Cari işlemlerdeki açık, dış borç stokundaki artış hızı, enflasyon ve işsizlik oranlarındaki yükselişle birlikte sanayi üretim ve istihdam paylarında gerileme içerisindeki Türkiye ekonomisi, yine uluslararası sermaye hareketlerine bağımlı, istikrarsız bir yapısı ile özellikler son bir yıldır kriz içerisinde. Yüksek Seçim Kurulu'nun (YSK) İstanbul seçimlerini iptal etme kararı bu krizin derinleşeceği işaretlerini verdi. Uzmanlar, Türkiye ekonomisi ilerleyen süreçte daha ağır bir tablo ile karşı karşıya kalacağı görüşünde.
İktisatçı Mustafa Sönmez ise, İstanbul seçimlerin yenilenmesi kararının önümüzdeki süreçte ekonomiye olası yansımalarını Mezopotamya Ajansı’ndan Selman Güzelyüz’e değerlendirdi.
Ekonomideki gidişata rağmen AKP’nin İstanbul’u almak için tüm riskleri göze aldığını belirten Sönmez, kararın ekonomiye yansımasının sert olacağını ifade etti.
‘Baraj su tutmayacak’
Dolar kurunun YSK kararından sonra hatırı sayılır bir artış kaydettiğini söyleyen Sönmez, kurdaki artışın devam edeceğini vurguladı. Mevcut iktidarın bir şekilde dolardaki artışı kontrol etmeye çalıştığını ve bunun için de rezervleri tehlikeli bir biçimde kullandığına dikkat çeken Sönmez, “Ama çok işe yaramaz. Bu baraj su tutmayacak. Baraj yıkılacak” dedi.
‘Yapacakları tek şey faizleri arttırmak
Kurdaki artışı önlemek için yapılacak tek şeyin TL faizlerini arttırmak olduğunu belirten Sönmez, “Bunu yapmazlarsa döviz yükselir. Onun için döviz sabitlenmiş değil. TL faizlerini arttırırlar ancak o da piyasayı iyice dondurur” ifadelerini kullandı.
‘Ekonomi bıçak sırtında!’
Türkiye’nin risk priminin 465 seviyesinde olduğuna işaret eden Sönmez, ekonomide önümüzdeki dönemde karşılaşılabilinecek tehlikeleri şöyle sıraladı: “En yakın ülke olan Brezilya’nın risk primi ise 188. Yani en yakınındakinin primi bile Türkiye’nin ancak yüzde 40’ı. Türkiye iyice ayrışmış, iyice sipsivri riskli bir ülke haline geldi. Bu riske çıkmış bir ülkeye kimse kolay kolay yanaşmaz. Borç para bile vermez. Sizden inanılmaz faizler isterler. O nedenle şu anda Türkiye ekonomisi kritik bir vaziyete gelmiş durumda. Bunun arkasında çok tehlikeli şeyler olabilir. Türk ekonomisi bu saatten sonra kontrolden çıkabilir. Döviz çok sert yükselebilir. O dövizi kontrol etmek için faizleri çok sert şekilde arttırma durumunda kalabilirler. Yani böyle bir bıçak sırtına gelip dayandılar.”
‘AKP köşeye sıkışmış kediler gibi…’
Sönmez, ekonominin bu durumda olması nedeniyle her anlamda bir sıkışıklık içerisinde olduğunu belirttiği AKP hükümeti için ise, “Dünyadaki itibarı son derece düşmüş vaziyette. O nedenle şimdi köşeye sıkışmış kediler gibi sadece tırmalıyor. Yapacağı pek bir şey kalmamış” yorumunda bulundu.
‘Rejimin işi bundan sonra daha zor’
Ülkedeki muhalefetin durumuna da değinen Sönmez, muhalefeti “şefi olmayan orkestraya” benzetti.
Sönmez, “Herkes neyi çalacağını, neyi söyleyeceğini çok iyi biliyor. Bu yelpazenin en sağından, yelpazenin en soluna kadar böyle. Kimsenin oturup, birbiri ile ayrıca mutabakat sağlamasına da gerek yok. Müthiş bir orkestrasyon var. Bu Türkiye’nin geleceği açısında son derece önemli. Belki hayatın bahşettiği bir şans bile sayılabilir. Buradan hareketle bu yenilenen seçim dâhil olmak üzere bundan sonra rejimin işinin çok zor olacağını düşünüyorum. Rüzgâr çok güçlü bir şekilde muhalefetten doğru esmeye başladı” dedi.