Dernekleri ‘fişleme’ yasası komisyondan geçti

Dernek üyelerini fişlemeyi öngören düzenlemenin olduğu torba yasa tasarısı, mecliste Plan ve Bütçe Komisyonu’nda görüşülerek kabul edildi.

  • Haber
  • |
  • Güncel
  • |
  • 26 Şubat 2020
  • 16:59

AKP iktidarının işçi, emekçilere ekonomik, sosyal, siyasi saldırılarını içeren yasal düzenlemelerini de içeren “torba yasa” tasarılarının bir yenisi daha meclis gündeminde. Meclisteki alt komisyonlarda görüşülmeye başlayan yeni torba yasa da TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda görüşülerek kabul edildi. Yasa teklifinde yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımından bireysel silah kullanımına ve dernek üyelerinin kimlik bilgilerini İçişleri Bakanlığı’na bildirim zorunluluğuna kadar çok sayıda düzenleme yer alıyor. Dernek üyelerinin ‘fişlenmesi’ kapsamında hazırlanan madde de tartışmalarla birlikte kabul edilmiş oldu.

Söz konusu düzenlemenin kabul edilmesiyle birlikte derneklerin hem mevcut üyelerini hem de yeni üye olanları, istifa edenleri kimlik bilgileriyle birlikte mülki idari amirliğine bildirmeleri gerekecek. Eski üyelerin bildiriminin 6 ay içerisinde yapılması istenirken, üyelikle ilgili yeni değişimlerin (yeni üyelik ya da istifa) 30 gün içerisinde bildirilmesi zorunluluğu getiriliyor.

Bildirimlerin eksik yapılmasına da para cezası uygulanacak. Bu durumda dernek yöneticilerine ceza verilebilecek.

BirGün gazetesinden Hüseyin Şimşek'in haberine göre, teklifin Cumhuriyet tarihinin en büyük fişlemesine yol açacağı bildirilen “dernek üyeliği” düzenlemesinin görüşmeleri sırasında muhalefet ve iktidar milletvekilleri arasında sık sık tartışmalar yaşandı.

Bilgileri paylaşamazsınız

AKP’li milletvekilleri teklifi, “Amacımız fişleme değil, derneklere habersiz olarak kaydedilen vatandaşlarımızın haklarını korumak” iddiasıyla savundu. İktidarın bu söylemlerine tepki gösteren HDP’li Garo Paylan, “Demokratik dünyada böyle tek bir düzenleme bile yok. Zimbabve’de bile yok. Hukukun üstünlüğü konusunda bizden aşağıda olan sadece iki ya da üç ülkede böyle bir düzenleme var. Dernekler esnek örgütlenmelerdir. Kimlik bilgilerini paylaşamazsınız. Ayrıca bu şartlar altında insanlar korkarlar ve derneklere üye olmak istemezler” dedi.

Devlet karar veremez

CHP Milletvekili, Anayasa Profesörü İbrahim Kaboğlu ise Torba Kanun Teklifi içerisinde fişleme düzenlemesinin bulunmasına karşı çıktı. Kaboğlu, “Torba yasa tuzaklarına bir yenisinin daha eklendiğini görüyoruz. İşin asıl uzmanlık komisyonu olan İçişleri Komisyonu’ndan çekilerek buraya alınması bir nevi perdelemedir. Bir derneğin üyelerinin kimlik bilgilerini açıklayıp açıklamamak, üyelerinin vereceği bir karardır. Buna devlet karar veremez” diye konuştu.

Yerine getiremezler

CHP’li Bülent Kuşoğlu da dernek üyeliği kolaylaştırılması gerekirken insanları üyelikten vazgeçirecek bu düzenlemenin geri çekilmesini talep etti. Teklifin yasalaşması durumunda birçok derneğin kapısına kilit vuracağına işaret eden Kuşoğlu, “Bu yükümlülükleri yerine getirmeleri mümkün değil. Dernekler büyük sıkıntı içerisinde. Belki bir kategorizasyon söz konusu olmalı, farklı konularda çalışma yapan derneklere farklı imtiyazlar verilmeli, bu alan teşvik edilmeli. Biz bunu yapmalıyken yeni yükümlülükler getiriyoruz” dedi.

İtiraza rağmen kabul edildi

Düzenlemeyi savunan AKP’li Uğur Aydemir, “Muhalefet milletvekilleri, korkudan insanların derneklere üye olamayacağından bahsediyor. O zaman amacımız fişleme değilmiş işte” dedi. Derneklere üye bildirim zorunluluğu getiren düzenleme, tüm itirazlara karşın kabul edildi.