Ankara İşçi Meclisi tarafından düzenlenen Ankara İşçi Okulu’nun 4. dersi “Türkiye İşçi Sınıfı Hareketi Tarihi” başlığı ile 11 Şubat Cumartesi günü gerçekleştirildi.
Meclis bileşeni işçilerin kendi hazırladıkları sunumla gerçekleşen derste Osmanlı döneminde işçi sınıfının oluşum sürecinden bugüne kadar işçi hareketinin temel noktaları tartışıldı.
Osmanlı döneminde işçi sınıfının çok uluslu yapısına yapılan vurgu ile başlayan sunumda, Kurtuluş Savaşı’nın ardından Türkiye burjuvazisinin kapitalist düzeni işletmek için yaptığı girişimler özetlendi. Cumhuriyetin kuruluşu ile birlikte işçi örgütlenmelerinin yasaklandığı dile getirildi.
1940’lardan sonra Türkiye kapitalizminin gelişim süreci ile birlikte işçi hareketinin de gelişip güçlenmeye başladığı, 1950’lerde işçi hareketini denetim altında tutmak için devletin Türk İş’in kuruluşunda gerçekleştirdiği müdahaleler aktarıldı.
1960’larla gelişip güçlenmeye başlayan işçi hareketi içinde Saraçhane mitingi, Kavel, Paşabahçe, DİSK’in kuruluşu, Singer, Demirdöküm, Alpagut gibi süreçler üzerinde duruldu. Türkiye işçi sınıfının en görkemli eylemi olan 15-16 Haziran direnişi, yaşananlara dair aktarımlar ve çıkartılması gereken dersler ile birlikte tartışıldı.
12 Mart cuntasının ardından ‘70’lerin ortasından itibaren 12 Eylül’e kadarki dönemin, yeniden canlanmaya başlayan işçi hareketinin siyasal taleplerle gerçekleşen eylemler ile birlikte işçi hareketinde önemi vurgulandı. Bu dönemde gerçekleşen DGM Boykotları, Faşizme İhtar Eylemleri, Maraş Katliamı protestoları, 1 Mayıs eylemleri hakkında bilgilendirmeler yapılarak işçi sınıfının siyasal sorunlar çerçevesinde taraf olmasının önemi dile getirildi.
12 Eylül ile birlikte işçi sınıfına yönelen saldırıların altı çizilerek tüm darbe süreçlerinin işçi sınıfı için yarattığı yıkımlara dair vurgular yapıldı. Bugün içinden geçilen 15 Temmuz sürecinin de benzer bir karakter taşıdığı dile getirildi.
12 Eylül karanlığını yırtan Netaş grevi de sunum sırasında aktarılan bir örnek olurken Bahar Eylemleri, Zonguldak Madenci Yürüyüşü gibi eylemler deneyim ve dersleri ile birlikte aktarıldı.
2000’lerle birlikte işçi sınıfı hareketinin gelişimine dair de vurguların yapıldığı sunumda, Tekel Direnişi, Greif İşgali, Metal Fırtına deneyimleri özel olarak işlendi.
İçinden geçilen süreçte hem işçi sınıfına yönelen saldırılar hem de siyasal sorunlar çerçevesinde taraf olmak anlamında işçi sınıfının neler yapması gerektiğinin tartışılması ihtiyacı dile getirildi. Soru-cevap bölümü ve katkıların ardından 26 Şubat’ta gerçekleşecek Ankara İşçi Meclisi Bahar Buluşması’na yapılan çağrı ile Ankara İşçi Okulu’nun 4. dersi sona erdi.
Kızıl Bayrak / Ankara
