AKP, pandemiyi gerekçe göstererek istihdam artışı için getirdiği “esnek ve kısmi çalışma” düzenlenmesinde tepkiler üzerine taraflarla "yeniden müzakere" kararı aldı. Teklifin tartışmalı maddelerinin görüşmeleri gelecek haftaya bırakılırken CHP de düzenlemelerin "eşitlik ve sosyal güvenlik hakkına aykırı" olduğunu belirterek Anayasa Mahkemesi'ni işaret etti.
AKP'nin pandemi koşullarında artan işsizliğe karşı “istihdam artışı” ve yaşanan ekonomik zorluklar nedeniyle kamu borçlarına yapılandırma gerekçesiyle hazırladığı 51 maddelik teklifin en tartışmalı maddeleri “esnek çalışma” getiren düzenlemeler oldu. Bunlardan biri 25 yaşını doldurmayan veya elli ve üzeri yaşta olan işçilerle yapılacak belirli süreli iş sözleşmelerinin 2 yıla kadar koşulsuz yapılabilmesini düzenleyen madde. Maddenin gerekçesinde bu yaş gruplarında olanların istihdam piyasasına girişlerinin daha kolay hale getirilmesinin amaçlandığı ifade edildi. Teklifteki tartışmalı maddelerden biri de 25 yaş altı olup 10 günden az çalışma günü olanlara yönelik düzenleme var. Bunun da 25 yaş altındaki işçilerin işsizlik, malullük, yaşlılık gibi sosyal güvenlik haklarından yararlanmasını ortadan kaldıracağı ifade ediliyor. Teklif ayrıca kısmi çalışma da getiriyor. Bu da aynı şekilde sosyal güvenlik haklarında ciddi hak kayıplarına yol açacağı için eleştiriliyor.
Gazete Duvar'dan Nergis Demirkaya'nın haberine göre Meclis Plan ve Bütçe Komisyonu’ndan AKP ve MHP oylarıyla geçen düzenlemeye CHP, HDP ve İYİ Parti muhalefet şerhi verdi, pandemi ortamının işçi haklarının gaspı açısından fırsata dönüştürüldüğü savunuldu. İtirazlara karşın değişmeyen teklifin Genel Kurul’da görüşülmeye başladığı gün Türk-İş, Hak-İş ve DİSK’ten de ortak açıklama geldi. Açıklamada, belirli süreli sözleşme ile çalışan işçilerin kıdem ve ihbar tazminatı ile iş güvencesi hükümlerinden yararlanamayacağına dikkat çekildi, esnek çalışmaya dönük tüm düzenlemelerin geri çekilmesi çağrısı yapıldı.
AKP: Esnek çalışlma YEP'in gereği
Sendikaların çağrısı görüşmelerin yapıldığı Genel Kurul’da da birçok konuşmacı tarafından dile getirildi. Eleştiriler üzerine söz alan teklif sahibi AK Parti Milletvekili Cemal Öztürk, 2021-2023 Yeni Ekonomi Programı'na dikkat çekti, programda Covid-19 salgını istihdamda kayıplara yol açacağı için “25 yaş altı gençler ve 50 yaşın üstünde olan çalışanların istihdam edilebilirliklerinin kolaylaştırılması için daha esnek şartların sağlanması gerektiği” hedefinin yer aldığına dikkat çekti. Öztürk, “Önerilen değişikliğin, istihdamı koruyacağı ve Covid-19'un iş gücü piyasasına etkilerini azaltacağı, belirlenen yaş grubundaki çalışanların işgücüne katılımlarının esnekleştirileceği değerlendirilmektedir. Ayrıca, yapılan düzenleme gelişmiş ülke uygulamalarında da benzerlik göstermektedir, oralarda da vardır” dedi. Öztürk, belirli süreli iş sözleşmesi ile çalışanların kıdem ve ihbar tazminatı hakkından mahrum kalacağı” eleştirilerini de değerlendirdi, ihbarın söz konusu olmadığını ama Yargıtay hukuk dairelerinin bazı durumlarda kıdem tazminatı alınabileceğine dair çeşitli kararları olduğunu söyledi.
Ortak açıklama ile teklife karşı çıkan sendikalar itirazlarını çeşitli eylemlerle de dile getirmeyi sürdürdü. Bu arada konfederasyon yöneticileri de AKP ve MHP nezdinde çeşitli girişimlerde bulundu. Edinilen bilgiye göre AKP ve MHP’de yöneticilerle üst düzey bazı görüşmeler yapıldı ve bu düzenlemelerin geri çekilmesi istendi.
Temaslar henüz sonuç vermedi ancak AKP bu hafta yasalaştırmayı planladığı teklifin görüşmelerini 20. maddede bıraktı ve görüşmelerin tamamlanması için alınan fazladan bir gün çalışma kararını da geri aldı.
Gelecek hafta salı gününe kadar AKP, Bakanlıklar ve Konfederasyonlar arasında bazı görüşmeler yapılması bekleniyor. O görüşmelerin ardından tartışmalı maddelerle ilgili geri çekilme kararı alınırsa gelecek hafta verilecek önergelerle söz konusu madde ya da maddeler teklif metninden çıkarılacak. Anlaşma sağlanamazsa uzun zamandır adım atılmak istenen esnek çalışma modelinin yaygınlaştırılmasında önemli bir adım atılmış olacak.
