilerinin, işçi sağlığı ve güvenliği uzmanlarının, sabit personellerin dışında farklı birçok insanın ziyaret ettiği şantiyelerin risk grubunda yer aldığı ifade edildi. Şantiyelerin açık kalmasının sorunların devam etmesine yol açacağına dikkat çekilen değerlendirmede şunlar söylendi:
“Çalışma ve barınma şartları ile temel ihtiyaçların karşılandığı mekânlar göz önüne alındığında sosyal mesafenin sağlanması mümkün görünmemektedir.
Zaten iş güvenliği önlemlerinin bile yeter düzeyde alınamadığı bir ortamda salgın hastalıkla mücadele etmek kaçınılmaz olarak zor olacaktır.
Şantiyeler doğa şartlarına açık ortamdır; çalışanlar yağmur, toz-toprak, soğuk ya da sıcağa doğrudan maruz kalmaktadır. Bu doğal ortam hijyen sağlanması açısından olumsuz sonuçlara yol açmaktadır. Ortak yemekhane ve yatakhaneler, ortak idari bürolar sosyal mesafeye uyulmasını ve hijyenin sağlanmasını zorlaştıran unsurlardır.
Bütün bu sebepler şantiyelerin belirli bir süre kapatılmasını zorunlu kılmaktadır. Ancak ne yazık ki bu konuda herhangi bir adım atılmamıştır.”
Şantiyelerin “zorunlu alan” ilan edildiği ifade edilen açıklamada temel sağlık kurallarının bile uygulanmadığı söylendi. Yemekhane, yatakhane, ortak duş alanları, şantiye alanlarında yaşanan sorunların işçilerin sağlığını tehlikeye attığı belirtildi. Maske kullanımının alan çalışmasında işi yapmayı zorlaştırdığı, asansör kabinlerinin darlığı ve birkaç işçinin beraber kullanması durumunun daha da sağlıksız ve tehlikeli olduğu belirtildi.
İşten çıkarma ve ücretsiz izin dayatması
15 bin inşaat işçisinin işte çıkarıldığı ifade edilen değerlendirmede “ücretsiz izne çıkarılan çalışanlar için önerilen ücret açlık sınırının bile altındadır. Bu, ‘virüsten ölme ama açlıktan öl’ demektir” denildi.
İnşaat alanında yaşanan krize vurgu yapılan değerlendirmede, bir şantiyede işçilere imzalatılan “çalışırken virüs kaparsam sorumluluk bana aittir” taahhütnamesine dikkat çekildi.
Yurtdışındaki şantiyelerde işçiler işten çıkarıldı
Yurtdışındaki şantiyelere dair “önlemler, olumlu ve olumsuz yönler aynı düzeyde seyretmektedir” denilen değerlendirmede ülkeler arası uçuşların durmasının yarattığı sıkıntılar ifade edildi. Salgın nedeniyle firmaların işçileri işten çıkarttığı, ücret vermediği ve ülkeye dönüş koşullarının sağlanamadığı belirtildi.
İnşaatta çalışanların koronavirüs salgını sırasında korunmasız olduğu vurgulanan değerlendirmede mühendis ve işçilerin sağlık ve yaşam hakkının korunması gerektiği belirtildi. “Belirli bir süre kapatma yoluna gitmeli ancak aynı zamanda çalışanların hak kaybına yol açmayacak düzenlemeler getirilmelidir” talebi dile getirildi.