Türkiye’deki ifade özgürlüğünün önündeki en büyük engellerden olan ve ‘Cumhurbaşkanına hakaret’ suçunu düzenleyen Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) 299’uncu maddesi 2018’de daha çok kişiyi yargı önüne çıkarttı.
BirGün’den Nurcan Gökdemir’in haberine göre, Adalet Bakanlığı’nın haziran ayında yayımladığı adli istatistiklerin ardından daha ayrıntılı veriler içeren adalet istatistikleri de açıklandı. Buna göre, partili cumhurbaşkanlığının kurumsallaştığı 2018 yılında “cumhurbaşkanına hakaret” gerekçesiyle daha çok soruşturma açıldı. 2017 yılında 20 bin 539 savcılık soruşturması açılırken 2018’de soruşturma sayısı yüzde 30’luk artışla 26 bin 115 oldu. Bunlardan 7 bin 128’i hakkında kovuşturmaya yer olmadığına karar verilirken 4 bin 880 soruşturma davaya dönüştü.
Bunlardan 19’u çocuk, ikisi yabancı uyruklu olmak üzere 2 bin 462 kişi mahkumiyetle cezalandırıldı. 5’i yabancı uyruklu 687 kişi hapis ile cezalandırılırken 11’i çocuk, biri yabancı uyruklu 199 kişi adli ve idari para cezasına çarptırıldı. 298 kişinin cezası ertelendi, 516 kişi hakkında güvenlik tedbiri uygulanması kararlaştırıldı. 28’i çocuk, altısı yabancı uyruklu bin 114 kişi beraat ederken 117’si çocuk 13’ü yabancı uyruklu 2 bin 39 kişi hakkında hükmün açıklanması geri bırakıldı.
Rekor Erdoğan’da
5237 sayılı TCK’nin 299’uncu maddesinde düzenlenen ve 4 yıla kadar hapis cezası verilmesine olanak sağlayan bu maddeden yargılananların sayısında, Erdoğan’ın 10 Ağustos 2014’te cumhurbaşkanı, 24 Haziran 2018’de de “partili cumhurbaşkanı” olduğu dönemlerde büyük artış görüldü. 1980 Darbesi sonrası göreve gelen 7. Cumhurbaşkanı Kenan Evren’in döneminde sanık sayısı 340, 8. Cumhurbaşkanı Turgut Özal döneminde 207, 9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel döneminde ise toplam sanık sayısı 158 oldu. 10. Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer döneminde 163 kişi bu suçlamayla yargı önüne çıktı.
Abdullah Gül’ün Cumhurbaşkanı seçilmesiyle hakaret suçlamasıyla yargılananların sayısı artmaya başladı. Bu dönemde yüzde 420’lik artışla 848 kişi yargılanırken 12. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın ilk 4 yıllık ilk görev süresinde sanık sayısı yüzde 1400’e yakın bir artış gösterdi. Bu dört yılda yargı önüne çıkartılanların sayısı 12 bin 173’e fırladı. 1994 yılından 2017 yılına kadar geçen 13 yılda cumhurbaşkanına hakaret ettiği gerekçesiyle 3 bin 607, 2018 yılındaki mahkumiyet sayısı 2 bin 462 kişi oldu.
