8 Ocak Pazar günü Brezilya'da Ulusal Kongre, Devlet Başkanlığı Sarayı ve Yüksek Mahkeme binalarını basan eski Devlet Başkanı Jair Bolsonaro destekçileri bu binalardan çıkartıldı. Yansıyan haberlerde “Kontrolün sağlandığı” bildiriliyor.
Saldırıya uğrayan binaların etrafında alınan yoğun güvenlik önlemlerinin devam ettiği, işgale katılan faşist saldırganların gözaltına alınmaya devam ettiği gelen haberler arasında. Brezilya Devlet Başkanı Lula da Silva'nın emir vermesinden sonra saldırıya katılanlardan 150 kişinin gözaltına alındığı bildirildi.
Başkanlık, Yüksek Mahkeme ve Kongre'yi işgal edenlerin teşvik edildiğini vurgulayan Lula, "Bunu yapanlar kanunun olanca gücüyle cezalandırılacak. Daha hükümeti kurma aşamasındayken, Pazar gününün sessizliğinden faydalandılar. Eski Cumhurbaşkanı Bolsonaro’nun birkaç konuşmasının buna yol açtığı biliniyor. Bu da onun ve onu destekleyenlerin sorumluluğudur" şeklinde açıklama yaptı.
İnzibatlar eşliğinde, ordudan müdahale ve darbe talebiyle slogan atan gruplar, polis bariyerini aşarak Kongre binasına girdiler.
Seçimlerde hezimete uğrayan faşist Bolsonaro yanlılarını dağıtmak için kolluk kuvvetleri göz yaşartıcı gaz ile müdahale etti. Buna karşın işgal önlenemedi. Kimi yorumlara göre ise kolluk kuvvetleri işgali engellemek için yeterli bir çaba harcamadı.
***
Güney Amerika'nın en büyük ülkesi olan ve nüfusu 212 milyonu aşan Brezilya'da 30 Ekim 2022'de düzenlenen ikinci tur devlet başkanlığı seçimini solcu aday Lula da Silva yüzde 50,9 oyla kazanmıştı. Lula daha önce de iki dönem Devlet Başkanlığı görevinde bulunmuştu. Lula karşısında uğradığı hezimeti hala kabullenmeyen faşist Bolsonaro ise yüzde 49,1 oy almıştı.
Seçim sonuçlarının açıklanmasının ardından Bolsonaro destekçileri önce ülkede günlerce süren otoyol kapatma eylemleri yapmışlardı. Ardından da ordu karargahları önünde düzenledikleri gösterilerde silahlı kuvvetleri Lula'nın Devlet Başkanlığı görevini devralmasına karşı müdahaleye, darbeye yapmaya çağırmışlardı.
Bolsonaro yanlıları Brezilya’da Cumhuriyetin ilanının 123. yıl dönümü olan 15 Kasım'da başkent Brasilia, Sao Paulo, Rio de Janeiro, Recife ve Belen gibi büyük kentlerde askeri karargahların çevresinde gösteriler düzenleyip orduyu Lula'ya karşı müdahaleye çağırmışlardı.
Brezilya'da devlet başkanlığı seçiminin ikinci turunu kazanan Lula da Silva, 1 Ocak 2023'te parlamentoda yemin ederek görevi devralmıştı.
Devrik faşist Başkan Bolsonaro, görev devir-teslim törenine katılmak yerine bir askeri uçakla ABD’ye kaçmıştı.
Görevi devralan Lula da Silva, görev teslimi için temizlik işçisi bir kadını görevlendirmişti. Ordunun darbe çağrılarına yanıt vermemesi üzerine, Trump gibi Bolsonaro da faşist çetelerini sokaklara salarak işgal saldırısını teşvik etti. Ancak girişim fiyaskoyla sonuçlanınca hem Bolsonaro hem partisi güya işgali kınadılar.
Federal Güvenlik Bakanı görevden alındı
Bolsonaro destekçisi olarak bilinen Federal Bölgesi Güvenlik Bakanı Anderson Torres’ın baskınında ihmali tespit edildiği için görevden alındığı bildirildi.
Brasilia Valisi Ibaneis Rocha yaptığı açıklamada sorumluların cezalandırılacağını kaydederek, “Federal Bölge Güvenlik Bakanı'nın görevden alınmasına karar verdim, tüm güvenlik güçlerini olaylara müdahale etmesi için sokaklara çıkardım” dedi.
Brezilya Adalet Bakanı Flavio Dino da olaylardan Bolsonaro'yu sorumlu tutarak, halk iradesinin darbecilerin eylemlerinden üstün geleceğini belirtti.
AB ve ABD'den Lula'ya “destek”
Bolsonaro destekçisi emperyalist güçlerin işgale destek vermemesi dikkat çekti. ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, olayları kınayarak, Devlet Başkanı Lula da Silva'ya destek verdiklerini açıkladı.
Blinken, yayınladığı Twitter mesajında, “Demokratik kurumlara şiddet kullanarak saldırmak hiçbir zaman kabul edilemez. Brezilya Devlet Başkanı Lula'nın bu tip eylemlere derhal son verilmesi çağrısına katılıyoruz” ifadelerini kullandı. Avrupa Birliği’de (AB) aynı mealde açıklamalarda bulundu.
ABD’ye kaçan devrik Başkan Bolsonaro, Kongre işgali gerçekleştiren destekçilerini güya “eleştirdi.” 2017’de kendisi seçildiğinde solcuların da aynı şeyi yaptığını iddia eden Bolsonaro, “Anayasaya her zaman bağlı kaldım” dedi. Oysa destekçilerini kendisi kışkırtmıştı.
Faşist Bolsonaro, görev süresi boyunca anayasa ve yasaları tanımamıştı. İşlediği suçlar nedeniyle aleyhinde süren davalar olduğu için ülkeyi terk edip ABD’ye kaçmıştı. Bolsonaro görev süresi boyunca işlediği bir dizi suçun yanı sıra, Covid-19 pandemi sürecinde halk sağlığını hiçe saymak ve toplu ölümlere neden olmakla da yargılanıyor. Bolsonaro seçim süreci boyunca, “bu seçimi ya kazanacağım ya öleceğim” diyerek suçluluğunu zaten beyan etmişti.
ABD’de Trump yanlılarının 6 Ocak 2021’de ABD Kongre Binası Kapitol baskınına benzer bir baskınla destekçilerini sahaya süren Bolsonaro’nun bu girişimi fiyaskoyla sonuçlanmış görünüyor. Hükümet ve Devlet binalarına yapılan baskınla suçlarına yenisini ekleyen Bolsonaro’ya gerekli dersi ancak Brezilya’nın işçileri, emekçileri ve ezilen halkları verebilir.