TÜİK, 2018 yılı son çeyrek büyüme rakamlarını bugün açıkladı. Yılın ikinci yarısında krizin ağırlığıyla yavaşlayan ekonomi, yıl boyunca ancak %2,6 büyüyebildi. AKP iktidarının IMF beklentilerine ve direktiflerine uygun hazırlanan Yeni Ekonomi Politikası’ndaki %3,8’lik büyüme öngörüsü tutmadı. Bunlara karşın, Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, istatistiklerin açıklanmasının ardından sermayeye güven verme çabasıyla yayınladığı mesajında, “İktisadi faaliyette en kötü geride kaldı” vurgusu yaptı.

Türkiye İstatistik Kurumu tarafından bugün yayınlanan ‘Dönemsel Gayrisafi Yurt İçi Hasıla, IV. Çeyrek: Ekim - Aralık, 2018’ bülteninden derlediğimiz, ekonominin son çeyrekteki çöküşünü gözler önüne seren veriler şu şekilde:

Kişi başına milli gelir 10 bin doların altına düştü

- 2009 yılı bazlı zincirlenmiş hacim endeksi ile hesaplanan 2018 yılı Gayri Safi Yurtiçi Hasılası, önceki yıla kıyasla %2,6 arttı. GSYH, TL cari fiyatlarıyla önceki yıla kıyasla %19 artarken, dolar bazında %7,9 küçüldü. Dolar bazında kişi başına düşen milli gelir 10 bin doların altına gerileyerek 9632 dolar olarak hesaplandı.

- “Ekonominin lokomotifi” tabir edilen ve AKP iktidarının teşviklerinin ‘gözdesi’ inşaat sektörünün yıl boyu katma değeri %1,9 azaldı. Diğer sektörlerin yıl boyu katma değerlerindeki artış tarım sektörünün %1,3, sanayi sektörünün %1,1, hizmetlerin %5,6 oldu.

Son çeyrek rakamlarında krizin etkisi

- Krizin esas etkisi son çeyrek rakamlarına yansıdı. Zincirlenmiş hacim endeksine göre, son çeyrekte ekonomi %3 küçüldü.

- Sektörlerin katma değerlerinin tümünde son çeyrekte düşüş gözlendi: Tarım sektörü katma değeri %0,5, sanayi sektörü %6,4, inşaat sektörü %8,7, hizmetler sektörü %0,3 azaldı.

- Harcamalar yöntemiyle elde edilen GSYH verilerine göre, son çeyrekte hanehalkı tüketiminde, yatırımlarda ve ithalatta çarpıcı bir düşüş yaşandı. Hanehalkı tüketim harcamaları yüzde 8,9 azalırken, “gayrisafi sabit sermaye oluşumu” altındaki yatırımlar %12,9 geriledi. İthalat ise %24,4 düştü. Ekonominin daha fazla küçülmemesi, son çeyrekte ihracatın %10,6 artışı ile elde edildi. Aynı dönemde devletin nihai tüketim harcamaları da %0,5 arttı.

- 2018 yılı GSYH’sında işgücü ödemelerinin payı, bir önceki yılki %34,4 seviyesinden %33,9’a geriledi. “Net işletme artığı/karma gelir” payında da %49,3’ten %48,7’ye azalış kaydedildi. Böylece, İşgücü ödemeleri 2018 yılında %18,6 artarken, net işletme artığı/karma gelir %18,7 arttı. Bir yılda sabit sermaye tüketiminin payı da %17,2’den %18,3’e yükseldi.