Meslek liseleri ve temel eğitim sorunu

Meslek liselerindeki eğitim, genel liseler ile kıyaslanamayacak denli niteliksiz ve güdüktür. Genel liselerdeki eğitimin de çok nitelikli olmadığı düşünüldüğünde, meslek liselerindeki temel eğitim sorununun ne kadar vahim olduğu ortaya çıkar. Meslek liseliler için temel eğitim bir göz boyamadan ibarettir. Toplam eğitim sürecinin çoğunu staj yerlerinde geçirirler. Okulda bulundukları sınırlı saatlerde ya üstünkörü bir eğitim alır ya da kimi zaman hiç almazlar. Kendileri için aslolanın mesleki eğitim olduğunu bilirler.

Meslek lisesinin ardından Meslek Yüksek Okulları ve üniversiteye devam etme konusunda son yıllarda pek çok değişiklik yaşandı. Ek puanlar, sınavsız geçişler vb. sürekli değişti, üniversite kapıları önemli ölçüde kapatıldı. Normal üniversiteye gitmek isteyen meslek liselilerin kazanma şansı son derece zayıftır. Çünkü bir genel liseliye kıyasla çok daha az ders görürler. Dolayısıyla, meslek liselilerin geleceği patronların ve sermaye devletinin iki dudağı arasına bırakılmıştır.

***

Burjuvazinin meslek liselerini önemsemesinin en temel sebebi kalifiye işgücü ihtiyacıdır. Bilişim, elektrik-elektronik, otomasyon, makine vb. alanlarda eğitimli işgücüne özellikle ihtiyaç duyulmaktadır.

Bu nedenle birçok tekel kendi alanında meslek liselerine yatırım yaparak, buradan eleman devşirmektedir. Kimi MYO’ya göndereceği, kimi üniversiteye göndereceği  ya da doğrudan fabrikalara göndereceği önceden belirlenir.

Meslek liseleri öğrenci aileleri için hep son umut olarak görülmektedir. Akademik başarısızlığı kesinleşen öğrenciler bu okullara gönderilmektedir. Gelecek kaygısı düz lise yerine meslek liselerinin tercih edilmesine yol açmaktadır.

Son yıllarda kurulan “Teknik Lise”, “Anadolu Meslek Lisesi”, “Tematik liseler” gibi liseler ise, elit bir kesime hitap etmektedir

***

Mesleki eğitim alanında sadece genel eğitim değil, mesleki eğitim de güdük ve niteliksizdir. Sermayenin yatırımlarına rağmen atölyelerin niteliksizliği ortadadır. “Fabrika gibi okul” benzetmesi ise okullardaki sömürüyü anlatmaktadır. Alanlardaki bilgi ve becerinin patronlar tarafından denetlenmesi ayrı bir sorun alanıdır. Araç-gereçleri öğrencilerin karşılamak zorunda kalması da sorunun bir başka boyutudur.

Görüldüğü gibi eğitim, meslek liselilerin sorun alanlarının en önemlilerinden biri durumundadır.