AKP iktidarının sermayeye sunduğu “kısa çalışma ödeneği” desteği üzerinden İşsizlik Fonu yağması, krizin de etkisiyle son 5 ayda katlandı. Bu şekilde maaşı ödenen işçi sayısı 2018 Aralık ayından itibaren sıçrama yaptı.
Aralık dahil olmak üzere sonraki 5 ayda, maaşı ödenen işçi sayısı 125 bin 933’e, yapılan toplam ödeme tutarı 94 milyon 710 bin liraya sıçradı. Oysa 2017’nin tamamında yalnızca 506 işçi için 759 bin lira, 2018’in ilk 11 ayında sadece 267 işçi için 671 bin liralık maaş ödemesi yapılmıştı.
Sözcü’den Erdoğan Süzer’in haberine göre, kısa çalışma ödeneği genel ekonomik kriz, sektörel kriz veya bölgesel kriz ile zorlayıcı sebeplerle işyerindeki çalışma sürelerinin en az üçte bir oranında azaltılması veya işyerinde süreklilik koşulu aranmaksızın en az 4 hafta süreyle faaliyetin tamamen veya kısmen durdurması hallerinde, işsizlik sigortası fonundan 3 ayı geçmemek üzere işçilere ödeniyor.
Geçen yıl ağustos ayında patlak veren ekonomik kriz işletmeleri zor duruma düşürünce çok sayıda işveren işçisini işten atmak istemediğini, ekonomik krizin resmen ilan edilerek kısa çalışma ödeneğinin önünün açılmasını iktidardan talep etti. Ancak ekonomik krizin varlığını kabul etmeyen iktidar çareyi, mevzuattaki ‘zorlayıcı sebep' şartının tanımını değiştirmekte buldu. Böylece zorlayıcı sebep; işverenin kendi sevk ve idaresinden kaynaklanmayan, önceden kestirilemeyen “dışsal etkilerden kaynaklanan dönemsel durumlar” olarak tanımlandı.
5 ayda talep patlaması
Patronların kısa çalışma ödeneği talebinde adeta patlama yaşandı. Geçen yıl kasımda 43 işçi için kısa çalışma ödeneği talep edilirken, aralıkta ödenek talep edilen işçi sayısı bir anda 4 bin 123'e çıktı. Yıl başından itibaren kısa çalışma ödeneği aktarılan işçi sayısı olağanüstü artarak ocak ayında 26 bin 562'ye, şubat ayında 36 bin 139'a, mart ayında 35 bin 850'ye çıktı. 3 aylık süre nisan ayında bitmesine rağmen nisan ayında da 23 bin 259 yeni işçiye ödeme yapıldı. Aralık ayından bu yana toplamda 125 bin 933 işçi için toplam 94 milyon 710 bin lira kısa çalışma ödeneği İşsizlik Fonu'ndan işçilere aktarıldı.
