Dünya Bankası ve IMF’nin dayattığı neo-liberal politikaların 12 Eylül darbesinin ardından önünün açıldığı Türkiye’de, işçi sınıfı ve emekçilerin kazanılmış hakları bir bir gasp edilirken, diğer yandan da uluslararası tekellerin ve uluslararası sermayenin ülkeye nüfuzunun önündeki engeller adım adım kaldırıldı. Bu doğrultudaki politikaların vurduğu alanların başında da tarım geldi.
Özelleştirmeler ve tarım alanlarının yok edilmesine dönük politikalar son yıllarda tekrar hız kazandı. Bu adımlardan biri olan şeker fabrikalarının özelleştirilmesi çabaları kamuoyunda büyük tepki topladı. Fabrikaların Amerikan gıda tekeli Cargill’e peşkeşi de tepkileri büyüttü. Öte yandan TÜİK’in rakamları, AKP iktidarının bu adımlarının uzun süredir devam ettiğini gözler önüne seriyor.
Cumhuriyet’ten Gamze Bal’ın haberine göre, Türkiye’de toplam işlenen tarım alanının yüzde 33’ünü oluşturan buğday ekim alanı, son 10 yılda 9 milyon hektardan 2017 itibarıyla 7.7 milyon hektara gerilerken nohut ekim alanı yüzde 46 küçülerek 3 milyon 595 bin dönüme geriledi. Türkiye İstatistik Kurumu’na (TÜİK) göre 2005’te 41.2 milyon hektar olan toplam tarım alanı, 2017’de 38 milyon hektara indi. Bu zaman aralığında Türkiye’deki tarım arazileri 3.2 milyon hektar küçülmüş oldu.
Tarım alanlarının küçülmesiyle ithalat tırmandı
Son bir yılda toplam 336 bin hektar tarım arazisinin küçülmesi, nohut, kuru fasulye, soya fasulyesi, ayçiçeği tohumu, pamuk ithalatı gibi tüm tarım ürünleri ithalatına geçen yıl toplam 17 milyar dolara dayanan bir harcamaya neden oldu. Bir önceki yılın ocak ayı ile karşılaştırdığında 2018 Ocak’ta; 246 bin ton olan buğday ithalatı yüzde 234 artışla 821 bin tona, 48 bin ton olan mısır ithalatı 8.5 kat artışla 404 bin tona; 5 bin ton olan pirinç ithalatı da yüzde 240 artışla 17 bin tona ulaştı. TÜİK verilerine tarım ürünleri ithalatındaki son bir yıllık artış şöyle:
-4 bin ton olan nohut ithalatı, yüzde 175 artışla 11 bin tona,
-3 bin ton olan kuru fasulye ithalatı, yüzde 267 artışla 11 bin tona,
-107 bin ton olan soya fasulyesi ithalatı, yüzde 69 artışla 181 bin tona,
-29 bin ton olan ayçiçeği tohumu ithalatı, yüzde 145 artışla 71 bin tona,
-51 bin ton olan pamuk ithalatı, yüzde 41 artışla 72 bin tona yükseldi.
Sığır ithalatı 4 milyar TL’ye çıktı
Geçen yıl 22 bin 999 baş olan sığır ithalatı, yüzde 393 artışla 113.318 başa ulaştı. 1.051 baş olan koyun ithalatı da yüzde 580 artışla 7.143 başa yükseldi. Sığır ithalatına ödenen miktar da 2016’da 1.7 milyar TL iken 4 milyar TL’ye çıktı. Türkiye, 2011-2015 döneminde damızlık, besilik ve kasaplık olmak üzere yaklaşık 1.4 milyon büyükbaş hayvan ithalatı yapmıştı.