Salgın nedeniyle işçilerin de karantinaya çekilmeleri gerekirken, fabrikalara çalışmaya gönderilmeleri tepkilere neden olmuştu. Tepkiler otomobil sektörü başta olmak üzere birçok alanda uyarı grevlerine dönüşmüş, birçok ana fabrikada üretim durdurulmuştu. Bunlara bağlı yan sanayi de durmak zorunda kalmıştı. Bu süreçte kimi firmalar bahane üreterek bazı fabrikalarını açmak istedilerse de üretim başlatılamamıştı. Sonuçta dünya genelinde sanayi üretimi yavaşladı. Bazı sermayedarlar, eski üretim kapasitesine geri dönmenin ancak birkaç ay içinde mümkün olacağını ifade ediyorlar.

Gelinen yerde dünyanın dört bir yanından fabrikaların yeniden üretime geçtiğine dair haberler yansıyor. Salgının ve ölümlerin yüksek rakamlarda seyrettiği bir süreçte, bazı şirketler fabrikalarını açmaya başlarken, bazıları da fabrikaları açmak için tarih belirlediler. Kapitalist düzeni kurtarma görevini yerine getiren devletler de üretimin başlaması için gereken onayları vermeye başladılar. Burjuvazinin bitmeyen kâr hırsı sadece bir ülkede değil, dünyanın dört bir yanında çalışmayı dayatıyor. Son günlerde çıkan haberlerden derlediğimiz veriler, kapitalist sistemin nasıl bir yıkım ve sömürü düzeni olduğunu tüm açıklığıyla gözler önüne seriyor.

Toyota Onnaing: Fransa’da üretimi ilk başlatacak olan fabrikalardan biri Toyota Onnaing olacak. Şirket üretimi 21 Nisan’da tekrara başlatıp, sözde sipariş edilen son 35 bin adet Yaris model araba üretimini bitirmeyi planlıyor. Ardından da yeni Yaris modellerinin üretimine geçeceğini belirtiyor.

PSA: PSA 4 ayrı sendikayla üretimin tekrar başlaması konusunda anlaşmaya varmıştı. 60 işçiyle Poissy tesisinde solunum cihazı üretmesini bir savunma aracı olarak kullanan PSA, bünyesinde çalışan 400 bin işçiyi tekrar araba üretimine başlatmanın önünü açmayı planlıyor.

Renault: Renault başkanı verdiği bir röportajda tüm tesislerin ancak ağustos ayında açılabileceğini öngördüğünü ifade etti. Salgından kaynaklı oluşan gecikmeyi telafi etmek için yaz döneminde 60 saati bulan mesai saatlerine geçebileceklerini söyledi. Portekiz’deki fabrika şimdiden açılmışken, Romanya ve Rusya’da da açılışların gecikmeyeceğini belirti. Renault Fransa’daki üretimini başlatmak için işçiler üzerinde baskı uygulamayı sürdürüyor. Macron’un son konuşmasında üretimin tekrardan başlamasını desteklediğini açıklaması üzerine, Renault şirketi üretimi başlatmak için girişimlerde bulunuyor.

Bu arada Fransa’da salgından kaynaklı karantinanın 11 Mayıs’a kadar süreceği belirtildi. Macron, medyaya yaptığı son açıklamada, birkaç faaliyetin yasaklanması dışında “diğer tüm sektörler üretebilmelidir” diyerek, kapalı olan fabrikaların açılmasına onay vermiş oldu.

Michelin: Michelin Clermont-Ferrand ve Troyes, stratejik siparişlerin ihtiyaç olduğunu iddia ediyor. Şirket, 300 kişilik Maine-et-Loire’deki fabrikasını 14 Nisan’da açmayı planladığını belirtmişti. Michelin ay sonuna kadar tüm fabrikalarını açmayı planladığını, bunun için 500 bin maske ve hidroalkol jel güvencesi vereceğini ve bir revir oluşturarak işçilerin ateşini ölçeceğini ifade etti.

Airbus: Airbus iflas bayrağını sallayarak, 2. kategorideki “hayati acil durum” listesindeki gerekli şirketler arasında sınıflandırılmayı başardı. Airbus tüm fabrikaların açılacağı zaman tam gaz üretime başlayabilmek için yedek parça üreten yan sanayiyi de üretime zorluyor. Kaybedilen zamanın telafisi için, çoğunluğu oluşturan sendikalarla 60 saatlik mesaiye varacak bir anlaşmaya imza attı.

John Deere: John Deere, tarım ve ormancılık ekipmanlarının üretiminde ana gruplardan biridir. Özellikle traktörleri ve biçerdöverleriyle tanınır. Şirket “besin zinciri için gerekli” olduğunu iddia ederek, üretimi geçen hafta açmayı planlıyordu.

Bosch: Bosch, Fransa’daki dizel motorlar için enjektör ve buji ürettiği Rodez fabrikasını 14 Nisan’da tekrar açmayı planladığını duyurmuştu.

Dacia: Renault’ta ait ve Romanya’da toplam 15 bin işçi çalıştıran Dacia, 19 Mart’ta üretimini durdurmuştu. Dacia Pitesti’deki şirketini iki aşamada açmayı planlıyor. İlk aşama olarak 21 Nisan’da “250 gönüllüyü” mekanik ve şasi bölümünde ve geri kalan “190 gönüllüyü” de diğer bölümlerde çalıştıracağını duyurdu. İkinci aşama, 4 Mayıs’ta üretimi toptan başlatmayı hedefliyor.

Ford: Yakın zamanda eylül ayına kadar dayanacak yeterince sermayesi olduğunu açıklayan Ford, Romanya’daki fabrikalarının açılmasını fırsata çeviriyor. Ford 19 Mart’ta kapattığı Craiova fabrikasını mayıs başında tekrar açacağını ifade etti.

***

İspanya: Salgından kaynaklı en çok ölümün gerçekleştiği ülkelerden biri olan İspanya’da, sermaye devleti 13 Nisan itibariyle tüm fabrikaların tekrar üretime başlayabileceğini açıkladı.

İtalya: Covid-19 nedeniyle ölen insan sayısında Avrupa’da başı çeken İtalya’da, hükümet 4 Mayıs tarihinden itibaren yavaş yavaş karantina halinin sonlanacağını açıkladı. Açıklamada kapalı olan fabrikaların 14 Nisan itibariyle açılmasına onay verildi.

İran: Ortadoğu’da en çok ölü vakasına sahip İran’da, 5 Nisan’da “düşük riskli” fabrikaların tekrar üretime başlayabileceği ifade edildi.

Çin: Salgının ilk başladığı Çin’de 77 günlük karantinadan sonra, karantina uygulamalarına rağmen, ülke genelinde çalışama hayatı başlamış bulunuyor.

Kızıl Bayrak / Paris