Yeni Ekonomik Programda (YEP) ile “tasarruf” adı altında 2019 yılında yapılacak toplam 60 milyar TL kesintinin 10.1 milyar TL’si sosyal güvenlik alanından yapılacak.
İzmir Tabip Odası’dan Dr. Ergün Demir ve İstanbul Tabip Odası’ndan Dr. Güray Kılıç, yaptıkları araştırma ile bu kesintilerin nerelerden yapılacağını ve etkilerini ortaya koydu.
Bu kesintilerle sağlıktan, ilaca, tıbbi ve medikal malzemelere ulaşılmasının iyice zorlaşacağına dikkat çekilen raporda; Kıdem tazminatı ve emekli maaşlarının ödenmesine vatandaşların sağlık hizmetinden yararlanmasına kısıtlamalar getirilmesi, Sağlık hizmetini alırken vatandaşın cepten ödediği katılım payı ve ilave ücretlerin artırılması, Yaşamsal öneme sahip ithal ilaçlara ulaşılamaması, Sağlık çalışanının emek değerinin düşürülmesi gibi sonuçların ortaya çıkacağı belirtildi.
Sosyal Güvenlik Kurumu’nun finansman "açığının" devlet katkısına rağmen AKP döneminde tarihi zirve yaptığı belirtilen rapor şu şekilde:
AKP döneminde SGK’de 301 milyar TL açık
SGK'nin resmi verilerinde de görülmektedir ki AKP hükümeti döneminde (2003-2017) SGK’nin gelir-gideri arasındaki dengesizlik kronik hale gelmiş ve parmak hesabı ile toplam 301 milyar TL "açık" oluşmuştur. SGK finansman açığının tarihi zirve yapması işçiler, emekliler, sağlık hizmetine gereksinimi olanlar ve sağlık işletmeleri açısından sıkıntılı günlerin geleceğine işaret etmektedir.
SGK toplumun tüm kesimlerine hitap etmekle birlikte en çok işçileri, emeklileri, eş ve çocukları ile sağlık hizmetlerine ihtiyacı olanları ilgilendirmektedir.
Sosyal güvenlikte tasarruf nasıl sağlanacak?
Çalışma Yaşamı: İş güvencesinin kaldırılması, performansa göre esnek çalışma ve ücretlendirme sistemi, sağlık çalışanı emek değerinin düşürülmesi, göçmenlerin güvencesiz ve ucuz işgücü statüsü ile birlikte kapsama dahil edilmesi.
Genel Sağlık Sigortası: Sosyal Sigorta Sistemi yeniden düzenlenecek. Genel Sağlık Sigortasına ek olarak vatandaşın cebinden tamamlayıcı ve destekleyici sağlık sigortası ile bireysel emeklilik sisteminde “otomatik-zorunlu katılım ”, özel sağlık sigortalarının geliştirilmesi, emekli maaşlarının düşürülmesi, kıdem tazimatının yeniden yapılandırılması.
Sağlık Uygulama Tebliği (SUT): SGK, mali disiplinin korunmasını gerekçesiyle SUT ile sağlayacağı sağlık hizmetlerinin finansmanına ek kaynak olarak katılım payı ve ilave ücret ile vatandaşın cebini adres göstermektedir.
SUT fiyatlarının güncellenmesi ile katılım payı ve ilave ücretlerin ciddi şekilde artırılması ve uygulamanın yaygınlaştırılması beklenmektedir. İlave ücret, vakıf üniversitesi ile özel sağlık kurum ve kuruluşlarına SUT’taki bedelin yüzde 200’üne kadar ödendiği için fiyat artışları da en çok vatandaşın cebini vuracaktır.
Performans Sistemi: Hekimler, tanı/tedavi sürecinde bilimsel uygulamalarını hekimlik mesleki ilkelerine göre değil, "performans" ilkelerine göre yapmaya yönlendirilmektedir. Daha çok hasta muayene etmeyi, daha fazla ameliyat ve girişimsel işlem yapmayı adeta zorunluluk haline getiren, hastaları "puan ve ilave ücrete" dönüştüren ücretlendirme modeline geçiliyor.
Sağlık kurum ve kuruluşlarınca sunulan sağlık hizmetinde önceliğin “performans uygulamaları” ile SUT ücretleri yüksek olan özellikli cerrahi işlemlere verileceği görülmektedir.
Sağlık İşletmeleri: Başta kamu üniversite hastaneleri olmak üzere birçok sağlık işletmesi finansal sorun yaşamakta borçlarını ödemekte zorlanmaktadırlar. Sağlık işletmelerinde gelirleri artırmak, giderleri azaltmak için artık güvenli/etkin olan uygulama ve tıbbi malzeme yerine, ucuz ve kârlı olanın tercih edilmesi istenmektedir.
İlaç: İlaç fiyatları artmakta ve özellikle ithal ilaçlardan başta kanser ve kronik hastalıkların tedavisinde kullanılan bazı önemli ilaçlara ulaşılamamaktadır. Şu an 600’e yakın ilaç piyasada zor bulunurken 101 ilaç ise piyasada bulunamamaktadır. Önümüzdeki günlerde SGK tarafından bedeli ödenecek ilaç listesinde pasiflenen ve çıkarılan ilaç sayısının artacağı beklenmelidir.
AKP’nin sosyal güvenlikte tasarruf dediği...
Tüm bu veriler ışığında Yeni Ekonomi Programı'nda ifade edilen "sosyal güvenlikte tasarruf" şu anlamlara geliyor:
*Kıdem tazminatının yeniden yapılandırılması ve emekli maaşlarının düşürülmesi,
*Performansa göre esnek çalışma ve ücretlendirme sistemi, sağlık çalışanı emek değerinin düşürülmesi,
*Genel Sağlık Sigortasına ek olarak vatandaşın cebinden tamamlayıcı ve destekleyici sağlık sigortası için ek prim talep edilmesi,
*Katılım payı ve ilave ücretlerin artırılması ve uygulamanın yaygınlaştırılması,
*Sağlık hizmetine ihtiyacı olan vatandaşların cebinden daha çok ödeme yaptırılmasının sağlanması,
*Tanı/tedavi sürecinin bilimsel uygulamalar yerine "performans" ilkelerine göre yapılması,
*Güvenli/etkin olan uygulama ve tıbbi malzeme yerine, ucuz ve kârlı olanın tercih edilmesi,
*Birçok ilacın ödeme kapsamından çıkarılması, özellikle ithal ve hayati öneme sahip ilaçlara ulaşılamaması
*Başta kamu olmak üzere birçok sağlık işletmesinin borçlarını ödeyememesi ve iflas etmesi demektir.
Sağlıkta eşitsizliklerin giderek artacağı, tıbbi hizmetlere, tıbbi sarf ve medikal malzemelere, ilaca erişimin vatandaşların büyük bir çoğunluğu için sıkıntılı hale geleceği bir sürece doğru hızla ilerliyoruz.”