Bazı sağır güve türlerinin, bulundukları yerleri tespit edip güveleri yakalamak için ses enerjisini kullanan (yankı aracılığıyla) yarasalardan kaçmak için bir özellik geliştirdiği keşfedildi. Buna göre güveler, yarasalardan gelen ses enerjisinin yüzde 85’ini emiyor. Yarasaların nesneleri fark edebilmesi için gönderdikleri ses enerjisinin bir cisme çarpması gerekir. Ancak güveler, bu enerjiyi emer ve yarasalar tarafından fark edilemez. Güvelerin ses enerjisini emme özelliğini, hayatta kalma olasılıklarını artırmak için geliştirdiği düşünülüyor.

Yarasalar, geceleri yankı geliştirme yeteneklerini kullanarak avlanırlar. Bu özellik yaklaşık 65 milyon yıl önce evrimleşti. Böylelikle yarasalar, özellikle de gece böcekleri üzerinde büyük bir av baskısı oluşturdu. Birçok böcek yarasaların gönderdiği ses dalgalarını fark eder ve yarasalardan kaçabilir. Ancak birçok güve türü duyma yeteneğine sahip değildir. Bristol Üniversitesi’nden biliminsanları bazı sağır güvelerin yarasalardan kaçmak için geliştirdiği savunma mekanizmalarına odaklandı. Taramalı elektron mikroskobu kullanan biliminsanları, güvelerin geliştirdiği mekanizmayı analiz etti. Buna göre güveler, yarasalardan gelen ultrasonik dalgaları emebilme yeteneği ile akustik bir kamuflaj geliştiriyor.

Araştırma ekibi, bir güvenin ses enerjisinin yüzde 85’ini emdiğini böylelikle yarasanın bir güveyi tespit edebilme oranını yüzde 25 ile sınırlandırabileceğini ortaya koydu. Bu durum, güvelerin hayatta kalma olasılığını artırıyor. Çalışmayı yürüten biliminsanlarından Dr. Thomas Neil, “Bu olağanüstü böceklerin, ses emici teknik malzemeler ile aynı ses emilim seviyelerine ulaşabileceğini görünce şaşırdık. Bu biyolojik sistemler, ses yalıtım teknolojisinde yeniliklere ilham verebilir” açıklamalarında bulundu.

Kaynak: https://phys.org/news/2020-02-deaf-moths-evolved-noise-cancelling-scales.html

Çeviren: Gülseli Kırgıl

Bilim ve Gelecek / 26.02.20