AKP iktidarının pervasızca yağmaladığı ve sermayenin ihtiyaçlarını karşılamak için kullandığı İşsizlik Fonu da krizle birlikte alarm vermeye başladı. Fonun giderleri, gelirlerini ilk kez aştı ve fonda Nisan ayında 390 milyon liralık açık oluştu.
Krizin etkisiyle yüzlerce milyarlık borçlarının yükünü kaldıramayan sermayenin kaynak ihtiyacı arttı. Sermayeye ilkyardım amacıyla yağmalanan İşsizlik Fonu’nun bu yöndeki giderleri de yükseldi. Tablo, Nisan ayı gelir-giderlerine yansıdı.
Sözcü’den Başak Kaya’nın haberine göre, bu yıl Nisan ayında fonun toplam geliri 3 milyar 90 milyon TL oldu. Gideri ise 3 milyar 480 milyon olarak gerçekleşti. Böylece fon tarihinde ilk kez gelirler, giderlerin altında kaldı. Ay bazında İşsizlik Fonu, 390 milyon TL açık vermiş oldu. İşsizlik Fonu’nun gelirleri yüzde 2 işveren primi, yüzde 1 işçi primi ve yüzde 1 devlet katkısı ile faiz gelirlerinden oluşuyor.
Giderlerin ancak üçte biri işsizlik maaşına
CHP İstanbul Milletvekili ve Genel Başkan Danışmanı Erdoğan Toprak’ın hazırladığı raporda şu saptamalar yapıldı: “Nisan ayında İşsizlik Fonu'nun işçi ve işveren prim geliri 1 milyar 305 milyon TL, faiz geliri 1 milyar 263 milyon TL, devlet katkısı ise 439 milyon TL olarak gerçekleşti. 81 milyon TL de diğer gelir kaydedildi. Fonun nisan ayı giderlerine baktığımızda ise 1 milyar 57 milyon TL işsizlik maaşı ödemesi, 1 milyar 344 milyon TL işverenlere yönelik teşvik ödemesi, 256 milyon TL iş başı eğitim programı ödemesi ve 746 milyon TL de meslek kurslarının ağırlığını oluşturduğu aktif işgücü programları ödemesi gerçekleşti. Kısa çalışma ödeneği, ücret garanti fonu, yarım çalışma ve diğer giderlerin toplamı da 70 milyon TL civarında oldu.”
Sermaye verdiğinden fazlasını alıyor, fatura kabarıyor
Raporda “İşsizlik Fonu'nun toplam varlığı 130,2 milyar TL. Nisan ayında gelirlerin giderin altında kalması, İşsizlik Fonu için alarm zili çalıyor. Fon giderleri, tarihinin en yüksek rakamına ulaşmış durumda. İktidarın fon kaynaklarına el atmasıyla önümüzdeki dönemde açıklar ve kayıplar daha da büyüyebilir” değerlendirmesi yapıldı.
Rapora göre gelir-gider karşılaştırması yapıldığında İşsizlik Fonu’nun aylık bazda ilk kez açık verdi. Bu tablonun asıl nedeni ise işverenlere yönelik teşvik ödemeleri oldu. İşsizlik maaşı ödemeleri hâlâ fon gelirlerinin üçte biri düzeyinde bulunuyor. 2018’de fondan işverenlere ödenen para 12,5 milyar TL'yi aştı. Aynı dönemde işverenlerin İşsizlik Fonu’na ödediği prim miktarı ise 9,2 milyar oldu. İşverenler 9,2 milyar liralık prim ödemesi gerçekleştirip 12,5 milyar lira teşvik aldı. Raporda işverenlerin ödediği primlerden daha fazla teşvik almaya 2019 yılında da devam ettiğine işaret edildi.