Türkiye kapitalizminin ekonomik krizi bir yandan döviz kurundaki hareketlilik, borçlar, bütçe açıkları ve ödemeler dengesi alanındaki açmazlarla ortaya serilirken, diğer yandan krizin üretim alanındaki etkileri de sürüyor.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun bugün açıkladığı Mart ayı sanayi endeksi verileri, üretim alanındaki krizin 2019’un ilk çeyreğinde devam ettiğine işaret etti.
Yılın ilk çeyreğinde sanayi endeksi, geçen yılın ilk çeyreğine kıyasla yüzde 4,8 düştü. 2018 yılının son çeyreğine kıyasla sanayi üretiminde yüzde 1,7 artış kaydedildi. Sanayi endeksi Mart ayında geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 2,2 düşüş gösterirken, 2019 Şubat ayına kıyasla yüzde 2,1 arttı.
Yıllık düşüş sanayi alt sektörlerine de yansıdı. Yalnızca madencilik ve taş ocakçılığında geçen yıla kıyasla yüzde 2,2 artış olurken, imalat sanayiinde yüzde 2,6, elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımında yüzde 0,7 gerileme kaydedildi. 2019 Şubat ayına kıyasla taş ocakçılığı ve madencilik sektör endeksi yüzde 4,1, imalat sanayi sektör endeksi yüzde 2,2 arttı. Aynı dönemde elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektör endeksi yüzde 0,6 düştü.
“Kimse Mart ayına aldanmasın”
Mart ayı sanayi endeksi verilerinin beklenenden olumlu geldiği öne sürülürken, iktisatçı/yazar Mustafa Sönmez, çeyreklik dönemler üzerinden sanayinin değerlendirilmesi gerektiğini ifade ederek “Kimse Mart verisine aldanıp ‘sanayi dipten döndü’ diye heveslenmesin” yorumunda bulundu. Sönmez, sanayi endeksinin 2019 1. çeyreğindeki tablosunun yüzde 3-4 küçülmeye işaret ettiğine dikkat çekti ve tabloyu “3 aylık analizlere göre, sanayi fena halde dipte ve hem 2018 1. çeyreğe göre, hem 4. çeyreğe göre çok diplerde” şeklinde değerlendirdi.